Giáo án Sinh học Lớp 6 - Tuần 20 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 18- 12-2018
Tuần: 20 ; tiết: 39
THỤ PHẤN (tt)
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức
- Giải thích được tác dụng của những đặc điểm có ở hoa thụ phấn nhờ gió, so sánh với hoa thụ phấn nhờ sâu bọ.
- Hiểu được hiện tượng giao phấn.
- Biết được vai trò của con người giúp thụ phấn cho hoa góp phần nâng cao năng suất và phẩm chất cây trồng.
2. Kỹ năng
- Rèn kỹ năng : + Quan sát tranh ,hình và mẫu vật
 	 + Tư duy logic và trìu tượng.
 	 + Liên hệ thực tế. 
	 	 + Biết cách thụ phấn bổ sung để tăng năng suất cây trồng
3. Thái độ.
- Có ý thức yêu thích bộ môn
- Có ý thức bảo vệ thiên nhiên.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên: Tranh: Thụ phấn của hoa
2. Học sinh: - Đọc trước bài: Thụ phấn (tt). 
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1. Ổn định lớp: (1/) 
2. Kiểm tra bài cũ: (7/) 
- Thụ phấn là gì?
- Phân biệt hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn?
- Đặc điểm hoa thụ phấn nhờ sâu bọ?
3. Nội dung bài mới: 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1. Tìm hiểu hoa thụ phấn nhờ gió. (15/) 
 -Yêu cầu HS quan sát hình 30.3 nghiên cứu thông tin mục 1 và thảo luận giải thích tác dụng các đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió.
 - Qua các thông tin trên cho biết nhhững đặc điểm của thụ phấn nhờ gió?
+ Em hãy nêu một số loài loài thụ phấn nhờ gió?
- Yêu cầu HS trả lời, kết luận.
 - HS quan sát hình 30.3 và thảo luận giải thích tác dụng các đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió.
Đặc điểm
Tác dụng
Hoa thường tập trung ở ngọn cây
Gió dễ tác động
Bao hoa thường tiêu giảm
Đễ phát tán và thu nhận hạt phấn 
Chỉ nhị dài, bao phấn treo lủng lẳng
Hạt phấn thoát ra dễ dàng
Hạt phấn rất nhiều, nhỏ và nhẹ
Dễ tung hạt phấn gió mang đi xa
Đầu hoạt vòi nhụy dài hoặc có nhiều lông
Thu nhận hạt phấn
- Nhóm khác nhận xét và bổ sung, kết luận.
+ Hoa phi lao, hoa ngô, .
3. Đặc điểm hoa thụ phấn nhờ gió:
- Hoa thường tập trung ở ngọn.
- Bao hoa thường tiêu giảm.
- Chỉ nhị dài, bao phấn treo lủng lẳng.
- Hat phấn rất nhiều, nhỏ, nhẹ.
- Đầu hoặc vòi nhụy dài, có nhiều lông.
Hoạt động 2. Ứng dụng kiến thức về thụ phấn. (15/) 
- Yêu cầu HS đọc phần < và quan sát hình 30.4, 30.5 
+ Khi nào hoa cần thụ phấn bổ sung? Con người đã làm gì để tạo điều kiện cho hoa thụ phấn?
- GV đưa ví dụ cho HS thấy được hạn chế của sự giao phấn tự nhiên: Sự kết quả và tạo hạt không cao,.
+ Con người chủ động thụ phấn cho cây để làm gì?
- GV giảng giải cách con thụ phấn cho cây?
+ Nêu cách con người ứng dụng thụ phấn trong thực tế?
+ Khi nào thụ phấn nhờ người là cần thiết?
- Yêu cầu HS kết luận.
* GDMT: 
+ Nuôi ong trong vườn cây ăn quả có lợi gì?
- HS có ý thức bảo vệ các loài động vật bởi vì chúng có vai trò quan trọng trong việc thụ phấn cho hoa, duy trì nòi giống của các loài thực vật -> Bảo vệ đa dạng sinh học
- HS đọc phần <.
- HS quan sát hình 30.4, 30.5 và lắng nghe.
+ Khi thụ phấn tự nhiên gặp khó khăn con người đã nuôi ong trực tiếp thụ phấn cho hoa.
+ Tăng sản lượng quả và hạt, tạo các giống lai mới có phẩm chất tốt và năng suất cao
+ Vũ lấy hạt phấn hoa đực rồi rắc lên đầu nhụy các hoa cái, bẽ hoa đực úp lên hoa cái,.. 
+ Khi sự thụ phấn nhờ gió, nhờ sâu bọ gặp khó khăn. Muốn tăng sản lượng quả và hạt, muốn tạo ra giống lai mới theo ý muốn.
+ Nuôi ong trong vườn cây ăn quả có lợi thụ phấn cho hoa và thu mật ong
4. Ứng dụng kiến thức về thụ phấn:
Con người có thể chủ động giúp hoa giao phấn làm tăng sản lượng quả và hạt, tạo được những giống lai mới có phẩm chất tốt và năng suất cao.
4. Củng cố: (5/) 
	+ Hoa thụ phấn nhờ gió có đặc điểm gì? Những đặc điểm đó có lợi gì cho thụ phấn?
	+ Trong những trường hợp nào thì thụ phấn nhờ người là cần thiết? cho ví dụ
	+ Nuôi ong trong các vườn cây ăn quả có lợi gì?
	- Đọc mục : Em có biết
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (2/) 
	- Học bài cũ. Làm bài tập điền bảng sgk/102
- Đọc trước bài 31 “ Thụ tinh, kết hạt và tạo quả”. Xem trước nội dung thụ tinh, kết quả tạo hạt
IV. Rút kinh nghiệm
GV:.....
HS:.
Ngày soạn: 18- 12 - 2016
Tuần: 20 ; tiết: 40
BÀI 31: THỤ TINH, KẾT HẠT VÀ TẠO QUẢ
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức
- Hiểu được thụ tinh là gì? Phân biệt được thụ phấn và thụ tinh, mối quan hệ của thụ phấn và thụ tinh.
- Nhận biết dấu hiệu cơ bản của sinh sản hữu tính.
Xác định được sự biến đổi các bộ phận của hoa sau thụ tinh
2. Kỹ năng
- Rèn kỹ năng : + Quan sát tranh ,hình và mẫu vật
 	 + Tư duy logic và trìu tượng.
 	 + Liên hệ thực tế
3.Thái độ.
- Có ý thức yêu thích bộ môn
- Nghiêm túc tự giác trong học tập 
- Giáo dục ý thức trồng và bảo vệ cây.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên: Tranh: Quá trình thụ phấn và thụ tinh
2. Học sinh: Đọc trước bài 31.
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP
1. Ổn định lớp: (1’) 
2. Kiểm tra bài cũ: (5’) 
- Đặc điểm hoa thụ phấn nhờ gió?
- Nuôi ong trong vườn cây ăn quả có lợi gì?
- So sánh đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió và hoa thụ phấn nhờ sâu bọ?
3. Nội dung bài mới: 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1. Tìm hiểu hiện tượng nảy mầm của hạt phấn (10’)
- Yêu cầu HS quan sát hình 31.1 kết hợp với phần < 
+ Sau khi thụ phấn hạt phấn có biến đổi gì?
+ Ống phấn nhảy mần như thế nào?
+ Phần đầu của hạt phấn mang tế bào sinh dục đực chui vào đâu?
+ Trình bày hiện tượng nảy mầm của hạt phấn? 
- GV: nhận xét - > KL
- HS quan sát hình 31.1 và trình bày hiện tượng nảy mầm của hạt phấn? 
+ Hạt phấn hút chất nhầy nảy mần thành ống phấn
+ Ống phấn xuyên sâu vào đầu và vòi nhụy vào bầu nhụy, tiếp xúc với noãn
+ Chui vào noãn
- Cả lớp nhận xét,bổ sung.
1. Hiện tượng nảy mầm của hạt phấn
- Hạt phấn hút chất nhầy ở đầu nhụy trương lên nảy mầm thành ống phấn.
- Tế bào sinh dục đực được
chuyển tới đầu ống phấn.
- Ống phấn xuyên qua đầu nhụy, vòi nhụy đến bầu nhụy tiếp xúc với noãn.
- Đầu ống phấn chui vào noãn.
Hoạt động 2. Tìm hiểu hiện tượng thụ tinh. (12’)
- Yêu cầu HS đọc phần <.
- Yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
+ Sau khi thụ phấn đến lúc thụ tinh có hiện tượng gì xảy ra?
+ Thụ tinh là gì?
+ Tại sao nói sinh sản có hiện tượng thụ tinh là sinh sản hữu tính?
+ Phân biệt thụ tinh và thụ phấn? Mối quan hệ của thụ tinh và thụ phấn?
Yêu cầu HS kết luận.
- HS đọc phần < trả lời câu hỏi:
+ Tạo thành một tế bào mới (hợp tử)
+ Thụ tinh là hiện tượng tế bào sinh dục đực( tinh trùng) của hạt phấn kết hợp với tế bào sinh dục cái ( trứng) có trong noãn tạo thành tế bào mới gọi là hợp tử.
+ Tại vì tế bào sinh dục đực kết hợp với tế bào sinh dục cái
2. Thụ tinh:
 - Thụ tinh là hiện tượng tế bào sinh dục đực( tinh trùng) của hạt phấn kết hợp với tế bào sinh dục cái ( trứng) có trong noãn tạo thành tế bào mới gọi là hợp tử.
 - Sinh sản có hiện tượng thụ tinh gọi là sinh sản hữu tính.
Hoạt động 3. Tìm hiểu sự kết hạt và tạo quả. (10’)
- Yêu cầu HS đọc phần <.
- Yêu cầu HS thảo luận phần 6 SGK.
+ Hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành?
+ Noãn sau khi thụ tinh sẽ hình thành những bộ phận nào của hạt?
+ Quả do bộ phận nào của hoa tạo thành? Quả có chức năng gì?
- Nhận xét -> kết luận.
- HS đọc thông tin sgk
- HS thảo luận nhóm.
- Nêu được:
+ Noãn -> hạt chứa phôi.
+ Bầu -> quả chứa hạt
3. Kết hạt và tạo quả:
 Sau khi thụ tinh:
- Hợp tử phát triển phôi.
- Noãn phát triển thành hạt chứa phôi.
- Bầu phát triển thành quả chứa hạt.
- Các bộ phận khác của hoa héo và rụng.
4. Củng cố (5’) 
	+ Phân biệt hiện tượng thụ phấn và hiện tượng thụ tinh?
	+ Thụ phấn có quan hệ gì với thụ tinh?
	+ Quả và hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành? Em có biết những cây nào khi quả đã hình thành vẫn còn giữ lại một bộ phận của hoa? Tên cfuar bộ phận đó?
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (2/) 
- Học bài cũ.
	- Đọc trước bài 32 “ Các loại quả”. Xem thông tin và phân biệt một số loại quả dựa vào đặc điểm của chúng
	- Mang 1 số loại quả.
IV. Rút kinh nghiệm
GV:.....
HS:.
 Châu Thới, ngày....tháng 12 năm 2018
ký duyệt tuần 20
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .