Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 54+55: Ôn tập truyện dân gian - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Lý Thường Kiệt

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THAO GIẢNG 
Môn: Ngữ văn 6 
GV: Trần Thị Minh Nguyệt 
Tiết 54,55: Ôn tập truyện dân gian 
PHÒNG GD-ĐT VĨNH LỢI 
Trường THCS Lý Thường Kiệt 
Năm học: 2017-2018 
Tiết : 54, 55 
 Ôn tập truyện dân gian 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
 Tiết 54,55: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
Tiết 54, 55: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
CON RỒNG, CHÁU TIÊN 
THÁNH GIÓNG 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
Tiết 54, 55: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
BÁNH CHƯNG, BÁNH GIẦY 
SƠN TINH, THỦY TINH 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
Tiết 54,55: B. CHỦ ĐỀ: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
SỰ TÍCH HỒ GƯƠM 
THẠCH SANH 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
Tiết 54,55: B. CHỦ ĐỀ: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
EM BÉ THÔNG MINH 
CÂY BÚT THẦN 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
Tiết 54,55: B. CHỦ ĐỀ: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG 
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
Tiết 54,55: B. CHỦ ĐỀ: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
THẦY BÓI XEM VOI 
TREO BIỂN 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
Tiết 54,55: B. CHỦ ĐỀ: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
LỢN CƯỚI, ÁO MỚI 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
 Tiết 54,55: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
 Tiết 54,55: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 III. Những đặc điểm tiêu biểu truyện dân gian. 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
Thảo luận nhóm 
(5 phút) 
Nêu đặc điểm tiêu biểu của từng thể loại truyện dân gian đã học 
 Nhóm 1: Truyện cười 
 Nhóm 2: Truyện ngụ ngôn 
 Nhóm 3: Truyện cổ tích 
 Nhóm 4: Truyện truyền thuyết 
Truyền thuyết 
- Kể về các nhân vật và sự kiện lịch sử trong quá khứ. 
- Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo. 
- Có cơ sở lịch sử, cốt lõi sự thật lịch sử, người kể, người nghe tin câu chuyện như là có thật, dù truyện có những chi tiết tưởng tượng, kì ảo. 
- Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử. 
Truyện 
 cổ tích 
 Tiết 54,55 
ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
 III. Những đặc điểm tiêu biểu truyện dân gian. 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
Truyền thuyết 
- Kể về các nhân vật và sự kiện lịch sử trong quá khứ. 
- Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo. 
- Có cơ sở lịch sử, cốt lõi sự thật lịch sử, người kể, người nghe tin câu chuyện như là có thật, dù truyện có những chi tiết tưởng tượng, kì ảo. 
- Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử. 
Truyện 
 cổ tích 
- Kể về cuộc đời, số phận của một số kiểu nhân vật quen thuộc (nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ, nhân vật thông minh) 
- Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo 
 - Người kể, người nghe không tin câu chuyện là có thật. 
- Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của lẽ phải, của cái thiện. 
Truyện 
ngụ ngôn 
Tiết 54,55 
ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
 III. Những đặc điểm tiêu biểu truyện dân gian. 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
Truyền thuyết 
- Kể về các nhân vật và sự kiện lịch sử trong quá khứ. 
- Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo. 
 - Có cơ sở lịch sử, cốt lõi sự thật lịch sử, người kể, người nghe tin câu chuyện như là có thật, dù truyện có những chi tiết tưởng tượng, kì ảo. 
-Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử. 
Truyện 
 cổ tích 
- Kể về cuộc đời, số phận của một số kiểu nhân vật quen thuộc (nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ, nhân vật thông minh) 
- Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo 
 - Người kể, người nghe không tin câu chuyện là có thật. 
 - Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của lẽ phải, của cái thiện. 
Truyện 
ngụ ngôn 
- Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió chuyện con người. 
- Có ý nghĩa ẩn dụ, hàm ý. 
- Nêu bài học để khuyên nhủ, răn dạy người ta trong cuộc sống. 
Truyện 
 cười 
Tiết 53, 54 
ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
 III. Những đặc điểm tiêu biểu truyện dân gian. 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
Truyền thuyết 
- Kể về các nhân vật và sự kiện lịch sử trong quá khứ. 
 - Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo. 
- Có cơ sở lịch sử, cốt lõi sự thật lịch sử, người kể, người nghe tin câu chuyện như là có thật, dù truyện có những chi tiết tưởng tượng, kì ảo. 
- Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử. 
Truyện 
 cổ tích 
 Kể về cuộc đời, số phận của một số kiểu nhân vật quen thuộc ( nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ, nhân vật thông minh) 
- Có nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo 
- Người kể, người nghe không tin câu chuyện là có thật . 
- Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của lẽ phải,của cái thiện . 
Truyện 
ngụ ngôn 
- Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió chuyện con người. 
- Có ý nghĩa ẩn dụ, hàm ý. 
- Nêu bài học để khuyên nhủ, răn dạy người ta trong cuộc sống. 
Truyện 
 cười 
- Kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống để những hiện tượng này phơi bày ra và người nghe ( người đọc) phát hiện thấy. 
- Có nhiều yếu tố gây cười 
 Nhằm gây cười, mua vui hoặc phê phán, châm biếm những thói hư tật xấu trong xã hội, từ đó hướng người ta tới cái tốt đẹp. 
 Tiết 54,55: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
 III. Những đặc điểm tiêu biểu truyện dân gian. 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
 I. Các thể loại truyện dân gian đã học: 
 Tiết 54,55: ÔN TẬP TRUYỆN DÂN GIAN 
 III. Những đặc điểm tiêu biểu truyện dân gian. 
 IV. Sự giống nhau và khác nhau giữa các thể loại văn học dân gian. 
 II. Đọc và kể tên những truyện dân gian đã học và đọc: 
Sự giống nhau và khác nhau giữa Truyền Thuyết và Truyện Cổ Tích 
A- Giống nhau : 
Là thể loại tự sự của văn học dân gian 
Có yếu tố tưởng tượng, kì ảo 
Có nhiều chi tiết giống nhau : sự ra đời thần kì, nhân vật chính có tài năng phi thường, v.v 
B. Khác nhau 
- Kể về các nhân vật, sự kiện lịch sử, thể hiện cách đánh giá của nhân dân đối với những nhân vật, sự kiện lịch sử được kể. 
Kể về cuộc đời của các kiểu nhân vật quen thuộc, thể hiện quan niệm, ước mơ của nhân dân về cuộc đấu tranh giữa cái thiện và cái ác 
TRUYỀN THUYẾT 
TRUYỆN CỔ TÍCH 
- Cả người đọc và người nghe tin là chuyện có thật (dù có những chi tiết tưởng, kì ảo). 
- Người đọc, người nghe không tin là có thật (dù có những yếu tố thực tế). 
Có chi tiết, yếu tố gây cười 
Khuyên nhủ, răn dạy người ta một bài học cụ thể nào đó trong cuộc sống 
Ngụ ngôn 
Gây cười, mua vui hoặc phê phán, châm biếm những sự việc, hiện tượng đáng cười 
Truyện cười 
GIỐNG NHAU 
KHÁC NHAU 
TRUYỆN NGỤ NGÔN – TRUYỆN CƯỜI 
Kể 
lại 
chuyện 
1 
4 
2 
3 
5 
6 
7 
Kể 
lại 
chuyện 
Khái niệm 
Văn bản 
Mua vui hoặc phê phán 
Kể rõ hiện tượng đáng cười 
Treo biển 
Lợn cưới, áo mới 
Khái niệm 
Kể về sự kiện lịch sử 
Có yếu tố kỳ ảo 
Thái độ, đánh giá 
Văn bản 
Thánh Gióng 
Con rồng cháu tiên 
Bánh chưng bánh giầy 
Sơn Tinh, Thủy Tinh 
Sự tích Hồ Gươm 
Truyền thuyết 
Khái niệm 
Mượn chuyện loài vật 
nói chuyện con người 
Văn bản 
Thầy 
bói 
xem 
voi 
Ếch 
ngồi 
đáy 
giếng 
Khái niệm 
Văn bản 
Kể về những vật quen thuộc 
Yếu tố hoang đường 
Thể hiện niềm tin và ước mơ 
Thạch Sanh 
Em bé thông minh 
Cây bút thần 
Ông lão đánh cá và con cá vàng 
Truyện cổ tích 
Truyện ngụ ngôn 
Truyện cười 
Chân Tay Tai Mắt Miệng 
Xin chân thành cảm ơn 
các thầy cô giáo và các em học sinh