Giáo án Tự chọn Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 15: Ôn tập Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 15-01-2018 
Tuần: 23
Tiết: 15
ÔN TẬP NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ. 
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức: Nắm được những nội dung nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
2. Kĩ năng:
 Lập được dàn bài chung của bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
3. Thái độ: Có ý thức xác định tư tưởng, đạo lí tốt cần phát huy, học tập.
II. Chuẩn bị:
- Thầy: giáo án, SGK.
- Trò: SGK, soạn bài.
III. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra bài cũ: (không) 
 3.Nội dung bài mới: (38p)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
- Yêu cầu HS nhắc lại lí thuyết bài: NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
- Yêu cầu HS lập dàn bài cho đề bài.
- Gọi 2 HS lên bảng trình bày.
- GV cùng HS nx, bổ sung.
 - HD HS cách viết đoạn MB, KB và các đoạn TB.
- Gọi HS đọc đv.
- Nhắc lại lí thuyết trang 36 SGK.
- Lập dàn bài.
- 2 HS lên bảng trình bày.
- NX.
- Theo dõi -> Viết đv.
- Đọc đv.
- Theo dõi.
VD MB: Trong thực tế tất cả những ai cắp sách tới trường thì đều được học một chương trình như nhau; nhưng trình độ của mỗi người rất khác nhau bởi kết quả học tập của mỗi cá nhân còn phụ thuộc vào phương pháp và hiệu quả tự học của họ. Nói cách khác, tự học là một trong những nhân tố quyết định kết quả học tập của mỗi người.
Bài tập: Tinh thần tự học
1. Mở bài. Giới thiệu vấn đề “Tinh thần tự học”.
2. Thân bài:
a. Giải thích.
*Học là gì?
Học là hoạt động thu nhận kiến thức và hình thành kĩ năng của một chủ thể học tập nào đó. Hoạt động học có thể diễn ra dưới hai hình thức:
+ Học dưới sự hướng dẫn của thậy, cô giáo : Hoạt động này diễn ra trong những không gian cụ thể , những điều kiện và quy tắc cụ thể...
+Tự học: là dựa trên cơ sở kiến thức và kĩ năng đã đợc học tập ở nhà trường để tiếp tục tích luỹ tri thức và rèn luyện kĩ năng.
Hình thức này không có giới hạn về thời gian, nghĩa là học suốt đời.
* Tinh thần tự học là gì?
+ Là có ý thức tự học, ý thức ấy dần dần trở thành một nhu cầu thường trực đối với chủ thể học tập.
+ Là có ý chí vượt qua mọi khó khăn, trở ngại để tự học một cách có hiệu quả.
+ Là có phương pháp tự học phù hợp với trình độ của bản thân, hoàn cảnh sống cụ thể , các điều kiện vật chất cụ thể.
+ Là luôn khiêm tốn học hỏi ở bạn bè và những người khác.
b. Dẫn chứng
+ Các tấm gương trong sách báo.
+ Các tấm gương ở bạn bè xung quanh mình.
3. Kết bài.
Khẳng định vai trò của tự học và tinh thần tự học trong việc phát triển và hoàn thiện nhân cách của mỗi người.
4. Củng cố:(3p)
 - GV nhấn mạnh: Dàn bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí.
 5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3p): 
 - Học bài, làm bài tập.
 - Xem lại bài.
IV.Rút kinh nghiệm.
Thầy:	
Trò:
Ngày soạn: 15-01-2018 
Tuần dạy: 23
Tiết: 16
ÔN TẬP CÁC VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
I. Mục tiêu :
 Ôn tập những nội dung thuộc 4 văn bản nghị luận đã học ở HKII.
1. Kiến thức:
 Nội dung phần Văn bản nghị luận.
2. Kĩ năng:
 Vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành tốt các bài tập. 
3. Thái độ: Có ý thức học tập tốt..
II. Chuẩn bị:
- Thầy: giáo án, SGK.
- Trò: SGK, soạn bài.
III. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra bài cũ: (3p) 
- Kể tên các VB NL đã học ở HKII?
 3.Nội dung bài mới: (35p)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
- HD HS thảo luận tìm hiểu những nội dung cơ bản của 4 VB NL đã học.
- Gọi HS các nhóm trình bày.
+ Trình bày ND chính của bài Bàn về đọc sách và PP đọc sách? Giá trị của VB là gì?
+ Vấn đề NL của VB Tiếng nói của văn nghệ? TS con người cần đến tiếng nói của văn nghệ? Văn nghệ đến với người đọc chủ yếu thông qua những con đường nào?
+ VĐ cơ bản đặt ra trong VB là gì? Tg nêu những điểm mạnh và điểm yếu bằng cách nào ? Thái độ của tg khi nói điểm mạnh điểm yếu? Tg yêu cầu gì đối với thế hệ trẻ? Em sẽ làm gì để chuẩn bị hành trang trong tương lai? 
+ VĐ NL chủ yếu? Nhà KH Buy-phông căn cứ vào đâu để nx về cừu và chó sói? Khi XD chó sói và cừu, La Phông – ten có nét sáng tạo nào riêng?
- Thảo luận nhóm.
- Trình bày.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Trả lời.
1. Bàn về đọc sách – Chu Quang Tiềm.
a. ND chính:
- Tầm quan trọng của việc đọc sách.
- Cách lựa chọn sách khi đọc.
- Phương pháp đọc sách.
b. Những PP đọc sách:
- Đọc có hệ thống.
- Đọc có mục đích.
- Vừa đọc vừa suy ngẫm.
c. Giá trị của VB:
- Tg đã đưa ra những lời bàn đầy tâm huyết, thể hiện quá trình đúc kết kinh nghiệm của bản thân muốn truyền lại cho các thế hệ sau.
+ Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách.
+ Những khó khăn dễ mắc phải trong việc đọc sách ngày nay.
+ Các PP cần thiết khi đọc sách.
- NT lập luận của tg.
- Bài học của bản thân đối với việc đọc sách để có hiệu quả.
2. Tiếng nói của văn nghệ - Nguyễn Đình Thi.
a. VĐ NL: ND và sức mạnh kì diệu của văn nghệ đối với đời sống con người.
b. Con người cần đến tiếng nói của văn nghệ vì văn nghệ là món ăn tinh thần, giúp con người vui hơn, biết rung cảm và nuôi dương ước mơ.
c. Văn nghệ đến với người đọc chủ yếu thông qua những con đường: ND, giọng điệu, tình cảm.
3. Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới – Vũ Khoan.
a. VĐ cơ bản: Lớp trẻ VN cần nhận rõ cái mạnh, cái yếu của con người VN để rèn những thói quen tốt khi bước vào nền KT mới trong thế kỉ mới.
b. Tg nêu những điểm mạnh và điểm yếu bằng cách: nêu từng điểm mạnh và đi liền với nó là điểm yếu.
c. Thái độ của tg: nhìn nhận vấn đề thẳng thắn, khách quan, toàn diện, tôn trọng sự thật.
c. Yêu cầu: ...chúng ta sẽ phải lấp đầy những hành trang... việc nhỏ nhất.
d. Để chuẩn bị hành trang trong tương lai: Chuẩn bị về tri thức KH; chuẩn bị về vốn sống; chuẩn bị về sức khỏe, tinh thần.
4. Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông – ten. ( H. Ten).
a. VĐNL: Hình tượng chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông – ten.
b. Nhà KH Buy-phông căn cứ vào đặc tính cơ bản của từng loài qua nghiên cứu KH để nx về loài của và chó sói.
c. Sáng tạo của La Phông – ten khi XD hình tượng chó sói và cừu: sử dụng nghệ thuật nhân hóa dựa trên đặc tính vốn có của loài vật.
4. Củng cố:(3p)
 - GV nhấn mạnh các nội dung ôn tập.
 5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3p): 
 - Học bài, làm bài tập.
 - Xem lại bài.
IV.Rút kinh nghiệm.
Thầy:	
Trò:
Ký duyệt của Tổ trưởng: