Giáo án Lịch sử Lớp 8 - Tuần 15 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 15/11/2018
Tuần: 15 
Tiết: 29 
 Bài 20: PHONG TRÀO ĐỘC LẬP DÂN TỘC Ở CHÂU Á (1918-1939)
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: 	
 Những nét chung về p/t GPDT ở châu Á: phong trào CM ở T/Quốc và phong trào GPDT ở Đông Nam Á trong thời kì này: diễn biến của phong trào sự tham gia của của g/cấp công nhân vào cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, sự thành lập các Đảng cộng sản (TQ, Ấn Độ).
2. Kĩ năng: Học xong bài học sinh biết
- Sử dụng bản đồ
- Tranh ảnh tư liệu lịch sử
- Quan sát H72 - SGK. Tìm hiểu một số nét chính về M.Gan-di
3. Thái độ: Học xong bài học sinh có được
 Nhận thức tính tất yếu của cuộc đấu tranh chống CNTD CNĐQ của các dân tộc thuộc địa phụ thuộc nhằm giành ĐLDT.
II. Chuẩn bị:
- Thầy: Tài liệu l/sử tg hiện đại (1918-1939). Tư liệu chuẩn kiến thức SGV, SGK.
- Trò: sgk + bài soạn
III. Các bước lên lớp
1. Ổn định lớp (1 phút):
2. Kiểm tra bài cũ (5 phút):
? Kinh tế N.Bản phát triển như thế nào sau chiến tranh thế giới thứ nhất?
? Vì sau giới câm quyền N.Bản tiến hành chiến tranh x/lược bành trướng ra bên ngoài?
 3. Nội dung bài mới (32 Phút)
	 Giới thiệu bài mới: (1 phút)
 Thắng lợi của cách mạng XHCN tháng Mười Nga và sự kết thúc chiến tranh thế giới thứ nhất đã mở ra thời kì phát triển mới của phong trào cách mạng châu Á mà chúng ta sẽ tìm hiểu qua bài học hôm nay.
Họat động của thầy
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
HĐ 1: Những nét chung về phong trào độc lập dân tộc ở châu Á. Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 - 1939.
* GDMT:
? Cách mạng tháng Mười Nga và sự kết thúc chiến tranh thế giới thứ nhất đã có tác dụng như thế nào đến phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á?
GV: 
- Dùng lược đồ châu Á sau chiến tranh thế giới thứ nhất xác định những nơi có phong trào cách mạng: Đông Bắc Á, Đông Nam Á, Nam Á, Tây Á 
- Cho HS đọc phần tư liệu trong SGK trang 99.
? Kể tên các phong trào đấu tranh tiêu biểu ở châu Á (trên lược đồ)?
? Phong trào giải phóng dân tộc sau chiến tranh có quy mô như thế nào?
? Thảo luận nhóm: Những nét mới của phong trào độc lập dân tộc châu Á này?
GV: Nét mới trong phong trào độc lập dân tộc châu Á sau chiến tranh thế giới thứ nhất là sự trưởng thành của giai cấp công nhân
- Phong trào cách mạng mới lên cao và lan rộng khắp châu lục.
- Tiêu biểu là Trung Quốc,Ấn Độ, Việt Nam và In-đô-nê-xia
- Quy mô rộng khắp toàn châu Á.
+ Giai cấp công nhân tích cực tham gia cách mạng .
+ Ở một số nước,họ đã đóng vai trò lãnh đạo thông qua việc thành lập và lãnh đạo cách mạng của Đảng cộng sản(Trung Quốc,Đông Nam Á,Ấn Độ).
I. Những nét chung về phong trào độc lập dân tộc ở châu Á. Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 - 1939.
a. Những nét chung:
+ Từ sau Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 và Chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á đã bước sang thời kì phát triển mới. Phong trào diễn ra mạnh mẽ và lan rộng ở nhiều khu vực của lục địa châu Á rộng lớn, tiêu biểu là phong trào đấu tranh ở Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam và In-đô-nê-xi-a. Đó là:
- Phong trào Ngũ tứ năm 1919 ở Trung Quốc.
- Cuộc cách mạng nhân dân ở Mông Cổ đưa tới việc thành lập Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Mông Cổ.
- Phong trào đấu tranh của nhân dân Ấn Độ dưới sự lãnh đạo của Đảng Quốc đại do M. Gan-đi đứng đầu.
- Thắng lợi của cuộc chiến tranh giải phóng ở Thổ Nhĩ Kì (1919 - 1922) đưa tới việc thành lập nước Cộng hòa Thổ Nhĩ kì... Trong cao trào đấu tranh giải phóng, giai cấp công nhân đã tích cực tham gia và nhiều Đảng Cộng sản đã được thành lập như ở Trung Quốc, In-đô-nê-xi-a và Việt Nam.
HĐ 2: Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 - 1939:
GV:
- Trong vòng 20 năm, giữa hai cuộc chiến tranh thế giới cách mạng Trung Quốc diễn ra với nhiều sự kiện phong phú và diễn biến phức tạp ở đây chúng ta chỉ đi vào một số sự kiện cơ bản. 
? Hãy kể tên các phong trào đấu tranh ở T.Quốc từ 1919 đến 1937?
GV: 
- Yêu cầu HS đọc thông tin sgk.
- Giới thiệu phong trào Ngũ Tứ trên bản đồ
? Theo em khẩu hiệu đấu tranh của p/t Ngũ tứ có gì mới so với khẩu hiệu “đánh đổ Mãn Thanh” trong CM Tân Hợi?
GV: Trong 10 năm 1926-1937 tình hình chính trị TQ đầy biến động
? Trình bày sơ lược cuộc chiến tranh cách mạng (1926-1927) của nhân dân Trung Quốc nhằm đánh đổ các tập đoàn quân phiệt đang chia nhau thống trị Trung Quốc?
GV: 
- Từ tháng 7-1937 Đứng trước nguy cơ bị phát xít Nhật xâm lược. Đảng cộng sản Trung Quốc đề nghị với Quốc Dân Đảng cùng hợp tác chống Nhật . 
+ Phong trào Ngũ tứ 
+ Chiến tranh Bắc phạt
+ Quốc Cộng hợp tác chống Nhật 
- Điểm mới trong p/t Ngũ tứ: là khẩu hiệu: “T.Quốc của người T.Q”, “Phế bỏ hiệp ước 21 điều”.đây là khẩu hiệu muốn đánh đuổi bọn đế quốc xâm lược. 
- Còn CM Tân Hợi chỉ đánh đổ triều đại Mãn Thanh .
- 1927-1937 Nội chiến chống tập đoàn Tưởng Giới Thạch đại diện cho quyền lợi của các đại địa chủ, đại tư sản và đế quốc.
2. Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 - 1939:
+ Phong trào Ngũ tứ bùng nổ ngày (4 - 5 - 1919) - phong trào đấu tranh của HS, sau lan sang gccn và các tầng lớp khác. 
+ 1 - 7 - 1921, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã được thành lập.
+ Trong 10 năm (1926 - 1936), tình hình chính trị Trung Quốc diễn ra nhiều biến động. 
+ 1927 - 1937, nhân dân TQ tiến hành chiến tranh CM chống tập đoàn Tưởng Giới Thạch.
+ Tháng 7 - 1937, Quốc - Cộng hợp tác, kháng chiến chống Nhật.
4/ Củng cố: (4 phút)
? Những nét mới của p/t độc lập dân tộc ở châu Á sau CTTGTI?
? CM T.Q diễn ra như thế nào?
? xác định bản đồ châu Á những nơi có phong trào độc lập dân tộc?
 Lập bản niên biểu lịch sử Trung Quốc từ 1919-1939 theo mẫu sau:
THỜI GIAN
NỘI DUNG SỰ KIỆN
4-5-1919
 7-1921
1926-1927
1927-1937
7-1937
5. Hướng dẫn học sinh về nhà tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3 phút)
- Hoàn thành tiếp bảng thống kê vào vở.
- Học thuộc bài và chuẩn bị bài sau "Phong trào độc lập dân tộc châu Á - Phần mục II 
IV. RÚT KINH NGHIỆM
Ngày soạn: 15/11/2018
Tuần: 15 
Tiết: 30 
Bài 20: PHONG TRÀO ĐỘC LẬP DÂN TỘC Ở CHÂU Á (1918-1939) (tt)
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: 	
 Những nét chung về p/t GPDT ở châu Á: phong trào CM ở T/Quốc và phong trào GPDT ở Đông Nam Á trong thời kì này: diễn biến của phong trào sự tham gia của của g/cấp công nhân vào cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, sự thành lập các Đảng cộng sản (TQ, Ấn Độ).
2. Kĩ năng: Học xong bài học sinh biết: Sử dụng bản đồ, tranh ảnh tư liệu lịch sử; Quan sát H72 - SGK. Tìm hiểu một số nét chính về M.Gan-di
3. Thái độ: Nhận thức tính tất yếu của cuộc đấu tranh chống CNTD CNĐQ của các dân tộc thuộc địa phụ thuộc nhằm giành ĐLDT.
II. Chuẩn bị:
- Thầy: Tài liệu l/sử tg hiện đại (1918-1939). Tư liệu chuẩn kiến thức SGV, SGK.
- Trò: sgk + bài soạn
III. Các bước lên lớp
1. Ổn định lớp (1 phút):
2. Kiểm tra bài cũ (5 phút):
- Nêu những nét chung về phong trào độc lập dân tộc ở châu Á.
- Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 - 1939 được biểu hiện ntn?
3. Nội dung bài mới (32 Phút)
Họat động của thầy
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
HĐ 1: Phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á
?Tình hình chung của các quốc gia Đông Nam Á đầu thế kỉ XX như thế nào
* GDMT:
GV: Dùng lược đồ Đông Nam Á để chỉ các thuộc địa của các đế quốc thực dân khác nhau + Ba nước Đông Dương là thuộc địa của Pháp;
+ Ma-lai-xi-a, Bru nây, Xin-ga-po,Miến Điện, thuộc địa của Anh.
+ Phi-líp-pin là thuộc địa của Tây Ban Nha sau đó là thuộc địa của Anh .
+ Thái Lan bị phụ thuộc vào đế quốc .
- Phong trào cách mạng Đông Nam Á củng như toàn bộ châu Á đều chịu ảnh hưởng của chiến tranh thế giới thứ I và cách mạng tháng Mười làm cho phong trào Độc lập phát triển.
HS: đọc SGK trang 101 
Thảo luận:
? Những xu hướng mới của phong trào độc lập dân tộc Đông Nam Á
? Sự thành lập của Đảng cộng sản có tác động như thế nào?
? Nêu một số phong trào tiêu biểu thể hiện hai xu hướng phát triển trên?	
GV: Như vậy phong trào giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á phát triển song song hai xu hướng tư sản và vô sản.
- Đầu TK.XIX, hầu hết các Đ.N.Á (trừ Xiêm) đều là thuộc địa của CNĐQ.
- Sau thất bại của p/t Cần vương tầng lớp trí thức mới ở các nước này chủ trương đấu tranh giành độc lập theo con đường dân chủ tư sản.
- Nét mới: Xuất hiện xu hướng vô sản, giai cấp vô sản từng bước trưởng thành và tham gia lãnh đạo phong trào. Phong trào dân chủ tư sản có tiến bộ rõ rệt.
- Tác động: Phong trào công nhân phát triển mạnh mẽ.
- Trả lời theo nội dung SGK.
1. Phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á.
a. Tình hình chung:
+ Đầu thế kỉ XX, hầu hết các nước Đông Nam Á (trừ Xiêm, nay là Thái Lan) đều là thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc. 
+ Từ những năm 20, nét mới của phong trào cách mạng ở Đông Nam Á là giai cấp vô sản từng bước trưởng thành và tham gia lãnh đạo cuộc đấu tranh. 
+ Trong thời kì này, nhiều đảng cộng sản đã ra đời ở nhiều nước Đông Nam Á, như ở In-đô-nê-xi-a năm 1920; ở Việt Nam, Mã Lai và Xiêm năm 1930. Dưới sự lãnh đạo của các đảng cộng sản, nhiều cuộc đấu tranh đã diễn ra như cuộc khởi nghĩa ở Gia-va, Xu-ma-tơ-ra (1926 - 1927) ở In-đô-nê-xi-a, phong trào Xô viết Nghệ - Tĩnh (1930 - 1931) ở Việt Nam.
+ Phong trào dân chủ tư sản ở Đông Nam Á cũng có những bước tiến bộ rõ rệt. 
HĐ 2: Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước Đông Nam Á:
? Phong trào DT chống thực dân Pháp ở Đông Dương như thế nào?
? Nhận xét về phong trào cách mạng ở Đông Dương?
? Phong trào DL D.T ở In-đô-nê-xi-a diễn ra như thế nào?
? Từ năm 1940 nhân dân Đ.N Á có kẻ thù chung nào?
*GDMT:
Nhân dân các nươc châu Á bị áp bức bóc lột năng nề chịu sự ảnh hưởng của cuộc kh/hoảng k/tế t/giới .vì vậy họ đã vùng dậy đ/trnh mạnh mẽ ở khắp nơi:nổi bật là T.Q, Ấ.Đ, V,Nam, In đô
? Em có nhận xét gì về P/T ĐT giành ĐL ở Đ.N.Á? Và cả dân tộc châu Á?
- Tiêu biểu nghĩa Ông Kẹo và com ma đam ở Lào; phong trào dân chủ tư sản A cha-hem-chiêu ở Cam Pu Chia. Phong trào công nông 1930-1931 và xô Viết Nghệ Tĩnh ở Việt Nam.
+ Phong trào diễn ra sôi nổi dưới nhều hình thức.
+ Đảng Cộng sản Việt Nam (sau đổi là đảng cộng sản Đông Dương) được thành lập và lãnh đạo cách mạng.
+ Bước đầu có sự liện minh của 3 nước chống đế quốc. 
HS: xem H74: Xu các nô lãnh tụ p/t ĐLDT ở In đô nê xi a 
- Năm 1940 phát xít Nhật tiến vào Đông Dương và toàn bộ khu vực Đông Nam Á, cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc đã chĩa mũi nhọn vào phát xít Nhật
- Phong trào diễn ra sôi nổi ở Đ.N.Á: với nhiều hình thức p/phú Giai cấp vô sản trưởng thành và tham gia lãnh đạo CM.
 - Phong trào dân chủ tư sản phát triển ,mạnh mẽ 
- Châu Á: Qui mô lên cao, lan rộng khắp các nươc châu Á hình thức đấu tranh p/phú. Chính trị, vũ trang 
- KQ: nhiều p/t giành thắng lợi
2. Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước Đông Nam Á:
+ Ở Đông Dương, cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp được tiến hành dưới nhiều hình thức, với sự tham gia của các tầng lớp nhân dân. Đó là cuộc khởi nghĩa của Ong Kẹo và Com-ma-đam kéo dài hơn 30 năm ở Lào; phong trào yêu nước theo xu hướng dân chủ tư sản do A-cha Hem Chiêu đứng đầu (1930 - 1935) ở Cam-pu-chia.
+ Tại khu vực hải đảo, đã diễn ra nhiều phong trào chống thực dân, lôi cuốn hàng triệu người tham gia, tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa ở hải đảo Gia-va và Xu-ma-tơ-ra (In-đô-nê-xi-a) trong những năm 1926 - 1927 dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản In-đô-nê-xi-a. Sau khi cuộc khởi nghĩa bị đàn áp, quần chúng đã ngả theo phong trào dân tộc tư sản do Xu-các-nô, lãnh tụ của Đảng Dân tộc, đứng đầu.
+ Từ năm 1940, khi phát xít Nhật tấn công đánh chiếm Đông Nam Á, cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân các nước trong khu vực đã tập trung vào kẻ thù hung hãn nhất này. 
4. Củng cố: (4 phút)
? Nhận xét gì về cuộc đấu tranh giành độc lập ở Đông Nam Á sau chiến tranh thế giới thứ nhất?
? Lập bảng thống kê sự thành lập các Đảng cộng sản ở châu Á?
5. Hướng dẫn học sinh về nhà tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3 phút)
- Học thuộc bài và chuẩn bị bài 21 
IV. RÚT KINH NGHIỆM
Thầy:	
Trò:	
 Kí duyệt:17/11/2018