Giáo án Vật lí Lớp 7 - Bài 4: Định luật phản xạ ánh sáng - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Tuần: 4 	Ngày soạn: 30/8/2018
Tiết: 4 	 
BÀI 4. ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG
I. MỤC TIÊU:
 - Kiến thức: 
+ Nêu ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng.
+ Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng.
+ Nhận biết được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, pháp tuyến đối với sự phản xạ ánh sáng bởi gương phẳng.
- Kĩ năng: 
+ Biểu diễn được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, pháp tuyến trong sự phản xạ ánh sáng bởi gương phẳng.
+ Vẽ được tia phản xạ khi biết tia tới đối với gương phẳng.
- Thái độ: Yêu thích môn học. 	 
II. CHUẨN BỊ:
* Thầy: 
 - Bảng phụ kẻ sẵn hình 4.3 SGK 
 - Dụng cụ TN: 
	+ 1 đèn pin có màn chắn đục lỗ để tạo ra tia sáng. 
	+ 1 gương phẳng có giá đỡ.
+ 1 tờ giấy kẻ ô vuông. 
	- Máy tính + Tivi tương tác.
	* Trò: Xem trước bài
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
	1. Ổn định lớp: (1 phút). GV kiểm tra sĩ số: 7A: .
	 7B: .
	 7C: .
	2. Kiểm tra bài cũ: (4 phút)
- Thế nào là Bóng tối, bóng nửa tối?
 	- Khi nào có hiện tượng nhật thực, nguyệt thực?	
3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản 
Hoạt động 1: (2 phút). Tạo tình huống học tập:
- GV làm TN như phần đầu bài SGK và đặt vấn đề: phải để đèn pin theo hướng nào để vết sáng đến đúng 1 điểm cho trước trên tường? 
-HS quan sát TN, lắng nghe, suy nghĩ nhận thức vấn đề.
Hoạt động 2: (5 phút). Hình thành sơ bộ khái niệm gương phẳng: 
-GV: giao cho HS gương phẳng, yêu cầu HS quan sát và nhận xét xem mặt gương có đặc điểm gì?
-GV yêu cầu HS soi gương và nói rõ xem nhìn thấy cái gì trong gương?
-GV thông báo: Hình của 1 vật mà ta quan sát được trong gương gọi là ảnh của vật đó tạo bởi gương.
-GV yêu cầu HS thực hiện C1
-HS quan sát, thảo luận nhóm đưa ra nhận xét.
-HS quan sát, trả lời: thấy hình của mình và một số vật khác.
-HS lắng nghe, ghi bài.
-HS tìm và nêu ví dụ: Mặt kính cửa sổ, mặt nước, mặt tường ốp, gạch men nhẳn bóng, kim loại nhẵn, tấm gỗ phẳng . . .
I. Gương phẳng:
 - Nhận xét: Mặt phẳng, nhẵn bóng.
 - Hình của 1 vật quan sát được trong gương gọi là ảnh của vật tạo bởi gương.
Hoạt động 3: (5 phút). Hình thành khái niệm về sự phản xạ ánh sáng:
-GV yêu cầu HS quan sát hình 4.2 SGK và đọc thông tin phần TN.
-GV giới thiệu dụng cụ TN, trình chiếu TN ảo cho HS quan sát. 
-GV?: sau khi gặp mặt gương, ánh sáng bị hắt lại truyền theo nhiều hướng khác nhau hay theo một hướng xác định?
-GV thông báo: hiện tượng tia sáng gặp gương  hiện tượng phản xạ ánh sáng.
-GV yêu cầu HS chỉ ra tia tới và tia phản xạ.
-HS quan sát hình, đọc SGK
- HS quan sát, lắng nghe
-HS trả lời: theo một hướng xác định. 
-HS lắng nghe.
-HS trả lời: 
 SI: Tia tới.
 IR: Tia phản xạ
II. Định luật phản xạ ánh sáng:
 SI: Tia tới.
 IR: Tia phản xạ
 IN: pháp tuyến
Hoạt động 4: (15 phút). Tìm quy luật về sự đổi hướng của tia sáng khi gặp gương phẳng: 
-GV trình chiếu TN ảo cho HS quan sát. 
-GV ?: trong thí nghiệm tia tới, đường pháp tuyến nằm ở mặt phẳng nào ? tia phản xạ nằm ở mặt phẳng nào ? 
- GV yêu cầu HS tìm từ thích hợp hoàn thành kết luận. 
-GV đặt vấn đề: hướng của tia phản xạ quan hệ như thế nào với hướng của tia tới?
-GV yêu cầu HS đọc thông tin về góc tới và góc phản xạ.
-GV giới thiệu góc tới i, góc phản xạ i’.
-GV yêu cầu dự đoán độ lớn của góc phản xạ tương ứng với góc tới 600, 450, 300. 
-GV trình chiếu TN ảo cho HS quan sát. 
-GV cho biết số đo góc tới, yêu cầu HS xác định số đo góc phản xạ trong từng trường hợp.
-GV yêu cầu HS hoàn thành phần kết luận.
-HS quan sát, lắng nghe
-HS trả lời: mặt phẳng tờ giấy.
-HS chọn từ thích hợp điền vào chỗ “ ”
-HS suy nghĩ.
-HS đọc SGK.
-HS lắng nghe.
-HS : dự đoán: 
 i =600 i’ = 600
 i =450 i’= 450
 i =300 i’ = 300
-HS quan sát, lắng nghe
- HS đọc số đo góc phản xạ
-HS chọn từ thích hợp điền vào chỗ “ ”
 1. Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào?
 Kết luận:
 Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
 2. Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới:
= i: góc tới
 = i’: góc phản xạ
 Kết luận:
 Góc phản xạ luôn bằng góc tới.
Hoạt động 5: (3 phút). Phát biểu định luật: (xoáy sâu)
-GV thông báo như mục 3SGK. 
-GV yêu cầu HS phát biểu định luật.
-HS lắng nghe.
-HS phát biểu 2 kết luận ở mục 1, 2. 
3. Định luật phản xạ ánh sáng:
 - Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
 - Góc phản xạ bằng góc tới.
Hoạt động 6: (5 phút). Thông báo quy ước về cách vẽ gương và các tia sáng trên giấy:
-GV treo bảng phụ vẽ hình 4.3SGK, giới thiệu cách vẽ gương và các tia sáng trên giấy.
-GV?: muốn vẽ tia phản xạ ta phải làm như thế nào ?
-HS quan sát, lắng nghe.
-HS: đo góc tới, đo góc phản xạ, vẽ tia phản xạ, đánh dấu mũi tên
4. Biểu diễn gương phẳng và các tia sáng trên hình vẽ:
I
4. Củng cố: (3 phút)
	 	- GV yêu cầu HS phát biểu định luật phản xạ ánh sáng.
	- GV?: Biết tia tới, muốn vẽ tia phản xạ ta làm như thế nào?
300
N
S
R
I
- Chiếu một tia sáng SI lên một gương phẳng, hợp với mặt gương một góc bằng 300. Hãy xác định:
a) Góc tới và số đo góc tới.
b) Góc phản xạ và số đo góc phản xạ
5. Hướng dẫn học sinh tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (2 phút)
	 - Học bài 
	 - Đọc phần “ có thể em chưa biết” ở cuối bài.	
	 - Làm bài tâp: C4 a; 4.1; 4.3 SBT; C4 b SGK	
 	- Xem trước bài 5: “Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng”. 
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
	- Thầy: . 
..
..
..
..
	- Trò: ..
..
..
..
..
	Trình kí tuần 4: