Giáo án Tự chọn Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 15: Ôn tập Tập làm văn (Văn thuyết minh) - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 8/01/2018
Tiết: 15
Tuần: 22
ÔN TẬP TẬP LÀM VĂN
(Văn thuyết minh)
I. Mục tiêu 
- Luyện cách viết một đoạn văn trong một bài văn thuyết minh.
- Bổ sung kiến thức về văn TM.
- Nắm được cách làm bài văn TM về một thứ đồ dùng, một phương pháp (cách làm).
1. Kiến thức
- Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh.
- Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh.
- Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh.
- Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và làm bài văn thuyết minh về một phương pháp (cách làm).
2. Kĩ năng
- Xác định được chủ đề , sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh 
- Diễn đạt rõ ràng, chính xác.
- Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ.
- Quan sát đối tượng cần thuyết minh: một phương pháp (cách làm).
- Tạo lập được một văn bản thuyết minh theo yêu cầu: biết viết một bài văn thuyết minh về một cách thức, phương pháp, cách làm có độ dài 300 chữ.
II. Chuẩn bị 
- Thầy: Soạn giáo án, SGK, CKTKN.
- Trò: Soạn bài, SGK.
III. Các bước lên lớp 
1. Ổn định lớp: ( 1p)
2. Kiểm tra bài cũ: Không
 Thế nào là văn thuyết minh ? Kể tên các phương pháp TM?
3. Nội dung bài mới (33p):
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1 (13p): Ôn tập lí thuyết
- Thế nào là văn thuyết minh ? 
- Kể tên các phương pháp TM?
Văn bản TM là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức (kiến thức) về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân của các hiện tượng sự vật, tự nhiên và xã hội bằng phương thức trình bày, giới thiệu, giải thích.
- Phương pháp TM thường được vận dụng: giải thích, nêu định nghĩa, so sánh...
I. Lí thuyết
- Văn bản TM là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức (kiến thức) về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân của các hiện tượng sự vật, tự nhiên và xã hội bằng phương thức trình bày, giới thiệu, giải thích.
- Phương pháp TM thường được vận dụng: giải thích, nêu định nghĩa, so sánh đối chiếu, liệt kê, nêu ví dụ, dùng số liệu, phân tích, phân loại
Hoạt động 2 (25p): Luyện tập
- Gọi hs đọc.
- Đoạn văn có câu chủ đề không ? Từ ngữ chủ đề ? Các câu sau cung cấp thông tin gì ?
- Các ý sắp xếp ra sao ? 
- Cần sắp xếp lại các ý theo trình tự.
- Hướng dẫn HS làm bài 2.
- Yêu cầu hs viết phần mở bài và kết bài.
- Nhận xét bài viết, cho điểm.
- Viết đoạn văn giới thiệu bố cục sách Ngữ văn lớp 8 tập 1.
- Gọi HS đọc và nhận xét
- HS lập dàn bài
- Đọc.
- Không có.
- Trình bày không rõ, lộn xộn.
* Các bộ phận:
- Phần đèn ( bóng đèn , đui , dây điện, công tắc)
- Phần chao đèn.
- Phần đế đèn.
* Mục đích sử dụng, tác dụng.
* Cách bảo quản.
- Cần xác định ý lớn, mỗi ý viết thành một đoạn. Cần rõ ý chủ đề, tránh lẫn ý của đoạn khác
- Nghe 
- HS viết:
+ MB: Ai đã từng đi qua UBNN xã Châu Thới ắt hẳn sẽ trông thấy một ngôi trường khoác áo vàng tươi mọc giữa cánh đồng lúa xanh ngát. Đó chính là trường tôi – mái nhà thứ 2 mà tôi luôn yêu mến.
+ KB: Tuy trường tôi chỉ là một ngôi trường làng bé nhỏ và giản dị nhưng đó lại là nơi chúng tôi gắn bó nhất, thương yêu nhất. Mái trường cùng bao kỉ niệm thân yêu tuổi học trò sẽ mãi theo em đi suốt cuộc đời.
- Nghe.
- Sách Ngữ văn lớp 8 tập 1 dày 176 trang, in khổ 17x24 xăng ti mét. Trong ruột sách trang đầu in tên sách, nhà xuất bản, nơi chịu trách nhiệm như bìa một nhưng có thêm tên các tác giả. Trang 3 và 4 là lời nói đầu hướng dẫn học sinh tìm hiểu cách sử dụng sách sao cho hiệu quả. Những trang cuối là Mục lục ghi tên tất cả bài học, giúp ta có thể dễ dàng tìm được bài mình muốn. Sách có 17 bài, ứng với 17 tuần học của học kì 1. Mỗi bài gồm 3 phân môn: văn học, tiếng viết và tập làm văn. Bài học được đánh số thứ tự, bắt đầu là ô hình chữ nhật in kết quả cần đạt
- Đọc bài đã viết, nghe nhận xét.
a. MB: Giới thiệu món ăn
b. TB: 
- Nguyên liệu:
Cá lóc, me( hoặc cơm mẻ), rau( bạc hà, bông súng, giá, cà chua), gia vị
- Cách làm: 
+ Nấu nước sôi, lọc me.
+ Cho cá đã làm sạch vào . + Cho rau( loại cứng hơn bỏ vào trước)
+ Nêm muối, đường, bột ngọt, ớt( tùy khẩu vị)
+ Cho rau ngò ôm hoặc cần tây, tần dày lá
+ Sau khi múc ra tô thì đổ tỏi sấy mỡ trên cùng.
- Thành phẩm: Canh chua có vị chua ngọt đậm đà của cá hòa quyện cùng các loại rau đồng quê.
c. Kết bài:
Ý nghĩa của món ăn dân dã đậm đà hương vị quê hương. 
II. Luyện tập.
Bài 1: Bài tập b trang 14
“ Đèn bàn “. 
Sắp xếp lại như sau:
Đèn bàn là loại đèn phổ biến được dùng ở các gia đình có làm việc, học hành ban đêm ( câu chủ đề ) 
Bài 2: Viết phần mở bài và kết bài cho đề bài “Giới thiệu trường em”
- Dùng phương pháp nêu định nghĩa (MB).
- Thể hiện thái độ (KB).
Bài 3: Viết đoạn văn giới thiệu bố cục sách Ngữ văn lớp 8 tập 1.
Bài 4: Lập dàn bài cho bài thuyết minh về một phương pháp (cách làm)
a. MB: Giới thiệu món ăn
b. TB: 
- Nguyên liệu
- Cách làm
- Thành phẩm
c. Kết bài:
Ý nghĩa của món ăn dân dã đậm đà hương vị quê hương. 
4. Củng cố (3p): 
 Khi viết đoạn văn cần chú ý điều gì ?
5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3p):
- Sưu tầm 1 số đv thuộc các phương thức biểu đạt khác nhau để so sánh, đối chiếu, làm mẫu tự phân tích, nhận diện.
- Viết đoạn văn thuyết minh theo chủ đề tự chọn.
- Xem lại các bài tập, chuẩn bị tiết sau ôn tập tiếng việt (câu nghi vấn, câu cảm thán)
IV. Rút kinh nghiệm
 - Thầy:................................................................................................................
 - Trò:..............................................................................................................
 Kí duyệt tuần 22, ngày 
Tổ phó
Trịnh Mỹ Hằng