Giáo án Ngữ văn Lớp 7 - Tuần 2 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Tuần: 2	 Ngày soạn: 13.8.2017
 Tiết: 5	
	 CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ (t1)
 (Khánh Hoài)
I. Mục tiêu:
 1. Kiến thức:
 - Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng và nỗi đau khổ của những đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị.
 - Đặc sắc nghệ thuật của văn bản.
 2. Kĩ năng: 
 - Kĩ năng đọc - hiểu vb truyện, đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của các n/v. 
 3. Thái độ:
 - Biết cảm thông và chia sẻ với nỗi đau của người khác.	
 - Nhận thức được sự ảnh hưởng của môi trường gia đình đối với trẻ em, trách nhiệm của cá nhân với hạnh phúc gia đình.
II. Chuẩn bị:
- GV: SGK- SGV- GA
- HS: ĐỌC- THB
III. Các bước lên lớp:
 1. Ổn định lớp: 1p
 2. Kiểm tra bài cũ: 4p
Lời khuyên sâu sắc nhất của người bố đối với En-ri-cô trong văn bản Mẹ tôi là gì? 
 3. Nội dung bài mới: 35p
HĐ CỦA THẦY
HĐ CỦA TRÒ
NỘI DUNG CƠ BẢN
Hoạt động 1: Hướng dẫn hs đọc - tìm hiểu chung
- Hướng dẫn đọc: tình cảm, chú ý lời thoại phải phù hợp với tâm trạng.
- Gọi học sinh đọc
- Nhận xét
- Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chú thích.
- Truyện viết về ai? Ai là nhân vật chính?
- HS yếu –kém. Kể theo ngôi nào? Tác dụng gì?
- HS Khá - giỏi .Tên truyện có liên quan đến ý nghĩa của truyện không?
- Lắng nghe
- Đọc
- Nghe
- Tìm hiểu chú thích.
- Thành thủy => 2 nhân vật chính
- HS yếu –kém . Ngôi 1à Chân thực, thuyết phục
-HS Khá - giỏi. Nêu ý nghĩa tên truyện
- HS yếu –kém nghe, theo dõi.
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
- VB được trao giải Nhì trong cuộc thi viết về quyền TE tổ chức 1992.
- Từ khó (sgk) 
- Nhân vật, ngôi kể, tên truyện:
- Truyện kể theo ngôi thứ nhất của Thành viết về cuộc chia tay đau đớn, đầy nước mắt của hai anh em cậu do cha mẹ li hôn--> thể hiện chân thực, giàu sức biểu cảm. 
- Ý nghĩa tên truyện: những con búp bê cũng giống anh em Thành, Thủy ngộ nghĩnh, ngây thơ, đáng yêu, vô tội nhưng phải chia tay.
 4. Củng cố: 3p
 Phát biểu suy nghĩ của em về cuộc chia tay của Thành và Thủy.
 5. Hướng dẫn hs tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: 2p
 - Học bài
 - Chuẩn bị bài: Bốp cục trong vb
IV. Rút kinh nghiệm:
........................................................................................................................................................................................................................................................................ 
Tiết: 6	
	 CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ (t2)
 (Khánh Hoài)
I. Mục tiêu:
 1. Kiến thức:
 - Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng và nỗi đau khổ của những đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị.
 - Đặc sắc nghệ thuật của văn bản.
 2. Kĩ năng: 
 - Kĩ năng đọc - hiểu vb truyện, đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của các n/v. 
 3. Thái độ:
 - Biết cảm thông và chia sẻ với nỗi đau của người khác.	
 - Nhận thức được sự ảnh hưởng của môi trường gia đình đối với trẻ em, trách nhiệm của cá nhân với hạnh phúc gia đình.
II. Chuẩn bị:
- GV: SGK- SGV- GA
- HS: ĐỌC- THB
III. Các bước lên lớp:
 1. Ổn định lớp: 1p
 2. Kiểm tra bài cũ: 4p
Cho biết một vài nét về tác giả, tác phẩm “ Cuộc chia tay.?
Nêu ý nghĩa tên truyện? 
 3. Nội dung bài mới: 35p
HĐ CỦA THẦY
HĐ CỦA TRÒ
NỘI DUNG CƠ BẢN
Hoạt động 2: Hd hs tìm hiểu nd vb:
- Tìm những chi tiết trong truyện nói lên tình cảm anh em gần gũi, yêu thương, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau?
- HS khá - gỏi. Nhận xét về tình cảm anh em Thành, Thủy?
- Thái độ của Thủy khi thấy anh chia đôi hai con búp bê ntn? Vì sao như vậy?
- Sau đó thái độ của Thủy thay đổi ntn? Vì sao thay đổi?
- Em nhận xét gì về hành động của Thủy qua hai chi tiết trên?
- Theo em cách giải quyết nào tốt nhất về mâu thuẫn trong lòng Thủy?
- Cuối cùng Thủy chọn cách giải quyết nào?
- HS khá - gỏi Cách giải quyết ấy gợi cho em suy nghĩ gì?
- Trong cuộc chia tay của Thủy với lớp học, chi tiết nào khiến cô giáo bàng hoàng? Vì sao?
- HS yếu - kém .Chi tiết nào khiến em cảm động? vì sao?
- THGDMT: Giađình tan vỡ đã tác động gì đến tâm trạng của hai bạn nhỏ?
GDKNS: Em có mong ước gì cho c/s của Thành và Thuỷ?
Nhận xét đặc sắc nghệ thuật của truyện?
- HS khá giỏi: Nêu ý nghĩa
- Qua truyện này, tác giả nhắn nhủ, gửi gắm điều gì đến mọi người?
GV: chốt lại
- Khóc suốt đêm trước ngày chia tay.
- Thủy vá áo cho anh
- Thành đón em=> trò chuyện vui vẻ
- Nhường đồ chơi cho em
- Thủy nhường Vệ Sĩ=> canh anh ngủ
- Anh em chia tay trong nước mắt
- HS khá - gỏi nhận xét
- Tru tréo vì giận dữ
- Dịu lại, thương anh
- Mâu thuẫn trong tâm trạng vì không muốn chia lìa
- Gia đình Thủy đoàn tụ
- Đặt Vệ Sĩ - Em Nhỏ bên nhau.
 - HS khá - gỏi Thương cả hai anh em, xót xa cho bất hạnh của bạn 
- Nghe tin Thủy không được đi học, phải đi bán hoa quả ở chợ => bất hạnh
- - HS yếu - kém Tự chọn chi tiết làm mình xúc động.
- Thành cô đơn, lẻ loi, bơ vơ, Thuỷ đau đớn phải chia tay anh.
- Nêu mong muốn
- Nhận xét nghệ thuật truyện
- Học sinh khá giỏi trình bày.
- HS Yếu - kém nghe, theo dõi
- HS ghi bài
II. Đọc - hiếu văn bản 
1. Tình cảm anh em thắm thiết:
- Mắt em sưng mọng, cả đêm khóc nức nở, tức tưởi, anh cắn chặt môi, nước mắt tuôn như suối..-->những giọt nước mắt xót xa, ngậm ngùi.
- Nhớ lại lúc em vá áo cho anh, anh đưa đón em đi học, giúp em học bài --> luôn gần gũi, yêu thương, quan tâm, chia sẻ.
2. Cuộc chia tay:
a. Chia búp bê:
- Thủy giận dữ không muốn hai con búp bê chia lìa nhưng lại thương anh không có Vệ Sĩ canh giấc ngủ.
- Cuối cùng, Thủy để con Em Nhỏ lại--> vừa thương anh, vừa thương búp bê--> giàu lòng vị tha, nhân hậu.
-> Cha mẹ không nên làm tổn thương tâm hồn con trẻ.
b. Chia tay lớp học:
 Cô giáo, các bạn cùng khóc vì thương Thủy, bàng hoàng, sửng sốt khi biết Thủy không được đi học nữa.
à Cảm động, xót xa.
c. Cảnh cuối truyện: Thành mếu máo, đứng như chôn chân xuống đất à cô đơn, lẻ loi, bơ vơ.
3. Nghệ thuật
- Tình huống truyện
- Đối thoại phù hợp.
- Kết hợp hài hòa miêu tả, biểu cảm, tự sự.
4. Ý nghĩa văn bản:
Là câu chuyện của những đứa con lại gợi cho những người làm cha mẹ phải suy nghĩ. Trẻ em cần được sống trong mái ấm gia đình. Mỗi người cần phải biết giữ gìn gia đình hạnh phúc.
* Ghi nhớ (sgk)
Hoạt động 3: HDHS làm bài tập
HDHS Làm bt sgk
Tìm và đọc 1 đoạn em thích sau đó nêu nhận xét
HS làm bài tập
III. Luyện tập
 4. Củng cố: 2p
 Phát biểu suy nghĩ của em về cuộc chia tay của Thành và Thủy.
 5. Hướng dẫn hs tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: 3p
 - Học bài
 - Chuẩn bị bài: Bốp cục trong vb
IV. Rút kinh nghiệm:
........................................................................................................................................................................................................................................................................
 Tiết: 7	BỐ CỤC TRONG VĂN BẢN
 I. Mục tiêu:
 1. Kiến thức
 Tác dụng của việc xây dựng bố cục khi tạo lập văn bản
 2. Kĩ năng:
 - Nhận biết, phân tích bố cục trong vb.
 - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc-hiểu vb, xd bố cục cho một bài văn nói (viết) cụ thể.
 3. Thái độ:
 Biết vận dụng bố cục khi làm một bài tập làm văn
II. Chuẩn bị:
- GV: SGK- CKTKN- GA
- HS: SGK- THB
III. Các bước lên lớp:
 1. Ổn định lớp: 1p
 2. Kiểm tra bài cũ: 3p
 Liên kết trong văn bản là gì? Thế nào là phương tiện liên kết trong văn bản?
 3. Nội dung bài mới: 35p
HĐ CỦA THẦY
HĐ CỦA TRÒ
NỘI DUNG CƠ BẢN
Hoạt động 1: Hd hs tìm hiểu bố cục
- Đọc lá đơn
- Sự sắp xếp trên được chưa? Vì sao?
- Bố cục của văn bản là gì?
- Vì sao khi xây dựng văn bản cần quan tâm đến bố cục?
- Gọi học sinh đọc phần (2)
- Hai câu chuyện trên có bố cục chưa?
HS khá giỏi:- So sánh ví dụ với văn bản gốc 
àRút ra nhận xét.
- Sắp xếp lại
- Bố cục của bài miêu tả, tự sự gồm có những phần nào?
- Nêu nhiệm vụ mỗi phần?
- Có cần pb nhiệm vụ của mỗi phần không? Vì sao?
- Kính gửi cô (1)
- Em tên:
- Cộng hòa (2)
- Em mong cô vui lòng chấp thuận.
- Em xin hứa (3)
- Em xin nghỉ một ngày(4) 
- Lí do
 Ngày (5)
 (kí tên)
- Chưa, còn lộn xộn
- Sắp xếp các phần, đoạn hợp lí
- Bố cục rành mạch tăng sức thuyết phục
- Học sinh đọc
- Nhận xét
- Học sinh nhận xét
- HS khá giỏi: So sánh
- Học sinh xếp lại
- 3 phần
- Học sinh phát biểu
- Trình bày
I. Bố cục và những yêu cầu về bố cục trong văn bản
1. Bố cục của văn bản:
Bố cục làm cho vb dễ hiểu, hợp lí. 
2. Những yêu cầu về bố cục trong văn bản
* VD1: Chưa thống nhất ý à khó hiểu
* VD2:
Đ1: Muốn khoe củaà chưa khoe được
Đ2: Tranh thủ khoe à Có bố cục nhưng ý sắp xếp chưa hợp lí
* Ghi nhớ (sgk )
3. Các phần của bố cục
* Ghi nhớ (sgk )
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh luyện tập 
Gọi học sinh yếu - kém đọc
Xác định bố cục?
Hướng dẫn học sinh giải
Gọi học sinh trình bày
- HS khá giỏi trình bày nx
- HS Yếu – kem nghe, theo dõi
Học sinh yếu đọc yêu cầu đề
Học sinh xác định
Học sinh làm bài
Học sinh khá-giỏi trình bày nx,HS yếu nghe và nhận xét
II. Luyện tập
1. Tìm ví dụ:
Xếp ý rành mạch => hiệu quả cao
2. Bố cục vb“Cuộc”
- Hai anh em chia đồ chơi
- Thủy đến trường
- Hai anh em chia tay
3. Nhận xét về bố cục:
 4. Củng cố: 3p
 Nhấn mạnh phần ghi nhớ
 5. Hướng dẫn hs tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: 3p
 Học bài, chuẩn bị bài: “Mạch lạc trong vb”
IV. Rút kinh nghiệm:
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 
 Tiết: 8	
 MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN
I. Mục tiêu:
 1. Kiến thức
 - Mạch lạc trong vb và sự cần thiết của mạch lạc trong vb.
 - ĐK cần thiết để một văn bản có tính mạch lac.
 2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng nói, viết lạc
 3. Thái độ: Vận dụng làm bài văn có chủ đề liền mạch
II. Chuẩn bị:
 - GV: SGK- SGV- GA
 - HS: SGK-ĐỌC-THB
III. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp: 1p
2. Kiểm tra bài cũ: 3p
Nêu yêu cầu về bố cục? Bố cục gồm có những phần nào?
3. Nội dung bài mới: 35p
HĐ CỦA THẦY
HĐ CỦA TRÒ
NỘI DUNG CƠ BẢN
Hoạt động 1:Hd hs tìm hiểu mạch lạc trong vb
GV Gọi học sinh đọc
- Xác định tính chất mạch lạc trong văn bản?
- Có ý kiến cho rằng: Mạch lạc là sự tiếp nốiEm có đồng ý không ? Vì sao?
- Những chi tiết sau xoay quanh sự việc chính nào?
- Sự chia tay và những con búp bê đóng vai trò gì?
- Thành, Thủy đóng vai trò gì trong truyện?
- Sự việc chính là gì?
- Các từ chia tay, chia đồ chơibiểu thị điều gì?
- Những từ ngữ: Cho em tất biểu thị ý gì?
- Theo em đó có phải chủ đề liên kết các sự việc trên không? Vì sao
- Các đoạn văn trong văn bản “Cuộc chia tay” nối nhau theo mối quan hệ nào?
- Các mối quan hệ trên có tự nhiên, hợp lí không? Vì sao?
- Thế nào là mạch lạc trong văn bản? ( HS Yếu – kém)
- Giáo viên chốt lại
HS đọc
HS chọn
- Cuộc chia tay
- Sự việc chính
- Nhân vật chính
- Hai anh em phải chia tay
- Chia lìa
- Mong muốn sum họp
- Liên kết chủ đề liền mạch
- Thể hiện rõ ý nghĩa của truyện
- Học sinh phát biểu
- Trình bày
- Nghe
I. Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản:
1. Mạch lạc trong văn bản:
Mạch lạc là sự tiếp nối các câu, ý theo một trình tự hợp lí
=> Tạo chủ đề liền mạch
2. Các điều kiện để một văn bản có tính mạch lạc:
Các chi tiết xoay quanh:
- Sự việc chính
- Nhân vật chính
- Từ ngữ liên kết theo các mối quan hệ không gian, thời gian, tâm lí, ý nghĩa..
* Ghi nhớ (sgk )
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh luyện tập
- Gọi học sinh đọc
- Cho hs xác định yêu cầu
- Hướng dẫn học sinh làm
- Gọi học sinh trình bày
- HS khá giỏi: Nhận xét tính mạch lạc trong bố cục văn bản. Viết đoạn văn có tính mạch lạc
- Xác định yêu cầu đề
- Học sinh làm bài
- Học sinh lên bảng làm
- Nhận xét
- HS khá giỏi Nhận xét
II. Luyện tập
1. Tìm hiểu tính mạch lạc:
a. Con vô lễ với mẹ trước mặt cô giáo-> bố viết thư cảnh cáo, nêu một số sv thể hiện vai trò vô cùng quan trọng của mẹ đ/v con à y.c con xin lỗi mẹ.
b. 
- Mở đoạn: Gth màu vàng
- Thân đoạn: Các sắc vàng trong k/gian, t/gian
Kết đoạn: N.x, cảm xúc
=>Bố cục rành mạch, hợp lí.
2. Nhận xét tính mạch lạc
Câu chuyện xoay quanh cuộc chia tay của 2 đứa trẻ và hai con búp bê nên không thuật lại tỉ mỉ nguyên nhân dẫn đến sự chia tay của người lớn. Như vậy sẽ làm vb mất sự mạch lạc.
3. Viết đoạn văn có tính mạch lạc
4. Củng cố: 2p
 Nhấn mạnh phần ghi nhớ
 5. Hướng dẫn hs tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: 3p
 - Học bài, lam bt còn lai
 - Chuẩn bị bài: Ca dao - dân ca
IV. Rút kinh nghiệm:
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 Kí duyệt. 18/8/2017