Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tuần 22 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày Soạn: 07/ 01 / 2018
Tiết số: 43 Tuần: 22 
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Mục tiêu:
- KT: 
+ Trình bày được qua trình tạo nước tiểu đầu và thực chất của quá trình tạo nước tiểu
+ Chỉ ra được sự khác biệt giữa nước tiểu đầu và huyết tương; Nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức.
- KN: Quan sát hình và trả lời câu hỏi
- TĐ: Bảo vệ hệ bài tiết.
II/ Chuẩn bị:
Thầy: Soạn giáo án
Trò: Soạn và xem trước nội dung bài học
III/ Các bước lên lớp
Ổn định lớp: 1 phút.
Kiểm Tra bài cũ: (0 phút)
- Bài tiết có vai trò gì đối với cơ thể sống?
- Bài tiết ở người do các cơ quan nào đảm nhận?
Nôi dung bài mới:
HĐ của thầy
HĐ của trò
Nội dumg cơ bản
HĐ 1: Tìm hiểu Sự tạo thành nước tiểu (16 phút)
- Yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin quan sát sơ đồ 39-1à thực hiện▼
- Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào? Chúng diễn ra ở đâu?
- Thành phần nước tiểu đầu khác với máu ở chỗ nào?
- Nước tiểu chính thức khác nước tiểu đầu chỗ nào?
- Nhận xét, bổ sung, tiểu kết
- Nghiên cứu thông tin + quan sát sơ đồ 39-1à trả lời câu hỏi:
 Gồm các quá trình:
+ Quá trình lọc máu và tạo ra nước tiểu đầu điễn ra ở cầu thận.
+ Quá trình hấp thụ lại các chất dinh dưỡng, nước và các ion cần thiết như: Na+, Cl-, 
+ Quá trình bài tiết tiếp các chất cặn bã (axit uric, Crêatin, các chất thuốc, các ion thừa H+, K+, )
Cả hai quá trình này đều diễn ra ở ống thận kết quả là biến nước tiểu đầu thành nước tiểu chính thức
- Nước tiểu đầu không có tế bào máu và protein còn máu thì có.
- Nt đầu Nt C.thức
- Nồng độ các 	 - Đặc
 chất hòa tan 
loãng
- ít chất cặn bã- Nhiều hơn chất độc
- Còn nhiều 	- Gần như 
chất dinh dưỡng không còn
- Nhận xét, bổ sung, kết luận
I. Tạo thành nước tiểu
- Sự bài tiết nước tiểu diễn ra ở cầu thận, gồm 3 quá trình
- Quá trình hấp thụ lại chất dinh dưỡng, nước và các ion cần thiết như Na+, CL-,
- Quá trình tiết các chất căn bã, chất thuốc, các ion thừa: H+, K+, 
- Quá trình lọc máu: lọc máu và protein
HĐ II: Thải nước tiểu (20 phút) 
- Yêu cầu HS độc thông tin – thực hiện ▼
- Sự tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận diễn ra liên tục, nhưng sự thải nước tiểu ra khỏi cơ thể xảy ra vào những lúc nhất định. Sự khác nhau đó là do đâu?
- Nhận xét, bổ sung, kết luận
- HS độc thông tin – thực hiện ▼
- Do máu luôn tuần hoàn qua cầu thận nên nước tiểu được hình thành liên tục. Nhưng nước tiểu chỉ được thải ra ngoài khi lượng nước tiểu trong bóng đáy lên đến 200ml đủ áp lực gây cảm giác buồn đi tiểu và cơ vòng bóng đáy mở ra phối hợp với cơ bóng đáy và cơ bụng giúp thải nước tiểu ra ngoài.
- Nhận xét, bổ sung, kết luận
II. Thải nước tiểu
 Nước tiểu được hình thành liên tục, nhưng lượng nước tiểu chỉ được thải ra ngoài khi lượng nước tiểu trong bóng đáy lên 200ml tạo áp lực gây cảm giác buồn đi tiểu và cơ vòng bóng đáy mở ra phối hợp với cơ bóng đáy và cơ bụng giúp thải nước tiểu ra ngoài.
Củng cố: (5 phút)
Nước tiểu được tạo thành như thế nào?
Nướ tiểu được bài tiết ra ngoài như thế nào?
5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3 phút)
+ Về nhà học bài và làm bài tập 2 SGK
+ Xem tiếp và soạn bài 40 chuẩn bị tiết sau học
IV. Rút kinh nghiệm: 
1 GV: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
2 HS: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Ngày Soạn: 07 / 01 / 2018
Tiết số: 44 Tuần: 22
Bài 40: VỆ SINH BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I/ Mục tiêu:
- KT:
+ Trình bày được các tác nhân có hại cho hệ bài tiết nước tiểu và hậu quả của nó
+ Trình bày được các thoái quen sống khoa học để bảo vệ hệ bày tiết nước tiểu và giải thích cơ sở khoa học của nó.
- KN: Giải thích cơ sở khoa học của việc bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu
- TĐ: Có ý thức xây dựng thói quen sống khoa học.
II/ Chuẩn bị:
-Thầy: Soạn giáo án
- Học sinh: Soạn và xem trước nội dung bài học
III/ Các bước lên lớp
1. Ổn định lớp: 1 phút.
2. Kiểm Tra bài cũ: (5 phút)
Nước tiểu được hình thành như thế nào?
Nước tiểu được bài tiết ra ngoài như thế nào?
Nội dung bài mới:
HĐ của thầy
HĐ của trò
Nội dumg cơ bản
HĐ 1: Tìm hiểu các tác nhân gây hại cho hệ bài tiết (17 phút)
- Yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin à Thực hiện ▼
- Khi cầu thận bị viêm và suy thoái có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như thế nào về sức khỏe?
- Khi các tế bào ống thận làm việc kém hiệu quả hay bị tổn thương có thể dẫn đến hậu quả như thế nào về sức khỏe?
- Khi đường dẫn nước tiểu bị nghẽn bỡi sỏi có thể dẫn đến hậu quả như thế nào đến sức khỏe
- Nhận xét, bổ sung, tiểu kết
- Nghiên cứu thông tin và Thực hiện ▼
à trả lời câu hỏi:
- Ảnh hưởng như sau: Quá trình lọc máu bị trì trệà các chất đọc hại và chất đọc sẽ tích tụ trong máuà biểu hiện sớm nhất là cơ thể bị phù tiếp theo là sưng thận, hôn mê rồi chết.
- Làm cho quá trình bài tiết và hấp thụ các chất bị giảmà môi trường trong bị biến đổi => TĐC bị rối loạn, ảnh hưởng bất lợi tới sức khỏe.
- Khi đường tiểu bị nghẽn bỡi sỏi gây tình trạng bí tiểu hay không đi tiểu đượcà người bệnh đau dữ dội và có thể kèm theo sốtà Nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ nguy hiểm đén tính mạng
- Nhận xét, bổ sung, kết luận
I. Một số tác nhân gây hại cho hệ bài tiết
 Có nhiều tác nhân gây hại:
- Vi khuẩn gây viêm cầu thận, ống dẫn nước tiểu bóng đáy, ống đáy
- Cầu thận làm việc quá tảià suy thận
- Tế bào thận thiếu oxi à bị đầu độc 
- Các chất vô cơ và hữu cơ trong nước tiểu kết tinh
HĐ II: Tìm hiểu các thói quen sống khoa học và bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu (15 phút) 
- Yêu cầu HS nhiên cứu bảng 40 – thảo luận xây dựng thói quen sống khoa học điền vào bảng 40.
- Nhận xét, bổ sung, kết luận
- HS nhiên cứu bảng 40 – thảo luận xây dựng thói quen sống khoa học điền vào bảng 40.
1. Hạn chế tác nhân có hại các vi sinh vật gây bệnh
2. Không để thận là việc quá nhiều và hạn chế khả năng tao sỏi.
- Hạn chế tác hại , các chất độc 
- Tạo điều kiện thuận lợi cho máu được lọc liên tục
3. Tạo DK cho việc tạo thành nước tiểu liên tục 
- Nhận xét, bổ sung, kết luận
II. cần xây dựng thói quen sống khoa học và bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu tránh các tác nhân có hại
 - Thường xuyên giữ vệ sinh thân thể cũng như hệ bài tiết nước tiểu
- Có một khẩu phần ăn uống hợp lí
- Nên đi tiểu đúng lúc, không nên nhịn tiểu lâu
Củng cố: (4 phút)
Một số tác nhân có hại cho hệ bài tiết nước tiểu?
-Thử đề ra thói quen hình thành sống khoa học nếu em chưa có.
5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3 phút)
+ Về nhà học bài và làm bài tập 2 SGK
+ Xem tiếp và soạn bài 41 chuẩn bị tiết sau học
IV. Rút kinh nghiệm: 
1 GV: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
2 HS: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
	Ký duyệt của tổ
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .