Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tuần 24 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Soạn ngày 23/01/2018
Tuần: 24
Tiết: 47
Chương IX: THẦN KINH VÀ CÁC GIÁC QUAN
Bài 43: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THẦN KINH
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức.
 - HS trình bày được cấu tạo và chức năng của nơron đồng thời xác định được rõ nơron là đơn vị cấu tạo cơ bản của hệ thần kinh 
 - Phân biệt được các thành phần cấu tạo của hệ thần kinh 
 - Phân biệt được chức năng của hệ thần kinh vận động và hệ thần kinh dinh 
dưỡng 
2. Kĩ năng.
 - Rèn luyện kĩ năng quan sát phân tích thu nhận kiến thức từ hình vẽ 
 - Rèn luyện kĩ năng hợp tác theo nhóm 
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
 - Tranh phóng to H43.1 - 2 SGK
2. Học sinh:
 - Đọc trước bài
III. .Tiến trình lên lớp:
	1. Ổn định lớp: 1’
2. Kiểm tra bài cũ: 5’
 - Hãy nêu các biện pháp giữ vệ sinh da và giải thích cơ soqử khoa học của các biệ pháp đó.
3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1(16’): Tìm hiểu nơron - đơn vị cấu tạo của hệ thần kinh
- GV treo tranh phóng to H43.1 SGK cho HS quan sát và yêu cầu HS tìm hiểu thông tin SGK để trả lời câu hỏi:
? Hãy mô tả cấu tạo và nêu chức năng của nơron.
- GV gợi ý nơron thần kinh làm nhiệm vụ dẫn truyền luồng thần kinh và hưng phấn 
- GV yêu cầu HS tự rút ra kết luận.
- GV gọi HS trình bày cấu tạo của nơron trên tranh.
- HS nghe GV gợi ý thảo luận nhóm để tìm câu trả lời 
- Đại diện một vài nhóm trình bày câu trả lời các nhóm khác bổ sung để thống nhất đáp án dới sự chỉ đạo của GV
I. Nơron - đơn vị cấu tạo của hệ thần kinh
- Cấu tạo của nơ ron.
+ Thân: chứa nhân.
+ các sợi nhánh: ở quanh thân.
+ Một sợi trục: thướng có bao miêlin, tận cùng có cúc xi-náp.
+ Thân và sợi nhánh -> chất xám
+ Sợi trục: chất trắng; dây thần kinh.
- Chức năng của nơron.
+ Cảm ứng.
+ Dẫn truyền.
Hoạt động 2 (17’): Tìm hiểu Các bộ phận của hệ thần kinh
-GV thông báo có nhiều cách chia các bộ phận của hệ thần kinh, giới thiệu 2 cách phân chia.
+ Theo cấu tạo.
+ Theo chức năng.
- GV yêu cầu HS quan sát tranh phóng to H43.2 SGK, đọc kĩ bài tập và lựa chọn từ cụm từ điền vào chỗ trống.
- GV chính xác hoá kiến thức các từ cần điền
 - Não.
 - Tuỷ sống.
 - Bó sợi cảm giác.
 - Bó sợi vận động.
- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK nắm được sự phân chia hệ thần kinh dựa vào chức năng.
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi.
- Phân biệt chức năng của hệ thần kinh vận động và hệ thần kinh sinh dưỡng.
- HS quan sát kĩ hình thảo luận hoàn chỉnh bài tập điền từ.
- Đại diện nhóm đọc kết quả.
- Các nhóm khác bổ sung.
- HS đọc lại trước lớp thông tin đã hoàn chỉnh.
- HS tự đọc thông tin thu thập kiến thức.
- HS tự nêu được sự khác nhau về chức năng của 2 hệ
II.Các bộ phận của hệ thần kinh
1. Cấu tạo.
 - Não.
 - Tuỷ sống..
 - Bó sợi cảm giác.
 - Bó sợi vận động.
2. Chức năng
- Hệ thần kinh vận động.
+ Điều khiển sự vận động của cơ vân.
+ Là hoạt động có ý thức.
- Hệ thần kinh sinh dưỡng.
+ Điều hoà các cơ quan dinh dưỡng và cơ quan sinh sản.
+ Là hoạt động có ý thức.
3. Củng cố: 3’
 - GV cho HS đọc phần tóm tắt SGK và yêu cầu HS nhắc lại những nội dung chính của bài.
5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3’ phút)
- Học thuộc và nhớ phần tóm tắt cuối bài 
- Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài
- Đọc mục "Em có biết"
IV. Rút kinh nghiệm:
	1. GV: ..........................................................................................................
................................................................................................................................
	2. HS: ..........................................................................................................
................................................................................................................................
Soạn ngày 23/01/2018
Tuần: 24
Tiết: 47
Bài 44: THỰC HÀNH
 TÌM HIỂU CHỨC NĂNG CỦA TỦY SỒNG
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức.
 - HS tiến hành thành công các thí nghiệm qui định 
 - Từ các kết quả quan sát được thí nghiệm: nêu được chức năng của tủy sống, đồng thời phỏng đoán được các thành phần câu tạo của tủy sống . đối chiếu với cấu tạo của tủy sống qua các hình vẽ để khẳng định mối quan hệ giữa cấu tạo và chức năng 
2. Kĩ năng.
 - Rèn luyện kĩ năng thí nghiệm (phán đoán kích thích quan sát ghi chép kết quả)
3. Thái độ.
 - Rèn luyện đức tính ngăn nắp, gọn gàng và kiên trì 
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
 - ếch một con 
 - Dụng cụ mổ, giá treo ếch, kim băng to
 - Dung dịch HCl 0.3%, 1%,3%
 - Diêm, cốc đựng nước lã 250ml, đĩa kính đồng hồ.
2. Học sinh:
 - ếch hoặc cóc , nhái , chẫu chàng 
III.Tiến trình lên lớp:
	1. Ổn định lớp: 1’
2. Kiểm tra bài cũ: Không
3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1 (19’): Tìm hiểu chức năng của tủy sống
Bước 1:
- GV yêu cầu HS tiến hành các TN 1,2,3 trên ếch tuỷ quan sát và ghi kết quả vào cột trống của bảng 44 SGK ở phiếu học tập
- GV hướng dẫn HS kĩ thuật hủy nao, tr.90 SGV sinh học 8.
- GV yêu cầu các nhóm trình bày kết quả của các TN 1,2,3
- GV nhận xét và xác định kết quả TN
- GV nêu câu hỏi:
? Từ kết quả trên em có dự đoán gì về chức năng của tủy sống.
- GV theo dõi HS trình bày, phân tích chỉnh lí và chốt lại.
- GV nêu vấn đề: Để làm rõ phán đoán trên chúng ta cần tiến hành các TN sau:
* Bước 2:
- GV tiến hành TN 4,5 trên ếch tủy 
- GV yêu cầu HS giải thích kết quả TN 4,5
- GV nghe HS giải thích nhận xét lưu ý: kích thích chi sau thì chi trước không co và ngược lại là do đường liên hệ thần kinh giữa chi trên và chi dưới bị cắt đứt. GV kết luận 
* Bước 3:
- GV tiến hành TN 6,7 trên ếch tủy
- GV yêu cầu HS giải thích TN 6,7 
- GV theo dõi HS phát biểu nhận xét và nhấn mạnh .
- HS dưới sự hướng dẫn của GV HS treo ếch tủy trên giá khoảng 3-5 phút cho hết choáng rồi tiến hành làm các TN 1,2,3 với cường độ kích thích mạnh dần 
- HS quan sát theo dõi phản ứng của ếch và ghi kết quả vào phiếu học tập
- Một vài HS đại diện nhóm trình bày trước lớp 
- Các HS khác theo dõi nhận xét bổ sung 
- Một vài HS nêu phán đoán của mình các em khác góp ý kiến bổ sung để có câu trả lời thống nhất
- HS quan sát theo dõi xem có điều gì xảy ra ở TN 4,5 ghi kết quả quan sát vào phiếu học tập
- HS quan sát theo dõi sự phản ứng của ếch ở TN 6,7 ghi kết quả quan sát vào phiếu học tập.
* Kết luận : Tủy sống có nhiều căn cứ thần kinh điều khiển sự vận động của các chi .
1. Tìm hiểu chức năng của tủy sống
* Kết luận : Tủy sống có nhiều căn cứ thần kinh điều khiển sự vận động của các chi .
Hoạt động 2 (19’): Tìm hiểu cấu táo tủy sống
- GV treo tranh phóng to H 44.1 - 2 SGK cho HS quan sát và yêu cầu các em đối chiếu với kết quả TN 1-7 để nêu nên chức năng của từng thành phần( chất xám chất trắng)
- GV dựa vào tranh phân tích cho HS rõ: Tủy sống gồm chất xám ở giữa và chất trắng bao bọc xung quanh.
- GV nghe HS trình bày chỉnh lí bổ sung và nêu đáp án 
- HS quan sát tranh chú ý cả kênh hình và kênh chữ, nghe GV hướng dẫn và thảo luận nhóm để nắm được cấu tạo và chức năng của tủy sống
- Một vài nhóm cử đại diện trình bày câu trả lời, các nhóm khác nhận xét bổ sung để thống nhất đáp án cho cả lớp 
2: Cấu tạo tủy sống.
- Tủy sống được bảo vệ trong cột sống từ đốt sống cổ I đến đốt sống thắt lưng II dài khoảng hơn 50cm có phềnh cổ và phềnh thắt lưng 
- Tủy sống được đặt trong lớp màng tủy 
- Tủy sống gồm chất xám và chất trắng. 
 Củng cố: 3’
 - Hoàn thành bảng 44 vào vở bài tập.
 - Trả lời các câu hỏi:
 + Các căn cứ điêug khiển phản xạ do thành phần nào của tuỷ sống đảm nhiệm? Thí nghiệm nào chứng minh điều đó?
 + Các căn cứ thần kinh liên quan với nhau nhờ thành phần nào? Thí nghiệm nào chứng minh điều đó?
 - GV yêu cầu HS vệ sinh lớp học.
5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3 phút)
 Hoàn thành báo cáo thu hoạch.
 - Học cấu tạo của tuỷ sống.
	Nghiên cứu tìm ra cấu tạo tủy sống gồm có những bộ phận nào?
 - Đọc trước bài 45
IV. Rút kinh nghiệm:
	1. GV: ..........................................................................................................
................................................................................................................................
	2. HS: ..........................................................................................................
................................................................................................................................
	 KÝ DUYỆT
.............................................................
.............................................................
.............................................................
.............................................................