Giáo án Tự chọn Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 7: Ôn tập văn bản "Lão Hạc" (Nam Cao) - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn : 19/9/2017
Tiết : 7
Tuần : 7
ÔN TẬP VĂN BẢN LÃO HẠC
(Nam Cao)
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức
 - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.
 - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn.
 - Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống truyện, miêu tả, kể truyện, khắc hoạ hình tượng nhân vật.
 2. Kỹ năng:
 - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.
 - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.
 3. Thái độ: 
 Thông cảm, trân trọng đối với người nông dân nghèo khổ 
II. Chuẩn bị:
 - Thầy: soạn giáo án, SGK, chuẩn KTKN, tư liệu tham khảo: các bài phân tích
 - Trò: soạn bài (Đọc kỹ văn bản, tìm hiểu theo sgk)
III. Các bước lên lớp:
 1. Ổn định lớp (1p)
 2. Kiểm tra bài cũ: Không
 3. Nội dung bài mới (38p):
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1 (10p): Ôn tập lý thuyết
- Em hãy cho biết lão Hạc là người như thế nào?
- Nghệ thuật đặc sắc của văn bản?
- Ốm yếu và nghèo khổ; thương yêu loài vật, Luôn yêu thương, mong đợi con trở về và hy sinh.
- Nghệ thuật xây dựng nân vật rấ tài tình. Miêu tả tâm lí nhân vật và tính cách qua những chi tiết miêu tả ngoại hình, cử chỉ và lời nói của nhân vật.
Nghệ thuật kể chuyện bằng giọng kể của nhân vật tôi - nhân vật ông giáo trực tiếp tham gia vào câu chuyện. Qua đó bày tỏ tấm lòng thương yêu đến xót xa và thật sự trân trọng đối với người nông dân nghèo khổ.
I. Lý thuyết
- Số phận người nông dân trước cách mạng tháng tám qua tìn cảnh lão Hạc.
- Nghệ thuật.
Hoạt động 2 (28p): Luyện tập
- Lập dàn ý phân tích diễn biến tâm trạng lão Hạc xung quanh việc bán chó? 
+ Mở bài cần giới thiệu được gì?
+ Thân bài phải khái quát được hoàn cảnh sống của lão Hạc?
+ Trước khi bán chó lão như thế nào?
+ Tâm trạng lão Hạc sau khi bán chó?
- Kết bài?
- Thái độ của Ông giáo đối với lão Hạc?
+ Khi nghe lảo Hạc có ý định bán chó và hiểu ra được con chó chính là kỉ vật của người con trai để lại?
+ Ông giáo đã cảm thông như thế nào khi lão Hạc bán chó?
- HS lập dàn ý:
+ Mở bài: lão Hạc gắn với đề tài nông dân nghèo trong xã hội cũ. Tâm trạng của lão khi bán chó là diễn giải một quá trình đấu tranh vật vã để vượt qua áp lực hiện thực, quyết giữ phẩm chất lương thiện của mình.
+ Thân bài: nghèo khổ, cô đơn, làm bạn với con chó gọi là cậu Vàng. Tình cảm dành cho cậu Vàng cũng là lòng thương yêu của lão đối với người ccon trai.
+ Suy tính, đắn đo vì Cậu Vàng là kỉ vật của con trai lão.
+ Đau khổ, âm hận vì trót lừa một con chó.
+ Tủi nục, đau đớn cho kiếp người khốn khổ.
+ Quyết bảo vệ mãnh vườn và ngôi nhà, trao gửi niềm tin vào ông giáo, người hiểu và thông cảm với lão.
- Kết bài: Tác phẩm thể hiện nghệ thuật diễn biến tâm lí nhân vật đặc sắc, qua đó nhà văn bộc lộ tình cảm gắn bó, hiểu biết và thông cảm đối với người nông dân nghèo trong xã hội cũ.
- Khi nghe ý định bán con chó ông giáo dửng dưng, bởi vì bản thân ông giáo cũng có ngững nỗi khổ riêng của một người tri thức vỡ mộng.
- Ông giáo tỏ ra thông cảm với lão Hạc là lúc biết được con chó ấy là do con trai lão mua về chuẩn bị cưới vợ.
- Ông giáo là người chứng kiến tâm trạng đau lòng của lão Hạc. Ông an ủi lão, bùi ngùi cho kiếp người cay đắng.
- Ông giáo là người chứng kiến nốt cuộc đấu tranh vật vã của một người lương thiện để giữ mình sống trong sạch.
II. Luyện tập
Bài 1:
- Mở bài: giới thiệu tác phẩm - nhân vật lão Hạc.
Tâm trạng của lão được mô tả qua ngòi bút của Nam Cao.
- Thân bài:
+ Khái quát về cuộc sống của lão Hạc.
+ Túng quẫn: bán cậu Vàng.
+ Đau khổ, âm hận vì trót lừa một con chó.
+ Tủi nục, đau đớn cho kiếp người khốn khổ.
+ Quyết bảo vệ mãnh vườn và ngôi nhà, trao gửi niềm tin vào ông giáo, người hiểu và thông cảm với lão.
- Kết bài: đánh giá chung về tác giả, tác phẩm. Giá trị sâu sắc tình cảm nân đạo trong những trang viết hiện thực của Nam Cao.
Bài 2: 
- Khi nghe ý định bán con chó ông giáo dửng dưng.
- Ông giáo tỏ ra thông cảm với lão Hạc.
- Ông giáo là người chứng kiến tâm trạng đau lòng của lão Hạc.
- Ông giáo là người chứng kiến cái chết của lão Hạc.
4. Củng cố (3p):
 Nêu ý nghĩa của vb? Liên hệ thực tế. 
5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3p):
 - Đọc diễn cảm đoạn trích (chú ý giọng điệu, ngữ điệu của các nhân vật, nhất là sự thay đổi trong ngôn ngữ kể của nhân vật ông giáo về lão Hạc).
 - Học bài.
 - Soạn bài: chuẩn bị ôn tập xây dựng đoạn văn trong văn bản, miêu tả và biểu cảm trong văn tự sự.
IV. Rút kinh nghiệm:
 - Thầy:
 - Trò:..
 Kí duyệt tuần 7, ngày 
Tổ phó
Trịnh Mỹ Hằng