Giáo án Đại số Lớp 9 - Tuần 13 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Tuần 13.	 Ngày soạn: 12/10/2017
Tiết 25
 §4. ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG VÀ 
ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU. (T1)
I. MỤC TIÊU: 
1. Kiến thức: điều kiện để hai đường thẳng y = ax + b (a0) và y = a’x + b’ (a’0) cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau.
2. Kỹ năng: Vận dụng điều kiện hai đường thẳng song song và hai đường thẳng cắt nhau để chỉ ra các cặp đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau.	
3. Thái độ: Nghiêm túc, tích cực, cẩn thận.
II. CHUẨN BỊ: 
- Thầy: Giáo án, sgk, bảng phụ ?1, ?2
	- Trò: Xem và soạn bài trước ờ nhà.
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 
	1. Ổn định lớp:(1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (6 phút)	
 Vẽ đồ thị các hàm số : y = 2x + 3 ; y = 2x – 2 trên cùng một mặt phẳng tọa độ.
3. Nội dung bài mới: 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: Tìm điều kiện để hai đường thẳng song song (13 phút)
- Gv: Trên cùng một mặt phẳng hai đường thẳng có những vị trí tương đối như thế nào?
- Gv: Cho Hs vẽ đồ thị hàm số cho trước.
- Gv hướng dẫn Hs vẽ đồ thị theo từng bước
- Gv: Hai đường thẳng y = 2x + 3 và y = 2x – 2 cùng song song với đường thẳng y = 2x, chúng cắt trục tung tại hai điểm khác nhau (0; 3 ) và (0; -2) nên chúng song song với nhau.
- Gv: cho Hs lên bảng trình bày cách thực hiện ý b)
- Gv: cho Hs nhận xét và bổ sung thêm.
- Gv: Uốn nắn và thống nhất cách trình bày cho học sinh. 
- Gv: Các đường thẳng song song có đặc điểm gì giống nhau?
- Gv: Một cách tổng quát, hai đường thẳng 
khi nào song song với nhau, trùng nhau?
- Gv: Cho HS nêu kết luận SGK 
Gv: Tóm tắt kết luận lên bảng.
- Suy nghĩ
- Vẽ đồ thị hàm số y = 2x + 3 và
y = 2x – 2
- Đứng tại chỗ trả lời
- Hệ số a giống nhau
1. Đường thẳng song song
a) Vẽ đồ thị các hàm số: 
y = 2x + 3 ; y = 2x – 2
b) Hai đường thẳng y = 2x +3 
và y = 2x – 2 song song với nhau vì chúng cùng song song với đường thẳng y = 2x
* Kết luận:
Đường thẳng (d): y = ax + b ( a0)
Đường thẳng (d’) y = a’x + b’ (a’0)
Hoạt động 2: Tìm hiểu điều kiện để hai đường thẳng cắt nhau (15 phút) 
- Gv: Yêu cầu Hs làm ?2 
- Gv em hãy Tìm các cặp đường thẳng song song, các cặp đường thẳng cắt nhau trong các đường thẳng sau:
y = 0,5x + 2; y = 0,5x – 1; 
y = 1,5x + 2
- Giải thích vì sao?
- Gv đưa hình vẽ ba đồ thị trên để minh hoạ cho nhận xét trên
- Gv: Nhìn vào đồ thị có nhận xét gì về đồ thị 2 hàm số y = 0,5x + 2 và y = 1,5 x + 2?
- Gv: Một cách tổng quát đường thẳng 
cắt nhau khi nào?
- Gv: cho Hs nêu chú ý SGK
- Gv: Nhấn mạnh lại chú ý SGK 
- Làm ?2
Các cặp đường thẳng cắt nhau:
y = 0,5 x +2 và
y = 1,5 x +2
y = 1,5 x +2 và 
y = 0,5 x -1
- Trả lời
Các cặp đường thẳng song song:
y = 0,5 x + 2 và 
y = 0,5 x -1
- quan sát
- Hs khi a a’
- Hs nêu chú ý
- Hs lắng nghe
2. Đường thẳng cắt nhau 
?2 
 Các cặp đường thẳng cắt nhau:
y = 0,5 x + 2 và y = 1,5 x + 2
y = 1,5 x + 2 và y = 0,5 x – 1 
* Kết luận 
Hai đường thẳng và cắt nhau a a’ 
* Chú ý: (SGK)
4. Củng cố: (6 phút)
- Cho hai đường thẳng y = ax + b (a0) và y = a’x + b’ (a’0). Nêu điều kiện để hai đường thẳng:
+ Cắt nhau;
+ Song song với nhau.
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (4 phút) 
– Học sinh về nhà học bài và làm bài tập 20, 22, 23 SGK; 
– Chuẩn bị các dạng bài tập ở phần luyện tập. 
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Tuần 13.	Ngày soạn: 12/10/2017
Tiết 26.
§4. ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
VÀ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU. (T2)
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Củng cố về điều kiện hai đường thẳng song song và cắt nhau.
2. Kỹ năng: Vận dụng điều kiện đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau để giải các bài tập.	
3. Thái độ: Nghiêm túc, tích cực, cẩn thận.
II. CHUẨN BỊ: 
- Thầy: Giáo án, bảng phụ vẽ hệ trục tọa độ.
	- Trò: Xem trước các bài tập ở phần luyện tập.
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
	1. Ổn định lớp: (1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (7 phút) * Bài 20 (xoáy sâu). Hãy chỉ ra các cặp đường thẳng cắt nhau; song song với nhau trong các đường thẳng sau:
a) y =1,5x + 2; 	b) y = x + 2; 	c) y = 0,5x – 3; 
d) y = x -3; 	e) y = 0,5x + 3; 	g) y = 1,5x -1. 
3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: Bài toán áp dụng (15 phút)
- Gv: cho Hs đọc đề bài và nêu yêu cầu của bài toán.
- Gv: Hai đường thẳng cắt nhau khi nào? Từ đó ta có điều gì?
- Gv hướng dẫn Hs áp dụng các kiến thức đã học để xác định các đường thẳng cắt nhau khi nào?
- Gv: Hai đường thẳng song song với nhau khi nào? Từ đó ta có biểu thức nào?
- Gv: cho Hs lên bảng trình bày cách thực hiện.
- Gv: cho Hs nhận xét và bổ sung thêm.
- Gv: Uốn nắn và thống nhất cách trình bày cho học sinh. 
- Gv: cho Hs nêu ghi chú SGK
- Đọc đề và nêu y/c của đề bài.
- a ¹ a’ hay
 2m ¹ m +1 
- a = a’ hay 
2m = m +1
- Hs lên bảng trình bày cách thực hiện.
- Hs nhận xét và bổ sung thêm.
- Hs nêu ghi chú SGK
3. Bài toán áp dụng 
Đề bài (SGK)
Giải:
Các hàm số đã cho là hàm số bậc nhất do đó các hệ số a và a’ phải khác 0, tức là: m 0 và m - 1
a) Hai đường thẳng cắt nhau khi a ¹ a’ hay 2m ¹ m +1 
suy ra m ¹ 1
Khi m ¹ 1 thì hai đường thẳng trên cắt nhau.
b) Hai đường thẳng song song khi a = a’ hay 2m = m +1
suy ra m = 1
Khi m = 1 thì hai đường thẳng trên song song với nhau.
Ghi chú (SGK)
Hoạt động 2: Luyện tập (17 phút) 
Bài tập 23/55 (xoáy sâu)
Cho HS đọc đề bài và nêu yêu cầu của bài toán. 
 Gv: gọi 1 hs lên bảng thực hiện.
Gv: HD
Đồ thị hàm số y = 2x+b đi qua điểm A(1; 5) ta hiểu như thế nào?
GV: Đồ thị hàm số y = 2x + b đi qua điểm A(1; 5) nghĩa là khi x = ? thì y =?.
GV: Muốn xác định hệ số b của hàm số y=2x + b, khi biết đồ thị hàm số đi qua điểm A(1; 5) ta làm như thế nào?
GV: Cho 2 HS lên bảng trình bày cách thực hiện.
Gv: Hd cách giải cho hs
GV: Cho HS nhận xét và bổ sung thêm.
Đọc đề và nêu yêu cầu bài toán
- tung độ góc b =-3
-Thay x = 1; y = 5 vào phương trình 
y = 2x + b
- Hai hs lên bảng trình bài
- Nhận xét
Bài tập 23/55
a) Vì đồ thị hàm số y = 2x + b cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng –3 nên tung độ góc b =-3
b) Đồ thị hàm số y = 2x + b đi qua điểm A(1; 5) nghĩa là khi x = 1 thì y = 5.
Thay x = 1; y = 5 vào phương trình 
y = 2x + b
5 = 2.1 + b
	b = 3
4. Củng cố: (3 phút) 
 – Có mấy bước tiến hành vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a0)? 
 – Xác định điều kiện để hai đường thẳng cắt nhau, song song với nhau?
 5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (2 phút) 
+ Xem lại các bài tập đã sửa
+ BTVN: 25; 26/55 (sgk)
	+ Xem trước bài 5 ở nhà
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Ký duyệt