Giáo án Mĩ thuật Lớp 9 - Bài 16: Sơ lược về một số nền mĩ thuật châu Á - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 25/11/2018
Tiết thứ 17
Tuần: 17
Tên bài dạy: BÀI 16: SƠ LƯỢC VỀ MỘT SỐ NỀN MỸ THUẬT CHÂU Á
I/Mục tiêu :
 Biết sơ lược về một số nền nghệ thuật và một số công trình MT Châu Á
Củng cố thêm nhận thức cho HS về lịch sử và mối quan hệ, giao lưu văn hóa giữa các nước trong khu vực
Quan tâm tìm hiểu về MT và văn hóa của các nước Châu Á
II/ Chuẩn bị:
Thầy: Bộ ĐDDH MT9 
Ảnh chụp các công trình kiến trúc, điêu khắc, đồ họa, hội họa cổ ,.. của các nước được giới thiệu trong bài học như : Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản
Trò: Sưu tầm các hình ảnh và bài viết về MT cổ đại của một số nước châu Á như Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản
III/ Các bước lên lớp :
1/ Ổn định lớp: 2 phút
	Kiểm tra sĩ số
2/ Kiểm tra bài cũ : 
 (không)
3/ Nội dung bài mới: 
Hoạt động của thầy
 Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu sơ lược về MT của một số nước Châu Á 28 phút
? Những vùng nào trên thế giới được coi là cái nôi quan trọng của nền văn minh nhân loại ? (GV: Nhật Bản và một số quốc gia ở Châu Á trong đó có Việt Nam cũng là khu vực được coi là cái nôi văn minh nhân loại
? MT Ai Cập, Hi Lạp – La Mã phát triển như thế nào ?
? Hãy kể tên một số công trình kiến trúc hoặc các tác phẩm điêu khắc, hội họa (đã học) thuộc các nền MT nêu trên
Các nước Châu Á đóng góp cho nhân loại nhiều công trình mĩ thuật nổi tiếng
? Nêu vị trí và nền văn minh Ấn Độ
GV Ấn Độ là nước có nhiều tôn giáo: Phật giáo, Ấn Độ giáo, Hồi Giáo, 
? Nêu các loại hình mĩ thuật
GV: Bộ kinh VêĐa nổi tiếng của người ấn Độ cho rằng chính thần thánh là nơi bắt nguồn của nghệ thuật, điều này chi phối tư tưởng văn hoad truyền thống và thẩm mĩ của người ấn Độ
? Hãy nêu sự phát triển của MT Ấn Độ
GV: Qua 5 giai đoạn đã sản sinh ra nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng gồm: kiến trúc cung đình và kiến trúc phật giáo. Đó là các chùa ở hang A-giăng-ta, Cai-la-sa,  vừa đồ sộ về kiến trúc, vừa tinh tế về trang trí với những thần tượngvà hoa văn rất đẹp. Ngoài ra các cung điện lộng lẫy của các triều đại vua chúa cũng được xây dựng khá nhiều
? Nêu mối quan hệ giữa điêu khắc và hội họa
Cho HS quan sát tranh SGK/111 để HS thấy được vẻ đẹp của các công trình
GVKL: MT Ấn Độ để lại nhiều công trình, tác phẩm nổi tiếng, đó là một nền mT dân tộc giàu bản sắc, phong phú và đa dạng
2/ Trung Quốc
? Nêu một số đặc điểm về vị trí địa lý và số dân của Trung Quốc.
ở Trung Quốc có 3 tầng tư tưởng lớn đó là : Nho giáo, Đạo giáo, và Phật giáo.thể hiện rất rõ nét ở MT Trung Quốc. MT Trung Quốc là một kho tàng đồ sộ, đặc sắc về nhiều phương diện
? Em biết gì về kiến trúc Trung Quốc ?
GV: ở khu vựcBắc Kinh là những công trình nguy nga, tráng lệ. Đặc biệt là Vạn Lí Trường Thành, một công trình kì vĩ có một không hai được xây dựng từ thế kỉ thứ III trước Công Nguyên và còn tồn tại đến ngày nay, là niềm tự hào của người dân Trung Quốc
? Nêu sự phát triển của hội họa Trung Quốc
GV: Tranh sơn thủy lấy cảch vật làm đối tượng chủ đạo với 2 yếu tố chính là núi và nước tạo ra sự độc đáo của hội họa Trung Quốc, ngoài ra còn lối vẽ phóng khoáng, linh hoạt,.. Hai lối vẽ này được coi là “Quốc họa” (Lối vẽ của người trung Quốc) thành công nhất là Tề Bạch Thạch, ông được ôhng tặng danh hiệu “Danh nhân văn hóa thế giới” vào năm 1963
Cho HS quan sát tranh SGK/112,113 nhận ra sự kì vĩ, đồ sộ của Vạn Lí Trường Thành và cách vẽ Tôm của Tề Bạch Thạch
GVKL: Trung Quốc là trung tâm văn minh lớn của thế giới cổ đại. MT Trung Quốc giàu chất triết lí á - Đông, có tính tượng trưng cao và mang đậm bản sắc dân tộc. MT trung Quốc có ảnh hưởng tới nhiều nước trong khu vực
3/ Nhật Bản
? Nêu vị trí địa lí của Nhật Bản 
Do vị trí địa lí của Nhật Bản ít giao tiếp với bên ngoài nên phát triển chủ yếu dựa vào những tiềm lực có sẵn. MT Nhật Bản vì thế giữ được những bản sắc riêng trong suốt lịch sử phát triển dù có sự du nhập và tiếp thu những tinh hoa văn hóa của các nước khác.
? Nêu đặc điểm kiến trúc Nhật Bản
Vườn kết hợp kiến trúc là một nét đặc sắc riêng trong phong cách kiến trúc của người Nhật. Họ luôn hướng tới cuộc sống hài hòa với thiên nhiên và bền vững với thời gian
? Nêu nghệ thuật phát triển hội họa và đồ họa
Giống như ở Trung Quốc, người Nhật Bản cũng coi chữ viết là một nghệ thuật nên đã hình thành nghệ thuật thư pháp với những sáng tạo riêng của người viết
Đồ họa Nhật Bản đặc biệt nổi tiếng với tranh khắc gỗ màu. Tranh khắc gỗ màu của Nhật Bản không diễn tả theo lối hiện thực mà chú ý nhiều đến yếu tố trang trí, ước lệ thể hiện ở bố cụ, đường nét, màu sắc.
? Kể tên những họa sĩ làm tranh khắc gỗ.
4/ Các công trình kiến trúc của Lào Và Cam-pu-chia
a/ Lào
Thạt Luổng : Theo truyền thuyết của người Lào, vào thế kỉ III trước Công nguyên, tháp Thạt Luổng được xây dựng để cất xá-lị Phật . Đến năm 1566 vua Xét- thả-thi-lạt cho xây dựng lại . Đây là công trình kiến trúc Phật giáo tiêu biểu cho nước Lào. Hội Thạt Luổng được tổ chức hàng năm vào tháng 11.
b/ Cam- pu- chia
Ăng-co chỉ một thời kì lịch sử của đất nước kéo dài khoảng 5 thế kỉ : Thế kỉ IX đến XIII, Là thời kì huy hoàng trong lịch sử MT của dân tộc Cam- pu- chia
Ăng-co Thom thuộc loại kiến trúc “ Đền, núi” được cách điệu và xây dựng theo kết cấu tự do, bay bổng. ấn tượng nổi bật nhất ở ngôi đền là 54 ngọn tháp, chóp tháp là tượng Phật bốn mặt, mỗi mặt mang nui cười káhc nhau gọi là “nụ cười Bayon”
- Đó là : Ai Cập, Hi Lạp - La Mã, Trung Quốc, Ấn Độ
- MT Ai Cập, Hi Lạp – La Mã phát triển rực rỡ, để lại cho kho tàng MT nhân loại nhiều kiệt tác có giá trị 
HS dựa vào kiến thức lịch sử và hiểu biết xã hội trả lời
- Ấn Độ là quốc gia rộng lớn ở Đông Nam Á, hình thành sớm và có nền văn minh phát triển rực rỡ từ 3000 năm trước Công nguyên
- TL: bao gồm : Kiến trúc, điêu khắc, hội họa đều phát triển và gắn liền với tôn giáo
- MT Ấn Độ trải qua 5 giai đoạn phát triển: (Nền văn hóa sông Ấn, nề văn hóa Ấn Âu, văn hóa Trung cổ, văn hóa Ấn Độ hồi giáo, văn hóa Ấn Độ hiện đại) 
HS lắng nghe ghi chép
- Kiến trúc, điêu khắc, hội họa Ấn Độ liên quan mật thiết với nhau. ở tất cả các ngôi đền như đền thờ Thầm mặt trời, Thần SI-VA hay cụm thánh tích nổi tiếng
 Ma-ha-ba-li hoặc cung điện Mô-ri-a, .. đều không chỉ đẹp về kiến trúc mà còn đẹp về điêu khắc và hội họa
- Trung Quốc là đất nước rộng lớn, đông dân nhất thế giới và có nền văn hóa phát triển rất sớm
- Về kiến trúc: trung Quốc có rât nhiều công trình nổi tiếng trên khắp đất nước, nổi bật là kiến trúc cung đình, kiến trúc tôn giáo và lăng mộ như : Cố cung; Thiên An Môn, Di Hòa viên; lăng vua Minh Thành Tổ,..
- Hội họa Trung Quốc nổi tiền bởi các bức tranh bích họa vẽ trên đá ở hang Mạc Cao (Đôn Hoàng). Ngoài ra còn rất nhiều bức tranh tuyệt đẹp được vẽ trên lụa, trên giấy lấy đề tài từ Phật giáo hoặc các nhân vật nổi tiêng như bức tranh Dương Quí Phi tắm song, Phu nhân nước Quắc đi chơi
Nhật Bản là một quần đảo hình cánh cung ở ngoài khơi phía Đông lục địa Á Châu. Nhật Bản không có bình nguyên mênh mông như ở Trung Quốc hoặc những mùa nắng mưa khố liệt như ở ấn Độ,
 Tự nhiên Nhật Bản rất khắc nghiệt với những động đất, núi lửa và giá lạnh. Núi Phú Sĩ cao 3775,6m là biểu tượng của Nhật Bản.
- Kiến trúc có 2 đặc điểm
Kiến trúc nguyên thủy theo tinh thần Thần đạo, người nguyên sơ ít ra công trạm chổ hoặc chau chuốt, chịu ảnh hưởng của Phật giáo Trung Quốc. Kiến trúc Phật giáo hài hòa với cảng trí thiên nhiên và bền vững với thời gian
- Hội họa Nhật Bản phát triển gắn với đạo Phật từ cuối thế kỉ VI. Từ chỗ ảnh hưởng cuả Trung Quốc. ấn Độ , hội họa Nhật Bản đã dần dần tạo tạo được bản sắc riêng
- Những họa sĩ làm tranh khắc khăcs gỗ Nhật Bản như: Ki-ô-na-ga(1742-1815). U-ta-mo-rô (1754-1806), Hi-rô-si-ghê (1797-1858),  đã trở nên rất nổi tiếng và tác phẩm cuả họ được cả thế giới yêu thích
HS lắng nghe, nghiên cứu SGK
HS lắng nghe, nghiên cứu SGK
Sơ lược về một số nền mĩ thuật Châu Á
I/ Vài nét khái quát 
SGK/110
II/ Vài nét về mĩ thuật của một số nước ChâU Á.
1/ Mĩ thuật Ấn Độ
Gồm 5 giai đoạn 
Nền văn hóa sông Ấn
Nền văn hóa Ấn Âu
Văn hóa Trung Cổ
Văn hóa Ấn Độ hồi giáo
Văn hóa Ấn Độ hiện đại
2/ Mĩ thuật Trung Quốc
KL: Trung Quốc là một trjng tâm văn minh lớn của thế giới cổ đại . MT Trung Quốc giàu chất triết lý Á Đông, có tính tượng trưng cao và mang đậm đà bản sắc dân tộc, có ảnh hưởng tới nhiều khu vực 
3/ Mĩ thuật Nhật Bản
KL: Ngày nay mặc dù nền khoa học kĩ thuật và công nghệ của Nhật Bản đã phát triển rất cao, song tranh khắc gỗ vẫn là niềm tự hào của nhân dân Nhật Bản
Tranh khắc gỗ Nhật Bản có phong cách thể hiện rất riêng biệt mang đậm bản sắc dân tộc
4/ Các công trình kiến trúc Lào và Cam-pu-chia
Thạt Luổng ( Lào ) SGK/117
Ăng-co Thom (Cam-pu-chia)
Đất nước Cam-pu-chia, Ăng-co-Thom mãi mãi là niềm tự hào của dân tộc
Hoạt động 2 Đánh giá kết quả học tập 10 phút
? Trả lời các câu hỏi trong SGK/118
1 – hãy nêu vài nét về MT ấn độ, Trung Quốc, và tranh khắc gỗ Nhật Bản
Nhận xét chung về tiết học và khen ngợi các HS tích cực xây dựng bài
HS nghiên cứu SGK và trả lời
HS nghiên cứu SGK và trả lời 
III/ Câu hỏi, bài tâp 
SGK/118
4/ Củng cố:3’
 GV: nhận xét tiết học
5/ Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (2p): 
Về nhà nghiên cứu lại bài trong SGK, Sưu tầm thêm các tranh ảnh liên quan đến bài học
IV/ Rút kinh nghiệm:
	..............
	.............
	..............
 Châu Thới, ngày .........tháng.........năm 2018
 Ký duyệt của tổ trưởng