Giáo án Sinh học Khối 8 - Tuần 25 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày Soạn: 31/ 01/ 2018
Tiết số: 49 Tuần: 25
Bài 45: DÂY THẦN KINH TỦY
I/ Mục tiêu:
- KT: 
+ Biết: Nêu được cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tủy
+ Vận dụng: Qua phân kết quả của thí nghiệm tưởng tượng, rút ra kết luận về chức năng của các rễ tủy và từ đó suy ra chức năng của các dây thần kinh tủy
- KN: 
+ Quan sát, phân tích kênh hình
+ Phân tích thí nghiệm để giải thích hiện tượng
- TĐ: Giáo dục HS yêu thích môn sinh học qua tìm hiểu và phân tích thí nghiệm
II/ Chuẩn bị:
- Thầy: Soạn giáo án, tranh 
- Trò: Soạn và xem trước nội dung bài học
III/ Các bước lên lớp
 1. Ổn định lớp: 1 phút.
 2. Kiểm Tra bài cũ: (5 phút)
 Trình bày các bộ phận của hệ thần kinh và thành phần cấu tạo của chúng?
 3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dumg cơ bản
HĐ1: Tìm hiểu cấu tạo của dây thần kinh tủy (14 phút)
- Yêu cầu học sinh quan sát hình 45-1, 2- nêu câu hỏi:
+ Tủy sống phát đi bao nhiêu đôi dây thần kinh tủy?
+ Mỗi đôi dây thần kinh tủy gồm có những bộ phận nào?
+ Các đôi dây thần kinh tủy liện hệ với nhau như thế nào?
+ Xung thần kinh được dẫn truyền như thế nào khi da bị kích thích? Cho một ví dụ cụ thể.
- Nhận xét, bổ sung, tiểu kết
- Yêu cầu 1 HS lên bảng xác định tranh hình: Chỉ ra được cấu tạo dây thần kinh tủy và sự liện hệ của các đôi dây thần kinh.
- Học sinh quan sát hình 45-1, 2 – trả lời câu hỏi
+ 31 đôi
+ Gồm các nhóm sợi thần kinh cảm giác và nhóm sợi thần kinh vận động
+ Liên hệ với nhau qua rễ trước và rễ sau, trong đó bao gồm các bó sợi thần kinh cảm giác nối với tủy sống qua rễ sau và các bó sợi thần kinh vận động nối với tủy sống qua rễ trước
+ HS vận dụng trả lời. Ví dụ muỗi cắn hay trạm vào vật nóng,
- Nhận xét, bổ sung, kết luận.
- Xác định tranh hình
I. Cấu tạo của dây thần kinh tủy
- Gồm: 31 đôi dây thần kinh tủy.
- Mỗi dây thần kinh gồm 2 nhóm sợi thần kinh đi qua 2 rễ (trước và sau).
 + Rễ sau: là rễ cảm giác.
 + Rễ trước: là rễ vận động.
 - Các nhóm sợi ở rễ trước và sau liên hệ nhau nhập ở tuỷ sống tạo thành dây thần kinh tuỷ.
HĐ2: Tìm hiểu chức năng của dây thần kinh tủy (15 phút) 
- Yêu cầu HS nghiên cứu thông tin SGK
- Mời 1 HS đọc thí nghiệm và kết quả của nhóm Nga và Thủy
+ Em hãy giải thích hiện tượng (kết quả) thí nghiệm trên?
+ Qua kết quả thí nghiệm hãy rút ra kết luận về chức năng của các rễ tuỷ.
- Yêu cầu các em thảo luận, thực hiện ▼
+ Qua thí nghiệm ta có thể rút ra kết luận gì về chức năng của dây thần kinh tuỷ?
+ Vì sao nói dây thần kinh tuỷ là dây pha?
- Nhận xét, bổ sung, tiểu kết
- HS nghiên cứu thông tin SGK 
- Đọc thí nghiệm và kết quả của nhóm Nga và Thủy => trả lời:
+ Rễ trước là rễ vận động. Chi sau bên phải bị cắt nên không thể điều khiển chân co được, các chi còn lại không bị cắt nên co. Còn rễ sau là rễ cảm giác. Chi sau bên trái bị cắt nên khi kích thích HCl lên sẽ không có xung thần kinh cảm giác truyền đến các chi khác à không có cơ quan nào trả lời (co) 
- HS thảo luận, thực hiện ▼
=> trả lời:
+ Rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ương đi ra cơ quan đáp ứng (li tâm)
+ Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các thụ quan về trung ương (hướng tâm)
- Nhận xét, bổ sung, kết luận.
+ Dây thần kinh tuỷ do các bó sợi cảm giác và vận động nhập lại, nối với tuỷ sống qua rễ trước và rễ sau à dây thần kinh tuỷ là dây pha.
II. Chức năng của dây thần kinh tủy
 - Chức năng của dây thần kinh tuỷ là: dẫn truyền xung thần kinh 
4. Củng cố: (5 phút)
- Cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tủy.
- Tại sao nói dây thần kinh tủy là dây pha (Vì dây thần kinh tủy bao gồm các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động được liên hệ với tủy sống qua rễ sau và rễ trước. Rễ sau là rễ cảm giác, rễ trước là rễ vận động ).
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3 phút)
- Về nhà học bài và làm bài tập 2 SGK
- Xem tiếp và soạn bài 46 chuẩn bị tiết sau học: 
+ Xác dịnh các thành phầnn của bộ não; 
+ Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của trụ não, não trung gian và tiểu não
IV. Rút kinh nghiệm: 
GV: 
HS: .
Ngày Soạn: 31/ 01 /2018
Tiết số: 48 Tuần: 25
Bài 46: TRỤ NÃO, TIỂU NÃO, NÃO TRUNG GIAN
I/ Mục tiêu:
- KT: 
+ Xác định được vị trí của trụ não, tiểu não, não trung gian.
+ Trình bày khái quát cấu tạo và chức năng của trụ não, tiểu não, não trung gian
+ Vận dụng: Giải thích được hiện tượng mất thăng bằng ở người.
- KN: Xác định vị trí và các thành phần của võ não
- TĐ: Giáo dục HS có ý thức bão vệ hệ thần kinh chính mình
II/ Chuẩn bị:
Thầy: Soạn giáo án, tranh 
2. Trò: Soạn và xem trước nội dung bài học
III/ Các bước lên lớp
1. Ổn định lớp: 1 phút.
2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút)
- Cấu tạo và chức năng của dây thần kinh tủy.
 - Tại sao nói dây thần kinh tủy là dây pha (Vì dây thần kinh tủy bao gồm các bó sợi cảm giác và bó sợi vận động được liên hệ với tủy sống qua rễ sau và rễ trước. Rễ sau là rễ cảm giác, rễ trước là rễ vận động ).
3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dumg cơ bản
HĐ1: Tìm hiểu về vị trí và các thành phần của não bộ để xác định giới hạn của trụ não, tiểu não và não trung gian (13 phút)
- Yêu cầu HS quan sát H46-1 
- Yêu cầu HS thảo luận nhóm hoàn thành bài tập ở phần I. SGK (3’)
+ Yêu cầu 1 HS lên bảng xác định các thành phần của trụ não, tiểu não, đại não và não trung gian.
+ Não bộ gồm những thành phần nào ? (nêu từ dưới lên trên)
- Nhận xét, bs, kết luận
- HS quan sát H46-1- Xác 
- Hoàn thành điền từ: 
 - Trụ não tiếp liền với tuỷ sống ở phía dưới. nằm gữa trụ não và đại não là não trung gian trụ não gồm hành não, cầu não và não giữa não giữa gồm cuống não ở mặt trước và củ não sinh tư ở mặt sau.
 Phía sau trụ não là tiểu não.
+ Bộ não từ dưới lên gồm: Trụ não, tiểu não, não trung gian và đại não 
- Nhận xét, bs, tiểu kết
I. Vị trí và các thành phần của não bộ
 Bộ não từ dưới lên gồm: Trụ não, não trung gian, đại não, tiểu não nằm phía sau trụ não
HĐ2: Tìm hiểu chức năng của não trung gian. (10 phút)
- Yêu cầu HS quan sát H46-1
+ Cấu tạo của não trung gian? 
+ Chức năng của não trung gian? 
- Nhận xét, bs, kết luận
- HS quan sát H46-1à trả lời câu hỏi:
- Cấu tạo gồm: Vùng đồi thị và vùng dưới đồi thị
- Chức ngăng:
 + Vùng đồi thị dẫn truyền cảm giác từ dưới lên não.
 + Các nhân xám nằm vưới đồi điều khiển các quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt
- Nhận xet, bs, tiểu kết
II. Não trung gian
- Cấu tạo: Gồm vùng đồi thị và vùng dưới đồi thị
- Chức năng: 
 Dẫn truyền cảm giác, điều khiển các quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt
HĐ3: Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của tiểu não. (10 phút)
- Yêu cầu HS đọc thông tin và quan sát H46-3 
+ Tiểu não có cấu tạo như thế nào?
- Thực hiện ▼
- Thí nghiệm: SGK/ 154
+ Qua các thí nghiệm trên có thể rút ra kết luận gì về chức năng của tiểu não?
- HS đọc thông tin và quan sát H46-3
+ Cấu tạo: Chất trắng (trong), Chất xám (ngoài)
 - Thực hiện ▼à trả lời câu hỏi phần thí nghiệm
+ Tiểu não là trung khu điều hòa phối hợp các cử động phứt tạp và giữ thăng bằng cho hệ cơ thể.
III. Tiểu não
1. Cấu tạo: 
 + Chất xám ở ngoài, thành vỏ tiểu não.
 + Chất trắng: ở trong là các đường dẫn truyền.
2. Chức năng: 
 Dẫn truyền, và là trung khu điều hòa phối hợp các cử động phứt tạp và giữ thăng bằng cho hệ cơ thể.
 4. Củng cố: (3 phút)
- Nêu vị trí và chức năng của trụ não, tiểu não và não trung gian
* NC: Giải thích vì sao người say rượu thường có biểu hiện chân nam đá chân chiêu trong lúc đi? ( Do rượu đã ngăn cảng ức chế sự dẫn truyền qua xinap giữa các tế bào thần kinh có liên quan đến tiểu não, khiến sự phối hợp các hoạt động phứt tạp và giữ thăng bằng giữa cơ thể bị ảnh hưỡng).
 5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3 phút)
- Học bài và làm bài tập 1 sgk/146
- Xem trước và soạn bài 47:
+ xem trước phần cấu tạo của đại não; 
+ Sự phân vùng chức năng của đại não
IV. Rút kinh nghiệm: 
GV: 
HS: .
Châu Thới, ngày 03 tháng 02 năm 2018
DUYỆT TUẦN 25: