Giáo án Lịch sử Lớp 8 - Tuần 14 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 6/11/2018
Tuần: 14
Tiết: 27	
Bài 18: NƯỚC MĨ GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI (1918-1939)
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Học xong bài học sinh biết	
- Sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế Mĩ và nguyên nhân của sự phát triển đó.
- Tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933) và “Chính sách mới” nhằm đưa nước Mĩ thoát khỏi khủng hoảng.
2. Kĩ năng: Học xong bài học sinh biết
- Quan sát H65-SGK Bãi đậu ô tô ở Niu Ooc 1928; H66-SGK Công nhân xây dựng cao ốc ở Mĩ và H 68-SGK dòng nười thất nghiệp trên đường phố Niu Ooc nêu nhận xét về tình hình kinh tế Mĩ.
- Quan sát H68-SGK Nêu nhận xét về chính sách của chính quyền tổng thống Ru-dơ-ven đề ra.
- Lí giải về sự phát triển nhanh của nền KT Mĩ.
3. Thái độ: Học xong bài học sinh có được
- Nhận thức được bản chất của CNTB Mĩ ,những mâu thuẩn gay gắt trong lòng xã hội Mĩ.
- Bồi dưỡng ý thức đúng đắn về cuộc đấu tranh chống áp bức bất công trong xã hội tư bản.
II. Chuẩn bị:
- Thầy: SGK, giáo án
- Trò: sgk + bài soạn
III. Các bước lên lớp
1. Ổn định lớp (1 phút):
2. Kiểm tra bài cũ (5 phút):
	? Hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới(1929-1933) đối với các nước tư bản châu Âu?
	 Các nước tư bản đã có những biện pháp gì để thoát khỏi cuộc khủng hoảng?
 3. Nội dung bài mới (32 Phút)
	Giới thiệu bài mới: (1 phút)
	Kinh tế Mĩ trong thập niên 20 của thế kỉ XX phát triển mạnh nhưng không tránh khỏi cuộc khủng hoảng. Tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 đối với nước Mĩ và chính sách mới của tổng thống Ru-dơ-ven nhằm đưa nước Mĩ thoát khỏi khủng hoảng như thế nào chúng ta sẽ tìm hiểu qua bài học hôm nay.
Họat động của thầy	
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
HĐ 1: Nước Mĩ trong những thập niên 20 của thế kỉ XX	
GV: Dùng bản đồ thế giới chỉ rõ vị trí của nước Mỹ
? Chiến tranh thế giới thứ nhất đã tạo cho nước Mỹ cơ hội thuận lợi để phát triển kinh tế như thế nào? 
GV: Sau chiến tranh nền kinh tế Mỹ tăng cực kì nhanh chóng (Bảng số liệu). Mĩ trở thành trung tâm kinh tế, tài chính số 1 của thế giới.
HS: Quan sát hình 65, 66-SGK.
? Nhận xét về sự phát triển kinh tế Mỹ qua hình trên?
GV:
- Hình 66 là nhà cao chọi trời phồng vinh của nước Mỹ.
- Dùng bảng phụ thông tin số liệu cho thấy kinh tế Mỹ chiếm vị trí số một trong thế giới tư bản,là thời kì hoàn kim.
? Nguyên nhân nào dẫn đến sự phát triển kinh tế Mỹ trong giai đoan này?
HS: quan sát hình số 67 và so sánh với hình 65,66 SGK. nhận xét.
? Kinh tế Mĩ phát triển nhanh nhưng nhân dân có được hưởng thành quả đó không?
? Đảng Cộng Sản Mĩ được thành lập trong hoàn cảnh nào?
- Mỹ tham gia chiến muộn (4-1917) chiến tranh không lan rộng đến nước Mỹ, thu nhiều lợi nhuận nhờ bán vũ khí.
- Dòng xe ô tô dài vô tận chứng tỏ sự phát triển của ngành chế tạo ô tômột trong những ngành tạo sự phồn vinh của nước Mỹ.
- Giai cấp tư sản Mỹ đã cải tiến kĩ thuật thực hiện sản xuất dây chuyền,tăng cường độ lao động và bóc lọt công nhân.
- Sự giàu có của nước Mỹ chỉ nằm trong tay một số người,xã hội Mỹ không công bằng.
- Phong trào công nhân bây giờ phát triển mạnh => Đảng cộng sản Mỹ được thành lập (Tháng 5-1921
1. Nước Mĩ trong những thập niên 20 của thế kỉ XX
+ Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, trong những năm 20, nước Mĩ bước vào thời kì phồn vinh, trở thành trung tâm kinh tế và tài chính số một của thế giới.
+ Năm 1928, Mĩ chiếm 48% tổng sản lượng công nghiệp thế giới, đứng đầu thế giới về nhiều ngành công nghiệp như xe hơi, dầu mỏ, thép... và nắm 60 % dự trữ vàng của thế giới.
+ Nước Mĩ chú trọng cải tiến kĩ thuật, thực hiện phương pháp sản xuất dây chuyền nhằm nâng cao năng suất và tăng cường độ lao động của công nhân.
+ Do bị áp bức bóc lột và nạn phân biệt chủng tộc, phong trào công nhân phát triển ở nhiều bang trong nước. Tháng 5 - 1921, Đảng Cộng sản Mĩ thành lập, đánh dấu sự phát triển của phong trào công nhân Mĩ.
HĐ 2: Nước Mĩ trong những năm 1929-1939
* GDMT:
GV: Ngay trong thời kì phồn vinh,kinh tế Mỹ đã tiềm ẩn những mâu thuẫn.Hậu quả là xãy ra hậu quả khủng hoảng kinh tế(1929-1933)làm chấn động đến nền kinh tế tài chính Mỹ và từ đó lan ra toàn thế giới.
HS: 
- Đọc tư liệu SGK trang 94 quan sát hình 68.
- Thảo luận: Nguyên nhân bùng nổ và hậu quả của khủng hoảng kinh tế?
GV: Gánh nặng của cuộc khủng hoảng đè lên vai tầng lớp nào ?(người lao động, :công nhân , nông dân , và gia đình của họ) 
? Để đưa nước Mĩ thoát khỏi khủng hoảng Tổng thống Mĩ Rudơven đã làm gì? 
HS: Đọc phần tư liệu,và xem hình 69SGK.
? Nội dung chính của chính sách mới là gì?
? Nêu nhận xét của em về chính sách mới qua hình 69?
? Đánh giá của em về chính sách mới ?
+ Nguyên nhân: Sự phát triển không đồng đều giữa các ngành sản xuất, sản xuất tăng quá nhanh, hàng hoá ế thừa (cung vượt cầu).
 + Hậu quả: Nền kinh tế Mỹ bị suy thoái nghiêm trọng.
- Tổng thống Ru-dơ-ven mới đắc cử đã thực hiện chính sách mới.
- Đưa ra các biện pháp để nhà nước kiểm soát,điều tiết sản xuất,lưu thông hàng hoá.
- Người khổng lồ tượng trưng cho vai trò nhà nước trong việc kiểm soát nền kinh tế Mỹ can thiệp tất cả các lĩnh vực của sản xuất lưu thông phân phối để đưa nước Mỹ ra khỏi khủng hoảng.
- Đã cứu nguy cho chủ nghĩa tư bản Mỹ, giải quyết phần nào khó khăn cho người lao động, góp phần duy trì chế độ dân chủ tư sản Mỹ .
II. Nước Mĩ trong những năm 1929-1939:
+ Cuối tháng 10 - 1929, nước Mĩ lâm vào cuộc khủng hoảng kinh tế chưa từng thấy. Nền kinh tế - tài chính Mĩ bị chấn động dữ dội.
+ Năm 1932, sản xuất công nghiệp giảm 2 lần so với năm 1929, khoảng 75 % chủ trang trại bị phá sản. Hàng chục triệu người thất nghiệp.
+ Các mâu thuẫn xã hội trở nên hết sức gay gắt, đã dẫn tới các cuộc biểu tình, tuần hành diễn ra sôi nổi trong cả nước.
+ Để đưa nước Mĩ thoát khỏi khủng hoảng, Tổng thống Mĩ Ru-dơ-ven đã đưa ra Chính sách mới. Chính sách mới bao gồm các đạo luật về phục hưng công nghiệp, nông nghiệp và ngân hàng nhằm giải quyết nạn thất nghiệp, phục hồi sự phát triển của các ngành kinh tế - tài chính và đặt dưới sự kiểm soát của Nhà nước.
+ Các biện pháp của Chính sách mới đã góp phần giải quyết những khó khăn của nền kinh tế, đưa nước Mĩ thoát dần khỏi khủng hoảng.
4. Củng cố (4 phút)
- Kinh tế Mỹ đã phát triển như thế nào trong thập niên 20 của thế kỉ XX?
- Nêu nhận xét của em về chính sách mới của Ru-giơ-ven
5. Hướng dẫn học sinh về nhà học bài, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3 phút)
Về nhà học bài kĩ, soạn bài 19.
IV. Rút kinh nghiệm:
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày soạn: 6/11/2018
Tuần: 14
Tiết: 28
CHƯƠNG III: CHÂU Á GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
(1918-1939)
Bài 19: NHẬT BẢN GIỮA HAI CUỘCCHIẾN TRANH THẾ GIỚI (1918-1939)
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Học xong bài học sinh biết	
- Những nét khái quát về tình hình kinh tế xã hội Nhật Bản sau CTTGTI ,quá trình phát xít hoá ở N.Bản và những hậu quả của nó.
2. Kĩ năng: Học xong bài học sinh biết
- Quan sát H71-SGK Quân Nhật chiếm vùng Đông Bắc TQ 1931. nhận xét về chính sách đối ngoại của Nhật.
- Nhận xét về quá trình phát xít hóa ở Nhật Bản. So sánh với ở Đức vế ờgian, sử dụng bộ máy chính quyền đang tồn tại, tổ chức Đảng phái ...
3. Thái độ: Học xong bài học sinh có được
- Nhận thức rõ bản chất phản động hiếu chiến tàn bạo của CN Fát xít Nhật 
- Giáo dục tư tưởng chống phát xit, căm thù bọn chúng đã gây ra cho nhân loại.
II. Chuẩn bị:
- Thầy: sgk + giáo án.
 - Trò: sgk + bài soạn
III. Các bước lên lớp
1. Ổn định lớp (1 phút):
2. Kiểm tra bài cũ (5 phút):
? Kinh tế Mĩ phát triển như thế nào trong thập niên 20 của thế kỉ XX?
? Chính sách mới của Rudơven ,tác dụng của chính sách này ?
 3. Nội dung bài mới (32 Phút)
	 Giới thiệu bài mới: (1 phút)
 	Trong bài 12 chúng ta đã tìm hiểu về Nhật Bản giữa TK XIX đầu TK XX, từ một quốc gia phong kiến với cuộc Duy tân của Thiên hoàng Minh trị Nhật Bản phát triển thần kỳ trở thành cường quốc TB duy nhất ở châu Á, được các đế quốc thừa nhận. Hôm nay chúng ta tiếp tục tìm hiểu về tình hình kinh tế xã hội Nhật Bản sau CTTGTI (1918-1939) xem Nhật Bản đã làm gì trước cuộc khủng hoảng KT TG 1929 -1933
Họat động của thầy	
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: Nêu tình hình Nhật giữa hai cuốc chiến tranh
HĐ 1: GV:
- Dùng bản đồ thế giới (hoặc bản đồ châu Á) để xác định vị trí Nhật Bản ở châu Á và trên thế giới.
? Những biểu hiện tăng trưởng của kinh tế Nhật trong và sau chiến tranh?
? Tình hình kinh tế Nhật sau đó như thế nào?
GV:
- Kinh tế Nhật chỉ phát triển một vài năm sau chiến tranh, đến thập niên 20 của thế kỉ XX phát triển bấp bênh, không ổn định do.
+ Công nghiệp: Nhật Bản là một nước nghèo nguyên liệu, nhiên liệu nên phải nhập khẩu quá mức, tính cạnh tranh yếu.
+ Nông nghiệp: Nhật vẫn kém phát triển do tàn dư phong kiến còn tồn tại nặng nề ở nông thôn
+ Tác động trận động đất năm 1922 ở Tôkiô.
? Tình hình xã hội Nhật Bản sau chiến tranh thế giới như thế nào?
GV: 
 - Năm 1927, N. Bản lại lâm vào khủng hoảng tài chính biểu hiện bằng cuộc phá sản của 30 ngân hàng ở Tô-ki-ô. chấm dứt sự phục hồi ngắn ngủi của nền KT nước này.
- HS thảo luận: Trong thập niên 20 của thế kỉ XX. Kinh tế Mỹ và Nhật Bản có điểm gì giống nhau, khác nhau? 
HS: Đọc tư liệu trong SGK trang 96 xem hình 70.
- Chỉ phát triển trong vài năm đầu sau chiến tranh công nghiệp tăng nhưng bếp bênh, nông nghiệp lạc hậu,...
- Những khó khăn sau chiến tranh làm bùng nổ các cuộc đấu tranh "bạo động lúa gạo"cướp kho gạo, thóc chia cho dân nghèo.
+ Điểm giống nhau: Cùng là nước thắng trận, thu được nhiều lợi lộc trong và sau chiến tranh, không bị tổn thất gì nhiều.
+ Điểm khác nhau: Kinh tế Nhật phát triển bấp bênh không ổn định, chỉ phát triển một thời gian ngắn rồi lại lâm vào khủng hoảng. Còn nước Mĩ phát triển phồn vinh trong suốt thập kỉ 20 của thế kỉ XX.
I. Nhật Bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới.
+ Nhật Bản hầu như không tham gia chiến trận trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, nhưng đã thu được nhiều lợi, nhất là về kinh tế (sản lượng công nghiệp tăng 5 lần). Nhưng ngay sau chiến tranh, kinh tế Nhật Bản ngày càng gặp khó khăn, nông nghiệp vẫn lạc hậu, không có gì thay đổi so với công nghiệp.
+ Giá gạo tăng cao, đời sống nông dân rất khó khăn. Vì vậy, năm 1918, “cuộc bạo động lúa gạo” đã nổ ra, lôi cuốn tới 10 triệu người tham gia.
+ Phong trào bãi công diễn ra sôi nổi; tháng 7 - 1922, Đảng Cộng sản Nhật Bản thành lập và trở thành lực lượng lãnh đạo phong trào công nhân.
+ Năm 1927, Nhật Bản lại lâm vào cuộc khủng hoảng tài chính, chấm dứt sự phục hồi ngắn ngủi của nền kinh tế nước này.
HĐ 2: Nhật Bản trong những năm 1929 - 1933.
* GDMT:
? Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933) đã tác động đến nền kinh tế Nhật Bản như thế nào? 
HS: đọc SGK về biểu hiện suy giảm và hậu quả.
GV: Từ đầu năm 1927, ở NB đã xuất hiện những dấu hiệu đầu tiên của cuộc khủng hoảng kinh tế. Đến năm 1929, sự sụp đổ của thị trường chứng khoán Mĩ dẫn đến đại suy thoái ở phương Tây đã giáng một đòn nặng nề vào nền kinh tế Nhật, kéo theo sự khủng hoảng suy thoái của kinh tế Nhật. 
+ Sản lượng công nghiệp 1931 giảm 32,5%
+ Nông nghiệp suy thoái trầm trọng nhất; giảm 17 tỉ yên, giá gạo 1930 so với 1929 hạ xuống một nửa.
- Năm 1931, khủng hoảng kinh tế đạt đến đỉnh cao theo những hậu quả xã hội, tai hại: +Nông dân bị phá sản, 2/3 nông dân mất ruộng, mất mùa, đói kém.
+ Công nhân thất nghiệp lên tới 3.000.000 người. 
=>Mâu thuẫn xã hội lên cao, những cuộc đấu tranh của nhân dân lao động diễn ra quyết liệt. Năm 1929 có 276 cuộc bãi công nổ ra, năm 1930 có 907 và năm 1931 có 998 cuộc bãi công.
? Để vượt qua khủng hoảng giới cầm quyền Nhật Bản đã làm gì?
- Gọi HS đọc chữ nhỏ SGK: kế hoạch xâm lược của N.Bản 1927 thủ tướng Nhật Tanaca trình lên Nhật hoàng bản tấu thỉnh xâm chiếm TQ, châu Á và toàn t/giới.
Cho HS: quan sát H71-SGK Quân Nhật chiếm vùng Đông Bắc TQ 1931. 
GV: Toàn bộ vùng Đông Bắc giàu có của Trung Quốc bị rơi vào tay quân Nhật. 
? Để vượt qua khủng hoảng, Đức và Mĩ đã giải quyết khủng hoảng bằng con đường nào?
GV: 
- Giống nước Đức, Nhật Bản là nước tư bản trẻ, chậm trễ trong cuộc chạy đua xâm lược thuộc địa, nước Nhật lại khan hiếm nguyên liệu, sức mua trong nước rất thấp. Để thoát khỏi khủng hoảng, giới cầm quyền Nhật chủ trương quân phiệt hóa bộ máy nhà nước, gây chiến tranh xâm lược.
? Ở Nhật, quá trình quân phiệt hóa bộ máy, nhà nước diễn ra như thế nào? Có đặc điểm gì?
- HS đọc SGK phần chữ nhỏ để thấy được những đặc điểm của quá trình quân phiệt hóa ở Nhật.
? Chính sách đối nội của Nhật trong giai đoạn này thế nào?
? Thái độ của các tầng lớp nhân dân Nhật ra sao?
- Khủng hoảng kinh tế tài chính tác động sớm làm cho nền kinh tế Nhật giảm sút nghiêm trọng.
- Tăng cường chính sách quân sự hóa đất nước gây chiến tranh xâm lược bành trướng ra bên ngoài.
+ Đức: Phát xít hóa chính quyền
+ Mĩ: “Chính sách mới”
- Vẫn tồn tại chế độ chuyên chế Thiên Hoàng, kéo dài nhiều năm (khác với ở Đức) gắn liền với xâm lược, bành trướng ra bên ngoài.
- Bên cạnh chính sách đối ngoại hiếu chiến Nhật còn thực hiện chính sách đối nội phản động, phát xít chính quyền, thẳng tay đàn áp các cuộc đấu tranh của nhân dân, quân sự hóa đất nước, Nhật Bản thực sự trở thành lò lửa chiến tranh ở châu Á.
II. Nhật Bản trong những năm 1929 - 1933.
+ Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 - 1933 đã giáng một đòn nặng nề vào nền kinh tế Nhật Bản (sản lượng công nghiệp giảm tới 1/3). Giới cầm quyền Nhật Bản chủ trương quân sự hóa đất nước, phát động chiến tranh xâm lược để thoát khỏi khủng hoảng.
+ Tháng 9 - 1931, Nhật Bản tấn công vùng Đông Bắc Trung Quốc, dẫn tới việc hình thành lò lửa chiến tranh đầu tiên trên thế giới.
+ Trong thập niên 30, ở Nhật Bản đã diễn ra quá trình thiết lập chế độ phát xít với việc sử dụng triệt để bộ máy quân sự và cảnh sát của chế độ quân chủ chuyên chế Nhật Bản.
+ Giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân, kể cả binh sĩ, đã tiến hành cuộc đấu tranh mạnh mẽ, góp phần làm chậm lại quá trình phát xít hóa ở Nhật Bản.
4. Củng cố: (4 phút)
? Kinh tế N.Bản phát triển như thế nào sau CTTGTI?
? Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới ảnh hưởng đến Nhật như thế nào?
? Để thoát khỏi kh/hoảng giới cầm quyền Nhật đã làm gì?
5. Hướng dẫn học sinh về nhà tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà (3 phút)
Về nhà học bài kĩ, soạn bài 20
IV. Rút kinh nghiệm:
 Kí duyệt: 10/11/2018
............................................................................................................................................................................................................................................................................................