Giáo án Tự chọn Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 5: Ôn tập Văn bản (Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ) - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 04/9/2017 
Tiết: 5
Tuần: 5
ÔN TẬP VĂN BẢN
(Trong lòng mẹ, Tức nước vỡ bờ)
I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức
 - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ.
 - Ngôn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật.
 - Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.
- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ.
2. Kỹ năng:
 - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí.
 - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện.
3. Thái độ :
 - Biết trân trọng tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.
 - Biết căm ghét cái xấu, đồng cảm và trân trọng người nông dân lao động. 
II. CHUẨN BỊ :
 1. Thầy: Soạn giáo án, chuẩn KTKN, SGK, tư liệu tham khảo (văn bản Những ngày thơ ấu; bài phân tích tác phẩm)
 2. Trò : soạn bài theo câu hỏi ở sgk.
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
 1. Ổn định lớp (1p)
 2. Kiểm tra bài cũ: Không
 3. Nội dung bài mới : (38p)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của thầy
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1 (10p): Ôn tập lý thuyết
- Tác phẩm nói lên số phận của người nông dân như thế nào?
- Trong tác phẩm trong lòng mẹ cho thấy người con thương yêu mẹ như thế nào?
- Ngô Tất Tố đã phản ánh chân thực bộ mặt tàn àn bất nhân của chính quyền chế độ thực dân nữa phong kiến chà đạp, áp bức quyền sống của người nông dân VN. Số phận người nông dân nghèo khổ bị áp bức, qua đó cho thấy sức phản kháng mãnh liệt chống lại những bất công của những người nông dân vốn hiền lành chất phác.
- HS trả lời: Tình yêu thương cháy bỏng của nhà văn thời thơ ấu đối với người mẹ bất hạnh.
I. Lý thuyết
- Tác phẩm Tức nước vỡ bờ.
- Tác phẩm Trong lòng mẹ
Hoạt động 2 (28p): Luyện tập
- Em hãy tóm tắt đoạn trích Tức nước vỡ bờ?
- Tìm các chi tiết trong đoạn trích “trong lòng mẹ “để làm nổi bật cảm hứng nhân đạo và kí ức tuổi thơ gắn liền với tình mẹ của nhà văn Nguyên Hồng?
- Nhân vật người cô như thế nào?
- Cậu bé Hồng là người ra sao?
- Tâm trạng khi Hồng được gặp mẹ ra sao?
- Tình thương của mẹ và cậu bé hồng?
- Chị Dậu vừa múc bát cháo bưng lên cho chồng, anh Dậu còn chưa kịp ăn thì tên cai lệ và người nhà lí trưởng xông vào đòi bắt trói. Thấy vậy chị Dậu van nài các ông tha cho chồng cháu. Đám tay sai vẫn hung hăng lao vào bắt trói anh Dậu. Van xin không dược chị Dậu ngăn cản hành vi mất nhân tính của bọn cai lệ vô hiệu. Không tha cho anh Dậu, bọn chúng còn bịch luôn mấy bịch vào ngực chị. Bị cai lệ đánh, chị Dậu uất ức vùng lên thử thách: Mày trói chồng bà đi, bà cho mày xem và quật ngã cả hai tên tay sai.
- HS tìm ý:
+ Hoàn cảnh nghiệt ngã chia lìa 2 mẹ con: Chồng chết, con nhỏ, tha hương kiếm sống.
- Người cô cay nghiệt: Thiếu lòng nhân ái độ lượng. Giọng nói nụ cười rấ kịch, giả vờ thản nhiên nhưng nhẫn tâm gieo rắc lòng thù hận cho bé Hồng về mẹ.
- Cậu bé Hồng: đáng thương, có tâm hồn đáng quý.
- Vơi đi mặc cảm, cho thấy tình thương vô bờ bến của Hồng dành cho mẹ.
Hình ảnh người mẹ được diễn tả bằng tất cả sự xúc động và tình thương của người con.
- Mẹ là hình ảnh giản dị, vô cùng thân thương trong tâm trí non nớt của đứa con yêu mẹ. Cậu bé cảm nhận được hạnh phúc trong vòng tay mẹ.
- Bài 1:
Tóm tắt đoạn trích Tức nước vỡ bờ
- Bài 2:
Các chi tiết trong đoạn trích trong lòng mẹ để làm nổi bật cảm hứng nhân đạo và kí ức tuổi thơ gắn liền với tình mẹ của nhà văn Nguyên Hồng.
- Hoàn cảnh nghiệt ngã chia lìa 2 mẹ con.
- Người cô cay nghiệt
- Cậu bé Hồng: đáng thương, có tâm hồn đáng quý.
- Niềm hạnh phúc trong lòng mẹ.
4. Củng cố (3p):
 - Nhận xét về XHPK đương thời và thân phận người nd trước CM tháng Tám?
 - Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh được thể hiện như thế nào?
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3p):
 - Xem lại bài.
 - Chuẩn bị tiết sau ôn tập làm văn ( xây dựng đoạn văn trong văn bản)
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
 - Thầy:...........................................................................................................
 - Trò:.........................................................................................................
 Kí duyệt tuần 5, ngày 
Tổ phó
Trịnh Mỹ Hằng