Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Tuần 26 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Tuần 26 , Tiết: 32 02/02/2018 
CHƯƠNG V: VIỆT NAM TỪ CUỐI NĂM 1946 ĐẾN NĂM 1954
Bài 25: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC
 CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: 
- Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh ở VN( lúc đầu ở nửa nước sau đó trên phạm vi cả nước) quyết định kịp thời phát động k/c toàn quốc.
- Đường lối k/c sáng tạo của Đảng và Chủ tịch HCM là đường lối chiến tranh nhân dân, k/c toàn dân,toàn diện,trường kỳ, tự lực cánh sinh, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế, vừa k/c vừa kiến quốc.
- Những thắng lợi mở đầu có ý nghĩa chiến lược của quân và dân ta trên các mặt trận chính trị, quân sự, kinh tế, ngoại giao, văn hóa, giáo dục, âm mưu và thủ đoạn của TDP trong những năm đầu của cuộc k/c.
2. Kĩ năng: RL cho HS kĩ năng phân tích, nhận định những hoạt động của địch của ta trong giai đoạn đầu của cuộc k/c.
RLKN sử dụng tranh ảnh BĐ các chiến dịch và trận đánh.
3. Thái độ: Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, tinh thần c/m, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, niềm tự hào dân tộc.
II. Chuẩn bị
Thầy: SGK, SGV,
TRò: Đọc tư liệu SGK, trả lời các câu hỏi gợi ý
III. Các bước lên lớp
1.Ổn định lớp: (1p)
KTBC: (4p)
? Chính phủ ta đã ký với Pháp một Hiệp định và tạm ước nhằm mục đích gì
Nội dung bài mới: (33P)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động1: Cuộc k/c toàn quốc chống TDP xâm lược bùng nổ
? Nêu chứng cứ về việc TDP bội ước, tiến công ta.
Đọc lời kêu gọi của Chủ tịch HCM(SGK)
Nêu ý nghĩa của lời kêu gọi toàn quốc k/c
GV: Lời kêu gọi vạch rõ nguyên nhân gây ra cuộc chiến tranh này là do chính sách XL của TDP, Vì vậy nhân dân ta quyết tâm đứng lên chiến đấu bảo vệ độc lập dân tộc và chính quyền vừa giành được; khẳng định niềm tin tất thắng của dân tộc ta trong cuộc k/c chống TD
*GDTHMT:
? Tại sao nói cuộc k/c chống TDP của nhân dân ta là chính nghĩa và có tính nhân dân
Hoạt động 2: Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16
? Em hãy nêu diễn biến và ý nghĩa của cuộc chiến đấu ở các đô thị cuối 1946-đầu 1947.
- TDP bội ước, tiến công ta ở trong Nam, ngoài Bắc, tập trung nhất là ở Hà Nội. Nghiêm trọng hơn, P gởi tối hậu thư đòi Chính phủ ta phải hạ vũ khí đầu hàng. Những chứng cứ đó đủ quy trách nhiệm cho việc gây ra chiến tranh thuộc về phía TDP
- Tối hậu thư của P đã đặt nhân dân ta trước sự lựa chọn một trong 2 con đường: hoặc đầu hàng,hoặc chiến đấu. Ta đã chọn con đường chiến đấu đến cùng, bảo vệ độc lập dân tộc và chính quyền vừa giành được.
BThường vụ TW Đảng tại cuộc họp ngày 18-19/12/1946 ở thị xã Hà Đông đã quyết định phát động toàn quốc k/c chống P. Chủ tịch HCM thay mặt TW Đảng, Chính phủ ngay tối 19/12/1946 ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
=> vì được thể hiện theo đường lối k/c của Đảng là đường lối toàn dân,toàn diện, trường kỳ, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế.
Tính chất chính nghĩa của cuộc k/c biểu hiện ở mục đích cuộc k/c của ta là tự vệ, chính nghĩa. K/C toàn dân biểu hiện ở toàn dân tham gia chiến đấu, chủ yếu là lực lượng vũ trang của 3 thứ quân (bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân du kích). K/C toàn diện diễn ra trên các mặt trận (quân sự, chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao) nhưng chủ yếu và quyết định là trên mặt trận quân sự.
* mở đầu cuộc k/c toàn quốc, quân ta chủ động tiến công quân Pháp ở thủ đô HN, các thành phố và các thị xã trong vòng t/gian 2 tháng. Cuộc tiến công nhằm tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch; giam chân địch ở thành phố để hậu phương có thêm t/gian và điều kiện huy động lực lượng k/c di chuyển kho tang, công xưởng về khu chiến khu, bảo vệ an toàn cho TW Đảng, Chính phủ trở lại khu căn cứ địa VBắc, lãnh đạo k/c lâu dài.
- HNội mở đầu cuộc chiến đấu, tiếp theo là các thành phố, thị xã khác ở phía bắc vĩ tuyến 16. Sau 2 đến 3 tháng, khi các mục tiêu của cuộc chiến đấu đã thực hiện được quân ta ở các thành phố, thị xã, chủ động lui về căn cứ tổ chức cuộc chiến đấu lâu dài. Quân dân ta ở các tỉnh phía Nam cũng đẩy mạnh phối hợp chiến đấu.
Cuộc CĐ ở đô thị đã giành thắng lợi có ý nghĩa to lớn tạo ra thế trận cho chiến tranh nhân dân, chuẩn bị vho cuộc cđấu lâu dài, toàn dân, toàn diện.
I. Cuộc k/c toàn quốc chống TDP xâm lược bùng nổ(19/12/1946)
1. Kháng chiến toàn quốc chống TDP xâm lược bùng nổ
- Sauk hi ký Hiệp định sơ bộ và tạm ước, Pháp tìm mọi cách phá hoại, tiến hành chiến tranh xâm lược nước ta lần nữa.
- 19/12/1946 Chủ tịch HCM thay mặt TW Đảng và Chính phủ, ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
2. Đường lối kháng chiến chống TDP của ta:
Đường lối toàn dân, toàn diện,trường kỳ, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế.
II. Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16
- Cuộc chiến đấu ác liệt giữa ta và địch ở khắp nơi: sân bay Bạch Mai, Ga Hàng Cỏ,Hàng Đậu, Hàng Bông nhằm tiêu diệt bộ phận sinh lực địch
- Giam chân địch, di chuyển kho tang, công xưởng về chiến khu, bảo vệ an toàn TW Đảng, Chính phủ trở lại khu căn cứ địa Việt Bắc.
- Kết quả: Sau gần 2 tháng chiến đấu (19/12/1946- 17/2/1947) ta giành được thắng lợi, tạo thế trận cho chiến tranh nhân dân, chuẩn bị chiến đấu lâu dài, toàn dân, toàn diện.
4.Củng cố: (3p) GV củng cố nội dung chính của bài
- Nguyên nhân bùng nổ cuộc k/c chống TDP xâm lược?
- Đường lối k/c toàn dân, toàn diên, trường kỳ của Đảng được cụ thể hóa ntn?
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (4p)
- Về nhà học bài, nắm nội dung.
- Chuẩn bị đọc, trả lời câu hỏi phần IV,V .
IV. Rút kinh nghiệm:
GV:	
HS:	
Tuần 26 
NS: 02/02/2018 
Tiết 33 
Bài 25: NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC
 CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950) –Tiếp theo
I.Mục tiêu: 
1. Kiến thức: 
- Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh ở VN( lúc đầu ở nửa nước sau đó trên phạm vi cả nước) quyết định kịp thời phát động k/c toàn quốc.
- Đường lối k/c sáng tạo của Đảng và Chủ tịch HCM là đường lối chiến tranh nhân dân, k/c toàn dân,toàn diện,trường kỳ, tự lực cánh sinh, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế, vừa k/c vừa kiến quốc.
- Những thắng lợi mở đầu có ý nghĩa chiến lược của quân và dân ta trên các mặt trận chính trị, quân sự, kinh tế, ngoại giao, văn hóa, giáo dục, âm mưu và thủ đoạn của TDP trong những năm đầu của cuộc k/c.
2. Kĩ năng: RL cho HS kĩ năng phân tích, nhận định những hoạt động của địch của ta trong giai đoạn đầu của cuộc k/c.
RLKN sử dụng tranh ảnh BĐ các chiến dịch và trận đánh.
3. Thái độ: Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, tinh thần c/m, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, niềm tự hào dân tộc.
II. Chuẩn bị:
Thầy: BĐ Chiến dịch Việt Bắc thu –đông năm 1947
Trò: Đọc, trả lời câu hỏi gợi ý SGK
III. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp: 
2. KTBC:
? Tại sao cuộc k/c toàn quốc chống TDP của nhân dân ta bùng nổ ngày 19/12/1946.
? Tại sao nói cuộc k/c chống Pháp của nhân dân ta là chính nghĩa và có tính nhân dân
3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động1: Chiến dịch Việt Bắc thu –đông năm 1947: GV diễn giảng, phân tích, vấn đáp, trực quan, tường thuật
? Em hãy trình bày âm mưu và hành động của TDP trong việc tiến công căn cứ địa kháng chiến VB
HS trả lời:
? Em có nhận xét gì về lực lượng của chúng
GV KL:
GV treo BĐ chiến dịch VB năm 1947.
?Trình bày diễn biến Chiến dịch VB trên BĐ.
Hoạt động 2:Quân ta chiến đấu bảo vệ căn cứ
? Trước hành động xâm lược ngang tàn của TDP, quân ta có thái độ như thế nào.
*GDTHMT:
Dựa vào BĐ và kiến thức SGK trình bày cách chặn đánh địch của quân ta tại Căn cứ địa VB?
? Kết quả ra sao
? Ý nghĩa của Chiến dịch VB thu-đông 1947
Hãy cho biết âm mưu của TDP sau thất bại trong cuộc tiến công VB 1947
? Cuộc k/c toàn dân, toàn diện của ta được đẩy mạnh như thế nào sau chiến thắng VB thu –đông 1947.
-Thực hiện “đánh nhanh thắng nhanh”, trước mắt để giải quyết khó khăn do phạm vi chiếm đóng mở rộng, và để tiến tới thành lập một Chính phủ bù nhìn trung ương, TDP-dưới thời Bô-la éc vừa được cử làm Cao ủy ở ĐD, mở cuộc tấn công Căn cứ địa k/c VB
Diễn biến:
+ 7/10/1947 quân Pháp cho 1 binh đoàn nhảy dù chiếm thị xã Bắc Cạn và chiếm thị trấn Chợ Mới, Chợ Đồn.
+ Cùng ngày, một binh đoàn lính bộ từ Lạng Sơn đánh lên Cao Bằng, rồi từ Cao Bằng một cánh quân khác đánh xuống Bắc Cạn tạo thành gọng kìm bao vây phía đông và phía bắc Căn cứ địa VB
+ 9/10/1947 một binh đoàn hỗn hợp lính bộ và lính thủy đánh bộ ngược sông Hồng, sông Lô và sông Gâm lên thị xã Tuyên Quang, Chiêm Hóa, Đài thị (Tuyên Quang)bao vây phía tây Căn cứ địa VB
+ TDP cho quân đánh chiếm căn cứ địa VB.
+ Ta chủ trương đánh trả ,chặn đánh và phục kích địch ở cả 3 cánh quân vừa bí mật di chuyển các cơ quan TW Đảng, Chính phủ, các công xưởng đến nơi an toàn.
+ “Từ Bắc Cạn..sông Lô, sông Gâm”
+ KQ: 
- Ý nghĩa
-Đối với TDP
- Đối với ta
+ Về quân sự: động viên nhân dân thực hiện vũ trang toàn dân, phát triển chiến tranh du kích.
+ Về chính trị, ngoại giao: 1948, tại NBộ lần đầu tiên tiến hành bầu cử Hội đồng ND cấp xã đến tỉnh.
Ngày 14-1-1950, HCM tuyên bố sẵn sàng đặt quan hệ ngoại giao với các nước trên t/g: đầu tiên là TQ và LX sau đó có nhiều nước dân chủ khác.
+ Về kinh tế: chủ trương vừa ra sức phả hoại kinh tế địch vừa đẩy mạnh XD và bảo vệ nền kinh tế dân chủ nhân dân tự cấp, tự túc.
+ Về VH-GD: 7/1950 chủ trương cải cách GD phổ thông
IV. Chiến dịch Việt Bắc thu –đông năm 1947:
1. TDP tiến công căn cứ địa k/c VBắc:
- Để giải quyết những khó khăn của mình,thực hiện âm mưu “Đánh nhanh thắng nhanh”
- Chúng huy động 12.000 quân tinh nhuệ, chia thành 3 cánh quân với hầu hết máy bay Đông Dương tiến công:
- Mục tiêu của cuộc tiến công VB của TDP là: 
+ Phá căn cứ địa chính của cả nước, tiêu diệt cơ quan đầu não k/c và quân chủ lực, chiếm đóng vùng biên giới Việt –Trung, ngăn chặn con đường liên lạc quốc tế của ta.
+Phá hậu phương k/c, phá cơ sở kinh tế, kho tang, mùa màng, cướp bóc của cải; làm mất nguồn tiếp tế cho cuộc k/c của ta.
+ Gìanh thắng lợi quân sự quyết định, kết thúc nhanh chiến tranh
Diễn biến: ( chữ in nghiêng SGK)
2. Quân ta chiến đấu bảo vệ Căn cứ địa Việt Bắc:
- Thực dân Pháp tấn công ta trước, ta chủ trương đánh trả chủ động và kịp thời, vừa đánh trả (phản công) vừa tiến công cả 3cánh quân địch. Tại Bắc Cạn, quân ta vừa chặn địch, vừa bí mật, khẩn trương di chuyển các cơ quan TW Đảng, Chính phủ, các công xưởng, kho tàng từ nơi địch uy hiếp chiếm đóng đến nơi an toàn. Quân ta đã đánh những trận tiêu biểu trên hướng đông dọc theo Đường số 4 từ Lạng Sơn đi Cao Bằng, như trận phục kích trên đường Bản Sao – đèo Bông Lau (30/10/1947). Trên hướng Tây dọc sông Hồng, sông Lô, sông Gâm có trận phục kích tại Đoan Hùng (24/10/1947) và trận phục kích tại Khe Lau, ngã ba sông Lô, và sông Gâm (10/11/1947)
- Kết quả: Chiến dịchVB thu –đông ta giành thắng lợi vẻ vang sau 75 ngày đêm chiến đấu.
- Ý nghĩa:Chiến dịch VB thu –đông đã giành được thắng lợi chứng minh sự đúng đắn của đường lối k/c lâu dài, toàn dân, toàn diện của Đảng, chứng minh sự vững chắc của Căn cứ k/c Việt Bắc là mốc khởi đầu sự thay đổi trong so sánh lực lượng có lợi cho cuộc k/c của ta. Sau chiến thắng VB ta có thêm điều kiện để xây dựng và phát triển lực lượng k/c toàn quốc, toàn dân, toàn diện , trường kì, tự lực cánh sinh.
V. Đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện:
-Đối với TDP: chúng tăng cường thực hiện các chính sách như về chính trị, thực hiện việc “ dùng người Việt trị người Việt” về kinh tế “ lấy chiến tranh nuôi chiến tranh” , nhằm chống lại cuộc k/c lâu dài, toàn dân, toàn diên của ta.
- Đối với ta, sau thắng lợi ở VB, thực hiện phương châm chiến lược “Đánh lâu dài” phá âm mưu mới của địch, ta chủ trương tăng cường sức mạnh và hiệu lực của chính quyền dân chủ nhân dân từ TW đến cơ sở, tăng cường lực lượng vũ trang nhân dân, đẩy mạnh cuộc k/c toàn dân, toàn diện.
+ Về quân sự 
+ Về chính trị, ngoại giao: 
+ Về kinh tế: 
+ Về VH-GD: 
* Các nước chính thức công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với Chính phủ ta, cách mạng nước ta thoát ra khỏi thế bị bao vây, được sự ủng hộ giúp đỡ của các nước, trước hết là TQ và LX.
4. Củng cố: (3p) GVsơ kết bài học, bước đầu ta đã cho TDP bị thất bại, tạo cơ hội cho chúng ta thắng thế và dần giành thế chủ động cho các cuộc chiến kế tiếp.
? Hỏi các câu hỏi cuối bài
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (4p)
 Học bài và chuẩn bị bài 26 (trả lời các câu hỏi mục I,II,III
IV. Rút kinh nghiệm:
Thầy:	
Trò	
 Kí duyệt: Ngày 02/2/2018