Giáo án Lịch sử Lớp 8 - Tuần 2 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày sọan: 15/8/2017
Tuần: 2
Tiết: 3
Bài 2: CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP (1789 – 1794)
I. Mục tiêu:
 1. Kiến thức 
 Tình hình kinh tế, chính trị - xã hội Pháp trước cách mạng
 2. Kĩ năng
 Vẽ sơ đồ, lập niên biểu.
 3. Thái độ
Nhận thức sự hạn chế của cách mạng tư sản.
Bài học kinh nghiệm rút ra từ cách mạng tư sản Pháp 1789.
II. Chuẩn bị:
Thầy: sgk + sgv
Trò: Tìm hiểu nội dung các hình trong Sgk.
III. Các bước lên lớp
 1. Ổn định lớp (1 phút)
 2. Kiểm tra bài cũ (5phút)
 Trình bày diễn biến cuộc chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa?
3. Nội dung bài mới (32 phút)
Vào bài: Cách mạng tư sản đã thành công ở một số nước mà chúng ta đã học và nổ ra ở những nước khác trong đó có nước Pháp, cách mạng đã đạt đến đỉnh cao? Vì sao cách mạng nổ ra? Bài học hôm nay giúp chúng ta hiểu được điều đó.
Họat động của thầy
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
HĐ1: Tình hình kinh tế
THGDMT: Sự lạc hậu của nền nông nghiệp Pháp thể hiện ở những điểm nào? Nguyên nhân của sự lạc hậu?
- Chế độ phong kiến đã kìm hãm sự phát triển của công thương nghiệp ra sao?
- So với sự phát triển của CNTB ở Anh thì sự phát triển của CNTB ở Pháp có điểm gì khác?
HĐ2: Tình hình chính trị - xã hội
- Tình hình chính trị Pháp trước CM có gì nổi bật.
- Xã hội Pháp gồm những đẳng cấp nào?
- Ba đẳng cấp có vai trò như thế nào trong xã hội?
- Cho HS quan sát và mô tả H5-Sgk về tình cảnh nông dân Pháp?
HĐ3: Đấu tranh trên mặt trận tư tưởng.
- GV giới thiệu 3 nhà tư tưởng nổi tiếng của giai cấp tư sản bấy giờ 
- Quan sát H6, 7, 8 và đọc kĩ câu nói của Mông -te-Xki-ơ, Vôn-te, Rút-xô, rút ra nội dung chủ yếu từ tư tưởng của các ông ấy.
+ Công cụ và phương thức canh tác thô sơ, lạc hậu, chủ yếu dùng cày và cuốc, năng suất thấp, ruộng đất bị bỏ hoang, mất mùa, đói kém thường xuyên xảy ra.
+ Do sự bóc lột của địa chủ phong kiến.
- Thuế má nặng, không có đơn vị đo lường và tiền tệ thống nhất, sức mua rất hạn chế.
- Anh: CNTB phát triển trong nông nghiệp mạnh mẽ hơn trong công thương nghiệp.
- Pháp: ngược lại (công thương nghiệp phát triển, nông nghiệp lạc hậu.
- Pháp vẫn là nước quân chủ chuyên chế 
+ Quý tộc, tăng lữ và đẳng cấp thứ 3
+ Hai đẳng cấp Tăng lữ, Quý tộc có mọi đặc quyền, không phải đóng thuế. Đẳng cấp thứ 3 phải đóng thuế nhưng không có quyền lợi chính trị.
+ “Một nông dân già, tay chống cuốc, cõng trên lưng quý tộc và tăng lữ, trong túi áo, túi quần có những tờ văn tự vay nợ, cầm cố ruộng đất, chim, thỏ nói lên đặc quyền của phong kiến, chuột phá hoại mùa màng.
- Tố cáo, phê phán gay gắt chế độ quân chủ chuyên chế.
- Đề xướng quyền tự do của con người và việc đảm bảo quyền tự do của con người.
- Thể hiện quyết tâm đánh đổ bọn phong kiến.
I. Nước Pháp trước cách mạng
1. Tình hình kinh tế:
- Giữa thế kỉ XVIII, nền nông nghiệp Pháp vẫn lạc hậu, công cụ canh tác rất thô sơ (chủ yếu dùng cày, cuốc) nên năng suất thấp. Nạn mất mùa, đói kém thường xuyên xảy ra, đời sống nhân dân rất khổ cực.
- Công thương nghiệp phát triển nhưng bị chế độ PK cản trở, kìm hãm. Chưa có sự thống nhất về đơn vị đo lường và tiền tệ.
2. Tình hình chính trị, xã hội:
- Trước CM, Pháp vẫn là nước quân chủ chuyên chế do vua Lu-i XVI đứng đầu. 
- Xã hội tồn tại ba đẳng cấp là Tăng lữ, Quý tộc và Đẳng cấp thứ ba. 
+ Đẳng cấp Tăng lữ, Quý tộc có trong tay mọi quyền lợi, không phải đóng thuế. 
+ Đẳng cấp thứ ba (gồm tư sản, nông dân và dân nghèo thành thị) không có quyền lợi gì, phải đóng nhiều thứ thuế. Nông dân chiếm 90% dân số, là giai cấp nghèo khổ nhất.
- Mâu thuẫn giữa Đẳng cấp thứ ba với các Đẳng cấp Tăng lữ, Quý tộc ngày càng gay gắt. Nên dưới sự lãnh đạo của giai cấp tư sản, nông dân Pháp hăng hái tham gia cách mạng để lật đổ chế độ phong kiến.
3. Đấu tranh trên mặt trận tư tưởng:
- Thời kì này, đại diện cho trào lưu triết học Ánh sáng Pháp là Mông-te-xki-ơ, Vôn-te, Giăng Giắc Rút-xô đã ủng hộ những tư tưởng tiến bộ của giai cấp tư sản, kịch liệt tố cáo và lên án chế độ quân chủ chuyên chế của Lu-i XVI.
- Cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng đã thúc đẩy cách mạng sớm bùng nổ.
4. Củng cố: (4 phút )
- Tình hình kinh tế, chính trị - xã hội Pháp trước cách mạng như thế nào?
- Cách mạng tư sản Pháp 1789 bắt đầu như thế nào?
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3 phút ): 
Về nhà học kĩ bài, soạn tiếp phầm II + III (phần 1).
IV. Rút kinh nghiệm:
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày sọan: 15/8/2017
Tuần: 2
Tiết: 4
Bài 2: CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP (1789 – 1794) (tiếp theo)
I. Mục tiêu:
 1. Kiến thức: 
 - Việc chiếm ngục Ba-xti (14/7/1789) - mở đầu cách mạng.
 - Diễn biến chính của cách mạng.
 2. Kĩ năng
 Lập bảng niên biểu.
 3. Thái độ
 - Nhận thức sự hạn chế của cách mạng tư sản. 
 - Bài học kinh nghiệm rút ra từ cách mạng tư sản Pháp 1789.
II. Chuẩn bị:
 - Thầy: Lược đồ diễn biến cách mạng tư sản Pháp Tìm hiểu nội dung các hình trong Sgk.
 - Trò: bài soạn
III. Các bước lên lớp
 1. Ổn định lớp (1 phút)
 2. Kiểm tra bài cũ (5 phút)
 Tình hình kinh tế, xã hội nước Pháp trước cách mạng như thế nào?
 3. Nội dung bài mới (32 phút)
HĐ CỦA THẦY
HĐ CỦA TRÒ
NỘI DUNG CƠ BẢN
HĐ1: Sự khủng hoảng của chế độ chuyên chế
- Sự khủng hoảng của chế độ quân chủ chuyên chế thể hiện ở những điểm nào?
- Vì sao cách mạng nổ ra?
HĐ 2: Mở đầu thắng lợi của cách mạng
- Nguyên nhân nào dẫn tới bùng nổ cuộc cách mạng?
- Cách mạng tư sản P 1789 bắt đầu như thế nào?
HĐ 3: Chế độ quân chủ lập hiến (từ ngày 14/7/1789 đến ngày 10/8/1792 ): 
- Chế độ quân chủ lập hiến là gì?
- GV giảng: Sau ngày 14/7/1789 cách mạng nhanh chóng lan rộng trong cả nước, giai cấp tư sản lợi dụng sức mạnh của quần chúng để nắm chính quyền.
- Sau khi nắm chính quyền, đại tư sản đã làm gì?
- Tìm hiểu nội dung của Tuyên ngôn, hãy rút ra mặt tích cực và hạn chế của nó.
- Tuyên ngôn và Hiến pháp đem lại quyền lợi cho ai?
- Trước sự việc đó, nhà vua đã có hành động gì?
- Em có suy nghĩ gì về hành động của vua Pháp?
- Hành động đó có gì giống với ông vua nào ở nước ta mà em đã học ở lớp 7?
- Trước tình hình ngọai xâm, nội phản nhân dân đã làm gì?
- vua Lu-i XVI phải vay của tư sản 5 tỉ livrơ, vua không có khả năng trả nên đã liên tiếp tăng thuế.
- Tình hình P và sự khủng hoảng của chế độ quân chủ chuyên chế.
- Ngày 5 - 5 - 1789, Lu-i XVI triệu tập Hội nghị ba đẳng cấp để tăng thuế. 
- Quan sát H9 và dựa vào sgk tường thuật.
+ Là chế độ chính trị của một nước trong đó quyền lực của vua bị hạn chế bằng Hiến pháp do Quốc hội tư sản định ra.
- Thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền.
- Tích cực: xác nhận những quyền tự nhiên của con người.
- Hạn chế: Bảo vệ quyền tư hữu TBCN.
- cho Đại tư sản. Nhân dân và cả nhà vua hầu như không được hưởng quyền lợi gì?
- Vua P liên kết với lực lượng phản cách mạng trong nước và cầu cứu pk châu Âu chống lại CM.
- Hèn nhát và phản động.
- Vua Lê Chiêu Thống cầu cứu quân Thanh.
- Nhân dân khởi nghĩa lật đổ phái Lập hiến, xóa bỏ chế độ phong kiến
II. Cách mạng bùng nổ:
1. Sự khủng hoảng của chế độ chuyên chế:
 Do ăn chơi xa xỉ, vua Lu-i XVI phải vay của tư sản 5 tỉ livrơ, vua không có khả năng trả nên đã liên tiếp tăng thuế. Mâu thuẫn giữa nông dân với chế độ phong kiến vì thế càng trở nên sâu sắc.
2. Mở đầu thắng lợi của cách mạng:
- Ngày 5 - 5 - 1789, Lu-i XVI triệu tập Hội nghị ba đẳng cấp để tăng thuế. Nhưng đại diện của Đẳng cấp thứ ba kịch liệt phản đối và đã tự thành lập Hội đồng dân tộc, tuyên bố Quốc hội lập hiến, tự soạn thảo Hiến pháp, thông qua đạo luật mới về tài chính. Ngay lập tức, nhà vua và quý tộc dùng quân đội để uy hiếp.
- Ngày 14 - 7 - 1789, dưới sự lãnh đạo của phái Lập hiến, quần chúng nhân dân kéo đến tấn công và chiếm pháo đài - nhà ngục Ba-xti. Họ đốt các văn tự, khế ước của phong kiến và làm chủ các cơ quan quan trọng của thành phố.
III. Sự phát triển của cách mạng.
 1. Chế độ quân chủ lập hiến (từ ngày 14/7/1789 đến ngày 10/8/1792 ): 
* Sau khi giành thắng lợi, phái Lập hiến lên nắm quyền và họ đã làm được hai việc quan trọng đối với cách mạng: Thông qua Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền, nêu cao khẩu hiệu “Tự do - bình đẳng - Bác ái” (tháng 8 - 1789). Ban hành Hiến pháp (tháng 9 - 1791), xác lập chế độ quân chủ lập hiến. Theo đó, vua không nắm thực quyền mà là Quốc hội. Vì vậy, Lu-i XVI đã liên kết với lực lượng phản cách mạng trong nước và cầu cứu các thế lực bên ngoài để giành lại chính quyền.
- 10 - 8- 1792, phái Gi-rông-đanh đứng lên lãnh đạo nhân dân tiếp tục làm cách mạng, lật đổ phái Lập hiến và xóa bỏ chế độ PK.
4.Củng cố (4 phút):
- Lập niên biểu những sự kiện chính của CMTS Pháp?
- Vai trò của quần chúng nhân dân trong CMTS Pháp thể hiện ở những điểm nào?
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3 phút): 
 Học bài cũ, soạn tiếp phần còn lại của bài 2
IV. Rút kinh nghiệm:
.............................................................................................................................................................................................................................................................................................