Giáo án Tự chọn Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 6: Xây dựng đoạn văn trong văn bản - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 10/9/2017
Tiết: 6
Tuần: 6
XÂY DỰNG ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN
I.Mục tiêu:
1. Kiến thức :
 - Khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong đoạn văn.
2. Kĩ năng :
 - Nhận biết được từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn đã cho.
 - Hình thành chủ đề, viết các từ ngữ và câu chủ đề, viết các câu liền theo mạch chủ đề và quan hệ nhất định.
 - Trình bày một đoạn văn theo kiểu quy nạp, diễn dịch, song hành, tổng hợp.
3. Thái độ :
 Có ý thức xây dựng đoạn văn trước khi viết bài.
II. Chuẩn bị :
 - Thầy: Soạn giáo án, SGK, chuẩn KTKN
 - Trò: Soạn bài, SGK.
III. Các bước lên lớp :
1. Ổn định lớp (1p)
2. Kiểm tra bài cũ : không
3. Nội dung bài mới (38p):
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1 (10p): Ôn tập lý thuyết
- Thế nào là đoạn văn?
- Thế nào là từ ngữ chủ đề?
- Câu chủ đề là gì?
- Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản. Bắt đầu bằng chữ viết hoa, lùi đầu dòng, kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng và thường biểu đạt một ý tương đối hoàn chỉnh.
Đoạn văn thường do nhiều câu tạo thành
- Từ ngữ chủ đề là từ ngữ được dùng làm đề mục hoặc các từ ngữ được lặp lại nhiều lần nhằm duy trì đối tượng biểu đạt.
- là câu mang nội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, thường đủ hai thành phần chính và đứng ở đầu hoặc cuối đoạn văn.
I. Lý thuyết
- Đoạn văn.
- Từ ngữ chủ đề.
- Câu chủ đề
Hoạt động 2 (28p): Luyện tập
- Với chủ đề “Lịch sử ta đã có niều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tò tinh thần yêu nước của dân ta” Hãy viết đoạn văn theo cách diễn dịch?
- chuyển đoạn văn thành kiểu quy nạp?
- Để giải thích câu tục ngữ Thất bại là mẹ thành công, hãy viết thành một đoạn văn rồi sau đó phân tích cách trình bày nội dung trong đoạn văn đó?
- Đoạn văn này cần phải viết theo kiểu nào?
- Nêu cách trình bày nội dung đoạn văn theo các kiểu:
+ Diễn dịch?
+ Quy nạp?
+ Song hành?
- HS viết theo kiểu diễn dịch: Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tò tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Chúng ta có quyền tự hào về những trang ls vẻ vang thời Bà Trưng, Bà Triệu
- Chúng ta có quyền tự hào về những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà triệu.Chúng ta phải ghi nhớ công lao các vị anh hung dân tộ, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta được khẳng định trong những cuộc kháng chiến vĩ đại, gắn với những tên tuồi ấy.
- Trước hết chúng ta cần hiểu rõ ý nghĩa câu tục ngữ.
+ Thất bại là không đạt được kết quả, mục đích như dự định trái với thành công. Vậy mà câu tực ngữ lại khẳng định thất bại là mẹ thành công một điều mâu thuẫn.
+ Mẹ là ngươi sinh ra tạo ra. Bại thì ta mới Tổng kết lại ta hiểu rằng có thất bại thì ta mới sinh ra thành công, có bại mới có thắng
- Viết theo kiểu lập luận diễn dịch ( câu chủ đê đứng ở đầu đoạn)
- HS trả lời
+ Ngược lại với diễn dịch
+ Sắp xếp theo lối sóng đôi các câu chứa các ý ngang nhau và phối hợp với nhau để biểu đạt ý chung, ý khái quát của toàn đoạn.
- Bài 1: Viết đoạn văn với chủ đề “Lịch sử ta đã có niều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tò tinh thần yêu nước của dân ta”:
- Bài 2:
Giải thích câu tục ngữ Thất bại là mẹ thành công.
- Viết theo kiểu lập luận diễn dịch
- Bài 3: Cách trình bày nội dung các đoạn văn.
+ Diễn dịch: đi từ ý lớn, ý khái quát đến ý cụ thể, ý nhỏ.
+ Đi từ ý nhỏ, ý cụ thể đến ý lớn, ý khái quát.
+ Sắp xếp theo lối sóng đôi các câu chứa các ý ngang nhau và phối hợp với nhau để biểu đạt ý chung, ý khái quát của toàn đoạn.
4. Củng cố (3p):
 - Đv là gì? Đv thường trình bày theo những cách nào?
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3p):
 - Tìm hiểu mối quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn cho trước, từ đó chỉ ra cách trình bày các ý trong đoạn văn.
 - Tiết sau: chuẩn bị ôn tập văn bản Lão Hạc
IV. Rút kinh nghiệm:
 - Thầy:
 - Trò:..
 Kí duyệt tuần 6, ngày 
Tổ phó
Trịnh Mỹ Hằng