Giáo án Lịch sử Lớp 6 - Bài 2: Cách tính thời gian trong lịch sử - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 15/8/2017
Tuần: 2
Tiết: 2	
Bài 2: CÁCH TÍNH THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ
I. Mục tiêu: 
1. Kiến thức: Làm cho HS hiểu:
- Tầm quan trọng của việc tính thời gian trong lịch sử
- Thế nào là âm lịch, dương lịch và Công lịch
- Biết cách đọc ghi và tính năm, tháng theo Công lịch
2. Kỹ năng: 
Rèn cách ghi và tính năm, tính khoảng cách giữa các thế kỷ với hiện tại.
3. Thái độ: 
Giúp HS biết quý thời gian và bồi dưỡng về tính chính xác, khoa học. 
II. Chuẩn bị:
 1. Thầy: SGK, lịch treo tường.
 2. Trò: Lịch treo tường, cách xem ngày, tháng treo trên một tờ lịch.
III. Các bước lên lớp:
Ổn định lớp: (1’)
Kiểm tra bài cũ: (4’)
- Trình bày một cách ngắn gọn lịch sử là gì? Học lịch sử để làm gì?
	- Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử?
Nội dung bài mới: (33’)
Giới thiệu bài: (1’) Trong bài học trước, chúng ta đã hiểu lịch sử là những gì đã xảy ra trong quá khứ theo thứ tự thời gian, có trước, có sau. Do đó việc tính thời gian trong lịch sử rất quan trọng vì nó giúp chúng ta hiểu biết được những nguyên tắc cơ bản trong lịch sử.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò 
Nội dung cơ bản
HĐ 1: Tại sao phải xác định thời gian? (10’)
? Tại sao phải xác định thời gian?
? Xem lại hình 1 và 2 của bài 1, em có thể nhận biết được trường làng hay tấm bia đá được dựng lên cách dây bao nhiêu năm?
? Chúng ta có cần biết thời gian dựng một tấm bia tiến sĩ nào đó không?
GV giải thích thêm: Không phải các tiến sĩ đều đỗ cùng một năm, phải có người trước, người sau. Bia này có thể dựng cách bia kia rất lâu.
? Dựa vào đâu và bằng cách nào, con người tính được thời gian? 
HĐ 2: Người xưa đã tính thời gian như thế nào? (9’)
? Người xưa đã căn cứ vào đâu để làm ra lịch?
- Cho HS xem bảng ghi “Những ngày lịch sử và kỷ niệm” có những đơn vị thời gian và có những loại lịch nào?
- Theo em hiểu: Âm lịch là gì? Dương lịch là gì?
HĐ 3: Thế giới có cần một thứ lịch chung hay không? (13’)
? Theo em biết trên thế giới có mấy loại lịch?
? Tại sao Công lịch được sử dụng phổ biến trên thế giới? 
? Ngày xưa, nước nào dùng lịch nước đó. Ngày nay, sự giao lưu giữa các nước ngày càng nhiều, nếu nước nào theo lịch nước đó thì làm thế nào?
? Công lịch là gì?
? Em hãy trình bày các đơn vị thời gian theo Công lịch.
 - Giải thích năm nhuận: 4 năm 1 lần (Thêm 1 ngày cho tháng 2).
- Cho HS xác định cách tính thế kỷ, thiên niên kỷ.
-Vẽ trục năm lên bảng và giải thích cách ghi: trước và sau công nguyên.
 * Kết luận toàn bài: Xác định thời gian là một nguyên tắc cơ bản quan trong của lịch sử. Do nhu cầu ghi nhớ và xác định thời gian thống nhất, cụ thể. Có hai loại lịch: Âm lịch và Dương lịch, trên cơ sở đó hình thành Công lịch.
- Để sắp xếp các sự kiện lịch sử lại theo thứ tự thời gian.
- Nếu xem qua thì không thể biết được. Phải dựa vào những quy định nào đó, mới biết được.
- Rất cần thiết vì nó giúp chúng ta hiểu biết nhiều điều, là nguyên tắc cơ bản quan trọng của lịch sử.
- Hiện tượng tự nhiên lặp đi lặp lại à có quan hệ chặt chẽ với hoạt động của Mặt trời và Mặt trăng. 
- Thời gian mọc lặn, di chuyển của Mặt Trời, Mặt Trăng để làm ra lịch.
- Ngày, tháng, năm.
- Âm lịch.
- Dương lịch.
- Âm lịch là loại lịch tính thời gian theo chu kì quay của Mặt Trăng quanh TĐ.
- Dương lịch là loại lịch tính thời gian theo chu kì quay của Trái Đất quanh Mặt Trời.
- có nhiều loại lịch, bắt nguồn từ nhiều gốc khác nhau, ngoài Dương lịch có Âm lịch, có lịch Phật giáo, lịch Hồi giáo
- Do sự giao lưu giữa các nước ngày càng thường xuyên nên thế giới cần có 1 loại lịch chung đó là Công lịch.
- Công lịch là dương lịch được điều chỉnh lại 1 cách khoa học để các dân tộc đều có thể sử dụng. Công lịch cũng lấy năm tương truyền chúa Giê-xu ra đời làm năm đầu Công nguyên.
- Một ngày có 24h
- Một tháng: 30-31ngày
- Một năm: có 12 tháng hay 365 ngày; riêng năm nhuận có 365 ngày.
- 100 năm là 1 thế kỉ. 1000 năm là 1 thiên niên k.ỉ
- HS phân biệt trước và sau công nguyên.
1. Tại sao phải xác định thời gian? 
-Xác định thời gian là nguyên tắc cơ bản trong việc tìm hiểu và học tập lịch sử.
- Việc xác định thời gian dựa vào hoạt động của Mặt trời và Mặt trăng.
2. Người xưa đã tính thời gian như thế nào? 
- Dựa vào thời gian mọc lặn, di chuyển của Mặt trời, Mặt trăng mà người xưa làm ra lịch.
- Có 2 cách làm lịch:
 + Dựa theo chu kì vòng quay của Mặt Trăng quanh Trái Đất: âm lịch.
 + Dựa theo chu kì vòng quay của Trái Đất quanh Mặt Trời: dương lịch.
3. Thế giới có cần một thứ lịch chung hay không? 
- Công lịch là dương lịch được điều chỉnh lại 1 cách khoa học để các dân tộc đều có thể sử dụng.
- Công lịch lấy năm chúa Giê-xu ra đời là năm đầu tiên của Công nguyên.
- Theo Công lịch:
 + 1 năm có 12 tháng hay 365 ngày (năm nhuận có thêm 1 ngày).
 + 100 năm: 1 thế kỷ.
 + 1000 năm: 1 thiên niên kỷ.
Củng cố: (5’)
Tính khoảng cách thời gian (theo thế kỷ và theo năm) của các sự kiện ghi trên bảng, trong SGK so với năm nay.
Theo em, vì sao trên tờ lịch của chúng ta có ghi thêm ngày, tháng, năm âm lịch?
Thế kỷ XV bắt đầu từ năm nào đến năm nào?
40 năm sau Công nguyên và 40 năm Tr.CN, năm nào trước năm nào?
Nói 2000 năm TrCN. Như vậy cách ta mấy nghìn năm?
Một vật cổ được chôn năm 1000 Tr.CN. Đến năm 1985 được đào lên. Hỏi vật đó đã nằm dưới đất bao nhiêu năm?
 5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (2’)
Trả lời các câu hỏi trong SGK.
Học bài cũ.
Chuẩn bị bài “Xã hội nguyên thuỷ”.
 IV. Rút kinh nghiệm: