Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Bài 9: Nhật Bản - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 18/10/2017
Tuần: 11 
Tiết: 11 
Bài 9: NHẬT BẢN
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: 
 Học sinh nêu được những nét lớn về tình hình kinh tế, khoa học – kĩ thuật, văn hoá, chính trị, xã hội của Nhật Bản từ năm 1945 đến nay.
2. Kĩ năng: Học xong bài học có được
được phương pháp tư duy, phân tích, so sánh và liên hệ.
3. Thái độ: Học xong bài học sinh biết
- Ý chí vươn lên, lao động hết mình, tôn trọng kỉ luật... của người Nhật là một trong những nguyên nhân có ý nghĩa quyết định đưa tới sự phát triển thần kì của Nhật Bản.
- Từ năm 1993 đến nay, các mối quan hệ về chính trị, kinh tế, văn hóa.. giữa nước ta và Nhật Bản ngày càng mở rộng và phát triển trên cơ sở của phương châm “Hợp tác lâu dài, đối tác tin cậy” giữa hai nước.
II. CHUẨN BỊ: 
- GV: Bản đồ Nhật Bản (hoặc bản đồ châu Á).
- HS: Sgk + bài soạn.
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
 1. Ổn định lớp: (1’)
 2. Kiểm tra bài cũ: (5’)
 Trình bày tình hình kinh tế nước Mĩ từ sau chiến tranh thế giới thứ hai. 
 3. Nội dung bài mới: (32’)
 Giới thiệu bài mới: Từ một nước bại trận, bị chiến tranh tàn phá nặng nề, Nhật Bản đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành một siêu cường kinh tế đứng thứ hai thế giới. Vậy công cuộc khôi phục và pháttriển kinh tế Nhật Bản đã diễn ra như thế nào? Tại sao kinh tế Nhật Bản lại có sự phát triển như thế? 
Hoạt động của thầy 
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
HĐ1: Tình hình Nhật Bản sau chiến tranh: 
GV: giới thiệu lược đồ Nhật Bản diện tích 377.765 km2 dân số 126 triệu người (1998) đất nước mặt trời mọc xứ sở của hoa anh đào.
- THGDMT: Những điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sự phát triển của nước này là gì?
? Tình hình Nhật Bản sau chiến tranh thế giới thứ hai như thế nào ?
? Nêu nội dung những cải cách dân chủ ở Nhật sau chiến tranh?
? Những cải cáh trên có ý nghĩa như thế nào ?
HĐ2: Nhật Bản khôi phục và phát triển kinh tế sau chiến tranh:
GV. 1945-1950 phát triển chậm, phụ thuộc Mĩ
 ? Em có nhận xét gì về kinh tế Nhật những năm 50 - 70 của TK XX?
GV. Dẫn chứng về sự phát triển nhanh chóng của kinh tế Nhật trong gđ này.
GV. Hướng dẫn h/s khai thác H.18, 19, 20 (SGK tr38)
? Vì sao sau CTTG 2, nền kinh tế của Nhật Bản lại phát triển nhanh như vậy?
? Em có nhận xét gì về kinh tế Nhật từ đầu những năm 90 so với thời kỳ trước?
? Nguyên nhân làm kinh tế Nhật lâm vào khủng hoảng suy thoái?
- Liên hệ quan hệ Việt - Nhật những năm gần đây: vốn đầu tư ODA của Nhật vào Việt Nam lớn nhất, 2 nước đã tổ chức đại hội văn hóa Việt - Nhật vào trung tuần tháng 9/2008 
- Xung quanh là biển, đường bờ biển dài => phát triển nghề đánh bắt thủy hải sản và dịch vụ du lịch biển. các vùng biển quanh quần đảo NB, nơi các dòng biển nóng & lạnh gặp nhau=>tạo ngư trường lớn với nhiều loài cá.
- Nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa, mưa nhiều=> phát triển trồng các loại cây nhiệt đới.
- Là nước bại trận, bị Mĩ chiếm đóng, mất hết thuộc địa, kinh tế bị tàn phá nặng nề
- Ban hành Hpháp mới, xoá bỏ CN quân phiệt
- Mang lại luồng không khí mới.
- phát triển mạnh mẽ → tăng trưởng “thần kì” → đứng thứ 2 thế giới.
- Trả lời : dựa vào Sgk 
+ Nhờ chiến tranh Triều Tiên, Đ Dương
+ Truyền thống văn hoá, giáo dục lâu đời.
+ Hệ thống tổ chức quản lí có hiệu quả.
+ Vai trò quan trọng của Nhà nước
+ Con người Nhật có truyền thống tự cường.
- Khủng hoảng suy thoái.
+ Năng lượng , nguyên liệu thiếu 
+ Sự cạnh tranh của các trung tâm tài chính.
+ Mất cân đối do tập trung vốn và dân số. 
- Hiện nay:
+ Thực hiện chính sách mềm mổng
+ Tập trung phát triển quan hệ kinh tế đối ngoại
Þ Nhật đang vươn lên thành cường quốc chính trị
I. Tình hình Nhật Bản sau chiến tranh:
- Là nước bại trận, bị tàn phá nặng nề, khó khăn bao trùm đất nước: Thất nghiệp trầm trọng (13 triệu người), thiếu lương thực, thực phẩm và hàng hóa tiêu dùng....
- Dưới chế độ chiếm đóng của Mĩ, nhiều cuộc cải cách dân chủ được tiến hành: Ban hành Hiến pháp mới (1946), thực hiện cải cách ruộng đất, xóa bỏ chủ nghĩa quân phiệt & trừng trị tội phạm chiến tranh, ban hành các quyền tự do dân chủ...
=> Những cải cách này trở thành nhân tố quan trọng giúp Nhật Bản phát triển mạnh mẽ sau này 
II. Nhật Bản khôi phục và phát triển kinh tế sau chiến tranh:
- Khôi phục và phát triển kinh tế:
+ Từ đầu những năm 50 – 70 TK XX, kinh tế tăng trưởng “thân kỳ”: Tốc độ tăng trưởng công nghiệp bình quân hàng năm trong những năm 50: 15%, những năm 60: 13,5%; tổng sản phẩm quốc dân (GNP) năm 1950: 20 tỉ USD, năm 1968: 183 tỉ USD, đứng thứ hai thế giới sau Mĩ (830 tỉ USD)
+ Cùng với Mĩ & Tây Âu, Nhật Bản trở thành một trong ba trung tâm kinh tế - tài chính thế giới.
- Nguyên nhân phát triển:
+ Con người Nhật Bản được đào tạo chu đáo, có ý chí vươn lên...
+ Sự quản lí hiệu quả của các xí nghiệp, công ti.
+ Vai trò điều tiết & đề ra các chiến lược phát triển của chính phủ NB
+ Trong thập niên 90, kinh tế Nhật bị suy thóai kéo dài, có năm tăng trưởng âm (1997- âm 0,7%, 1998 - âm 1%). Nền kinh tế Nhật đòi hỏi phải có những cải cách theo hướng áp dụng những tiến bộ của khoa học- công nghệ.
4. Củng cố: (4’)
 Câu hỏi 1,2 trang 40.
5. Hướng dẫn học sinh về nhà tự hoc, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3’)
- Chuẩn bị trước bài 10 “Các nước Tây Âu”.
- Sưu tầm một số hình ảnh, tư liệu về sự phát triển của nền kinh tế Nhật Bản.
IV. RÚT KINH NGHIỆM
 Kí duyệt: