Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 36: Metan - Năm học 2017-2018 - La Hoàng Tiếp

TR ƯỜNG THCS LÝ TH ƯỜNG KIỆTTỔ CHUYÊN MÔN SINH-HÓA 
Giáo viên: La Hoàng Tiếp 
N ă m học: 2017-2018 
Kiểm Tra Bài Cũ 
Caâu 1: Haõy vieát coâng thöùc caáu taïo daïng maïch voøng öùng vôùi caùc coâng thöùc phaân töû sau: C 3 H 6 , C 4 H 8 . 
H H 
H – C – C – H 
H– C – C – H 
H H 
 H H 
H – C – C – H 
C 
H 
H 
Ñaùp aùn 
METAN 
Công thức phân tử : 
Phân tử khối : 
CH 4 
16 
Baøi 36 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
Hầm khí biogaz 
1. Trạng thái tự nhiên 
Metan 
Trong tự nhiên metan có nhiều ở đâu? 
Metan 
H ầm khai thác than 
Khai thác khí thiên nhiên 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
1. Trạng thái tự nhiên 
2. Tính chất vật lí 
 Metan là chất khí, không màu, không mùi, ít tan trong nước, 
nhẹ hơn không khí. 
Trong tự nhiên, khí metan có nhiều trong các mỏ khí, trong mỏ dầu, trong các mỏ than, bùn ao, khí biogaz. 
Nêu một vài tính chất vật lí của metan mà em biết ? 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ 
Moâ hình phaân töû Metan 
Daïng roãng 
Daïng ñaëc 
Coâng thöùc caáu taïo cuûa metan: 
 H 
H C H 
 H 
109,5 0 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
1. Trạng thái tự nhiên 
2. Tính chất vật lí 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ 
Coâng thöùc caáu taïo cuûa Metan: 
 H 
H C H 
 H 
Moâ hình phaân töû Metan 
Daïng roãng 
Daïng ñaëc 
Coâng thöùc caáu taïo cuûa Metan: 
 H 
H C H 
 H 
Nhaän xeùt: Trong phaân töû Metan coù boán lieân keát ñôn C H. 
109,5 0 
Trong phân tử metan có mấy liên kết đơn? 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
1. Trạng thái tự nhiên 
2. Tính chất vật lí 
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ 
Coâng thöùc caáu taïo cuûa metan: 
 H 
H C H 
 H 
 Trong phaân töû metan coù boán lieân keát ñôn C H. 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
II- CÊu t¹o ph©n tö 
III- TÝnh chÊt ho¸ häc 
1. Tác dụng với oxi 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
Khí metan 
Hôi nöôùc 
Nöôùc voâi trong 
Phản ứng cháy của metan 
1/ Metan taùc duïng vôùi Oxi ôû ñieàu kieän naøo? 
2/ Metan chaùy trong Oxi vôùi ngoïn löûa maøu gì ? 
3/ Metan taùc duïng vôùi Oxi taïo ra nhöõng saûn phaåm naøo? 
4/ Vieát PTHH 
 Metan taùc duïng vôùi Oxi ôû ñieàu kieän nhieät ñoä cao. 
 Metan chaùy trong Oxi vôùi ngoïn löûa maøu xanh. 
 Saûn phaåm taïo thaønh laø: nöôùc vaø khí cacbonic 
CH 4 + O 2 CO 2 + H 2 O 
t o 
2 
2 
TRẢ LỜI CÂU HỎI 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
II- CÊu t¹o ph©n tö 
III- TÝnh chÊt ho¸ häc 
1. Tác dụng với oxi 
CH 4 	+	 2 O 2 CO 2 	+	 2 H 2 O 
t o 
(Phản ứng cháy) 
 1V : 2V hỗn hợp nổ mạnh 
2. Tác dụng với clo: 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
HÌNH ẢNH MỘT SỐ VỤ NỔ MỎ THAN 
BIỆN PHÁP LÀM GIẢM TAI NẠN 
THÍ NGHIEÄM 
Hoãn hôïp 
CH 4 ,Cl 2 
Aùnh saùng 
Nöôùc 
Quyø tím 
Phản ứng thế của Metan với clo 
Thaûo Luaän 
 Metan taùc duïng vôùi clo khi coù aùnh saùng. 
 Khi ñöa ra aùnh saùng, maøu vaøng nhaït cuûa clo maát ñi, giaáy quyø tím chuyeån sang maøu ñoû. 
1/ Metan taùc duïng vôùi clo ôû ñieàu kieän naøo ? 
2/ Haõy moâ taû laïi hieän töôïng đó? 
Traû Lôøi 
Thaûo Luaän 
3/ Metan taùc duïng vôùi clo taïo ra nhöõng saûn phaåm naøo? Bieát raèng ñaây laø phaûn öùng theá. 
4/ Vieát PTHH 
Traû Lôøi 
 Saûn phaåm taïo thaønh laø: metyl clorua CH 3 Cl vaø axit clohidric HCl 
 H 
H C H 
 H 
+ Cl Cl 
+ 
Aùnh saùng 
 H 
H C 
 H 
H 
 Cl 
Cl 
H 
Cl 
Cl 
H 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
II- CÊu t¹o ph©n tö 
III- TÝnh chÊt ho¸ häc 
1. Tác dụng với oxi 
CH 4 	+	 2 O 2 CO 2 	+	 2 H 2 O 
t o 
2. Tác dụng với clo 
+ 
 C 
H 
H 
H 
H 
Cl 2 
+ 
 C 
H 
Cl 
H 
H 
HCl 
Ánh sáng 
(Phản ứng cháy) 
 (Viết gọn: CH 4 + Cl 2 	 CH 3 Cl +	HCl) 
Ánh sáng 
Metyl clorua 
* Chú ý : Phản ứng thế là phản ứng đặc trưng cho kiểu liên kết đơn 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
II- CÊu t¹o ph©n tö 
III- TÝnh chÊt ho¸ häc 
IV- øng Dông 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
Metan có những ứng dụng nào trong sản xuất và đời sống? 
Metan 
Nhi ên liệu 
Metan + nước cacbon đioxit + hiđro 
t o 
xt 
H 2 
H 2 
B ột than 
DUNG MÔI 
Bµi 36 Metan 
CTPT: CH 4 PTK: 16 
II- CÊu t¹o ph©n tö 
III- TÝnh chÊt ho¸ häc 
IV- øng Dông 
I- Tr¹ng th¸i tù nhiªn, tÝnh chÊt vËt lÝ 
 Dùng làm nhiên liệu 
 Nguyên liệu điều chế hiđro, bột than, dung môi hữu cơ 
Baøi 36: Metan CTPT: CH 4 PTK: 16 
I. Traïng thaùi töï nhieân, tính chaát vaät lí. 
- Metan coù nhieàu trong caùc moû khí, moû daàu, moû than vaø khí buøn ao  
- Metan laø chaát khí, khoâng maøu, khoâng muøi, nheï hôn khoâng khí, tan raát ít trong nöôùc. 
II. Caáu taïo phaân töû. 
CTCT: 
Phaân töû metan coù 4 lieân keát ñôn . 
III. Tính chaát hoùa hoïc 
1. Tác dụng vôùi oxi 
CH 4 + 2O 2 
 CO 2 + 2H 2 O 
2. Tác dụng vôùi clo 
CH 4 + HCl 
 CH 3 Cl + HCl 
askt 
t 0 
IV. ÖÙng duïng :- Laøm nhieân lieäu trong ñôøi soáng vaø saûn xuaát. 
 - Laøm nguyeân lieäu ñieàu cheá hidro, theo sô ñoà sau : 
 CH 4 + 2 H 2 O nhieät CO 2 + 4 H 2 
 - Duøng ñieàu cheá boät than vaø nhieàu chaát khaùc . 
xt 
VËn dông 
Cho các khí: CH 4 , H 2 , Cl 2 , O 2 . Dãy nào gồm các cặp chất khí khi trộn với nhau tạo thành hỗn hợp nổ? 
H 2 và Cl 2 , CH 4 và Cl 2 
A 
CH 4 và Cl 2 , CH 4 và O 2 
B 
H 2 và Cl 2 , H 2 và O 2 
C 
CH 4 và O 2 , H 2 và O 2 
D 
Chọn đáp án đúng 
BÀI TẬP 1 
ĐÚNG 
SAI 
SAI 
SAI 
BACK 
Trong c ác phương trình hoá học sau, phương trình hoá học nào viết đúng? Phương trình hoá học nào viết sai? 
CH 4 + Cl 2 CH 2 Cl 2 + H 2 
ánh sáng 
CH 4 + Cl 2 CH 2 + 2HCl 
ánh sáng 
VËn dông 
2CH 4 + Cl 2 2CH 3 Cl + H 2 
ánh sáng 
CH 4 + Cl 2 CH 3 Cl + HCl 
ánh sáng 
A 
B 
C 
D 
BÀI TẬP 2 
Đúng 
Sai 
Sai 
Sai 
BACK 
VËn dông 
BÀI TẬP 3 
 Một hỗn hợp khí gồm CO 2 và CH 4 . Bằng cách nào để thu được metan tinh khiết trong các cách sau? 
D ẫn hỗn hợp qua nước 
Đốt cháy hỗn hợp 
D ẫn hỗn hợp qua dung dịch H 2 SO 4 đặc 
D ẫn hỗn hợp qua dung dịch Ca(OH) 2 dư 
Chọn đáp án đúng 
A 
B 
C 
D 
BACK 
VËn dông 
Có hai bình mất nhãn đựng các cất khí riêng biệt H 2 , CH 4 . Cách làm nào sau đây có thể nhận biết được mỗi chất? 
Đốt cháy từng chất, cho nước vào sản phẩm khí và lắc nhẹ 
Đốt cháy từng chất, cho nước vôi trong vào sản phẩm khí và lắc nhẹ 
Clo hóa từng chất, cho nước vào sản phẩm khí, lắc nhẹ và dùng giấy quỳ tím kiểm tra 
Clo hóa từng chất, cho dd NaOH vào sản phẩm khí và lắc nhẹ 
A 
B 
C 
D 
Chọn đáp án đúng 
BÀI TẬP 4 
BACK 
 Đốt cháy 11,2 lít khí metan. Hãy tính thể tích khí oxi cần dùng và thể tích khí cacbonic tạo thành. Biết rằng thể tích các khí đo ở đktc. 
H­íng dÉn vÒ nhµ 
BÀI TẬP 3/sgk 
- Viết PTHH, lập tỉ lệ mol giữa các chất 
- Tìm số mol O 2 cần dùng Vo 2 
- Tìm số mol CO 2 tạo thành Vco 2 
 Đọc mục em có biết 
 Làm bài tập 1-a, 4-b 
- Tính n CH = V:22,4 
4 
Chóc c¸c em 
häc tËp tèt m«n hãa häc