Giáo án Lịch sử Lớp 8 - Bài 26: Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối của thế kỉ XIX - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 15/1/2019
Tuần: 24
Tiết: 43
Bài 26: PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI CỦA THẾ KỲ XIX
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: 
+ Nguyên nhân cuộc phản công quân Pháp ở kinh thành Huế T7.1885.
+ Diễn biến cơ bản của cuộc phản công và mở đầu của phong trào Cần Vương chống Pháp.
+ Quy mô và tính chất của phong trào Cần Vương.
+ Vai trò của các sỹ phu văn thân trong phong trào vũ trang chống Pháp cuối TK XIX.
2. Kĩ năng: 
 Rèn kỹ năng phân tích, mổ tả, sử dụng bản đồ.
3. Thái độ:
 Bồi dưỡng, nâng cao lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc tôn trọng và biết ơn những vị anh hùng dân tộc. 
II. Chuẩn bị:
 - Thầy: SGK + giáo án
 - Trò: Học bài, soạn bài
III. Các bước lên lớp.
1. Ổn định lớp: (1P)
2. Kiểm tra bài cũ: (5P)
? Nội dung chủ yếu của Hiệp ước 1883 và 1884?
? Tinh thần thái độ của nhân dân ta khi triều đình Huế ký Hiệp ước Hac-măng?
3. Nội dung bài mới: (32P)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế 7-1885
? Sau Hiệp ước 1884 nội bộ triều đình Huế phân hóa thế nào?
GV:Sau hai điều ước 1883 -1884 , triều đình Huế đã bị phân hoá thành 2 bộ phận:
 + Đa phần “ chủ hoà “còn gọi là phe chủ hoà 
 + Một bộ phận nhỏ hình thành phe chủ chiến đứng đầu là Tôn Thất Thuyết muốn đánh Pháp tới cùng .
? Tôn Thất Thuyết và những người cùng chí hướng đã chuẩn bị những gì để chống lại thực dân Pháp?
? Thái độ thực dân Pháp như thế nào?
? Em hãy trình bày diễn biến vụ biến kinh thành Huế (5-7-1885)? 
- Yêu cầu hs trình bày diễn biến trên lược đồ
? Tại sao cuộc phản công diễn ra chủ động, quyết liệt nhưng cuối cùng bị thất bại?
- Triều đình Huế đầu hàng thực dân Pháp , nhưng cũng có một số người chủ trương chống Pháp , đó là phe chủ chiến đứng đầu là T.T.Thuyết 
+ Phe chủ chiến dựa vào ý chí của dân và các quan lại chủ chiến ở các địa phương Họ ra sức xây dựng lực lượng tích trữ lương thực khí giới 
 + Thắng tay trừng trị bọn thân Pháp
 + Đưa Ưng Lịch lên ngôi vua 
- Thực dân Pháp tìm mọi cách tiêu diệt người cầm đầu.
- hs trình bày diễn biến trên lược đồ
- Mặc dù chủ động tấn công nhưng quân ta chưa chuẩn bị kĩ, chưa sẵn sàng để chiến đấu.
- Pháp có vũ khí, quân lính mạnh, ưu thế hơn hẳn.
I. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI CHỦ CHIẾN TẠI KINH THÀNH HUẾ, VUA HÀM NGHI RA “CHIẾU CẦN VƯƠNG”
1. Cuộc phản công quân Pháp của phái chủ chiến ở Huế 7-1885.
- Sau hai hiệp ước 1883, 1884 phe chủ chiến trong triếu đình Huế nuôi hi vọng giành lại chủ quyền từ tay Pháp .
- Pháp lo sợ, tìm cách bắt cóc những người cầm đầu.
- Đêm 4- rạng sáng 5-7-1885, Tôn Thất Thuyết hạ lệnh tấn công quân Pháp ở Tòa Khâm Sứ và Đồn Mang Cá 
- Nhờ có ưu thế về vũ khí , quân giặc phản công chiếm kinh thành Huế .
Hoạt động 2: Phong trào Cần Vương bùng nổ và lan rộng
? Em biết gì về vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết?
GV: Giới thiệu H. 89 (vua Hàm Nghi) và H. 90 (Tôn Thất Thuyết ) giới thiệu vài nét khái quát về 2 ông.
? Chiếu Cần Vương ra đời trong hoàn cảnh nào? 
Cho HS TL nhóm:
? Em cho biết thái độ của dân chúng đối với phong trào Cần vương như thế nào?
GV:
- Chiếu lược đồ cuộc xuất bôn của vua H.Nghi .chỉ vị trí Tân Sở.
- Giảng: chiếu Cần vương
- Đọc một đoạn chiếu Cần vương.
- Giải thích: văn thân sĩ phu.
? Vì sao chiếu cần vương được đông đảo tầng lớp nhân dân hưởng ứng?
? Phong trào Cần vương nổ ra và phát triển như thế nào?
* Giáo viên dùng bản đồ chỉ những điểm nổ ra phong trào Cần Vương.
Dựa vào SGK.
- Cuộc tấn công kinh thành Huế thất bại, TTT đưa vua hàm Nghi chạy lên Tân Sở (Quãng Trị ) .- 13.7.1885 Tôn Thất Thuyết nhân danh vùa Hàm Nghi ra “chiếu Cần Vương”.→ 1 phong trào yêu nước chống xâm lược dâng lên sôi nổi từ 1885 đến cuối thế kỉ XIX được gọi là phong trào “Cần Vương”.
- Trên đường đi ra Sơn phòng Tân Sở, nhà vua đã nhận được sự giúp đỡ tận tình, chu đáo của đồng bào các dân tộc vùng biên giới Việt – Lào 
- Đó là lời kêu gọi tâm huyết của một ông vua trẻ tuổi, có tinh thần yêu nước ông đứng về phí nhân dân, mong muốn giành lại độc lập cho dân tộc trong khi triều đình Huế nhu nhược làm tay sai cho giặc. 
- Dựa vào SGK.
2. Phong trào Cần Vương bùng nổ và lan rộng:
- Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi chạy ra Tân Sở (Quảng Trị). Ngày 13-7-1885 ông nhân danh vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần Vương, kêu gọi văn thân, sĩ phu, và nhân dân đứng lên giúp vua cứu nước.
- Phong trào yêu nước chống Pháp dưới ngọn cờ Cần Vương diễn ra sôi nổi từ năm 1885 đến cuối thế kỉ XIX.
- Diễn biến: chia thành 2 giai đoạn:
+ Giai đoạn 1: (1885-1888) phong trào bùng nổ trên khắp cả nước, nhất là từ Phan Thiết trở ra.
+ Giai đoạn 2: (1888- 1896) , phong trào qui tụ trong những cuộc khởi nghĩa lớn tập trung ở các tỉnh Bắc Trung Kì và Bắc Kì.
4. Củng cố: (5P)
? Nguyên nhân, kết quả cuộc phản công kinh thành Huế?
? Nêu khái quát về phong trào Cần Vương? Ý nghĩa phong trào Cần Vương?
 5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (2P)
 - Học bài. 
	- Chuẩn bị tiếp phần II và soạn các câu hỏi SGK
IV. Rút kinh nghiệm:
Thầy:Trò:
 Kí duyệt:19/1/2019
................................................................................................................................................................................................................................................................................