Giáo án Lịch sử Lớp 6 - Bài 1: Sơ lược về môn Lịch sử - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 10/8/2017
Tuần: 1
Tiết: 1 MỞ ĐẦU	
Bài 1: SƠ LƯỢC VỀ MÔN LỊCH SỬ
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: 
	- Xã hội loài người có lịch sử hình thành và phát triển.
	- Mục đích học tập lịch sử.
	- Phương pháp học tập một cách thông minh trong việc nhớ và hiểu.
2. Kỹ năng: bước đầu giúp HS có kỹ năng liên hệ thực tế và quan sát.
3. Thái độ: bước đầu bồi dưỡng cho học sinh ý thức về tính chính xác và sự ham thích trong học tập bộ môn.
 II. Chuẩn bị:
1. Thầy: Sgk + giáo án.
2. Trò: Sgk + bài soạn.
 III. Các bước lên lớp: 
Ổn định lớp: (1’)
Kiểm tra bài cũ:
Nội dung bài mới: (37’)
Giới thiệu bài: (1’)
Mọi vật xung quanh chúng ta ngày nay, từ cụ thể đến trừu tượng, đều trải qua những thời kỳ: sinh ra, lớn lên, thay đổi  nghĩa là đều có quá khứ. Để hiểu được quá khứ đó, trí nhớ của con người hoàn toàn không đủ mà cần đến một khoa học – khoa học lịch sử. Như vậy, có rất nhiều loại lịch sử, nhưng lịch sử chúng ta học ở đây là lịch sử loài người.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
HĐ 1: Lịch sử là gì? (13’)
? Có phải ngay từ khi mới xuất hiện con người, cây cỏ, mọi vật đều có hình dạng như ngày nay? Tại sao?
? Em hãy kể sơ lược thời nhỏ của em từ khi bắt đầu đi học đến nay.
Diễn giảng: sự vật, con người, làng xóm, phố phường, đất nước đều trải qua quá trình hình thành, phát triển và biến đổi.
? Người ta gọi những gì đã xảy ra là quá khứ và quá khứ đó chính là lịch sử. Vậy theo em lịch sử là gì?
? Có gì khác nhau giữa lịch sử một con người và lịch sử xã hội loài người? 
? Khi nói bộ môn mà chúng ta học là lịch sử loài người, em thử định nghĩa lịch sử loài người là gì?
? Làm thế nào để có những hiểu biết rộng như vậy?
HĐ 2: Học lịch sử để làm gì?(12’)
? Nhìn lớp học ở H1, em thấy khác với lớp học ở trường em như thế nào? Em có hiểu vì sao có sự khác nhau đó không?
? Theo em, chúng ta có cần biết những thay đổi đó không? Tại sao lại có những thay đổi đó?
? Học lịch sử để làm gì? 
HĐ 3: Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử? (11’)
? Em dựa vào đâu để biết về quá khứ của mình hay cha mẹ mình?
? Thế nào gọi là tư liệu truyền miệng?
? Hãy kể những tư liệu truyền miệng mà em biết?
? Thế nào gọi là tư liệu hiện vật, chữ viết?
- Hướng dẫn HS xem H2:
? Bia tiến sĩ ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám làm bằng gì? Trên bia ghi gì?
? QS H1 và 2sgk, em thấy có những tư liệu nào?
? H1 và 2 giúp em hiểu thêm được điều gì?
- GDMT: gd hs cần phải giữ gìn các di tích, đồ vật của người xưa còn giữ được
? Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử?
- Không phải. Mọi sự vật đều trải qua những thay đổi theo thời gian, nghĩa là đều có lịch sử.
- Lúc emtuổi, bố mẹ cho em vào lớp mẫu giáo, sau đó, lúc em tuổi thì em được vào học lớp 1
- Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ. 
- Loài người là tất cả những người đã và đang sống trên Trái Đất, trong lúc đó 1 người chỉ là 1 bộ phận rất nhỏ trong hàng vạn, hàng triệu, hàng tỉ con người đó.
- Hoạt động của 1 người chỉ liên quan đến người đó và 1 số người xung quanh ở 1 nơi nhất định nào đó; còn hoạt động của loài người thì vô cùng phong phú, nhiều ko thể biết hết được và liên quan đến tất cả mỗi người.
-> Lịch sử loài người vô cùng rộng lớn và lâu dài, còn lịch sử 1 con người thì rất hẹp và chỉ diễn ra trong 1 thời gian nhất định
- Là toàn bộ hoạt động của loài người từ khi xuất hiện cho đến nay.
- Cần phải có 1 khoa học, đó là khoa học lịch sử.
- Khác rất nhiều (bàn ghế, số lượng, tư thế, ăn mặc, dụng cụ). Khác nhau chủ yếu do con người tạo nên nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của họ.
- Cần biết. Những đổi thay đó chủ yếu do con người tạo nên để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao.
- Hiểu được cội nguồn dân tộc.
- Quý trọng những gì mình đang có.
- Biết ơn những người làm ra nó và trách nhiệm của mình đối với đất nước.
- Nghe cha mẹ kể lại hay được đọc những ghi chép, giấy tờ của cha mẹ.
- Những câu chuyện, những lời mô tả 
- Các kho truyện dân gian: Truyền thuyết, Thần thoại, Cổ tích
- Những di tích, đồ vật của người xưa còn giữ được.
- Những bản ghi, sách vở, in, khắc bằng chữ viết
- Bằng đá. Trên bia ghi, tuổi, địa chỉ, năm sinh và năm đỗ của tiến sĩ.
- Tư liệu hiện vật, tư liệu chữ viết
- Tư liệu truyền miệng, tư liệu hiện vật, tư liệu chữ viết. 
1. Lịch sử là gì? 
- Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ.
- Lịch sử còn là một môn khoa học, có nhiệm vụ tìm hiểu và khôi phục lại quá khứ của con người và xã hội loài người.
2. Học lịch sử để làm gì?
- Để hiểu được cội nguồn của tổ tiên, dân tộc mình.
- Để hiểu được những gì chúng ta đang thừa hưởng của ông cha trong quá khứ và biết mình phải làm gì cho tương lai.
3. Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử? 
- Tư liệu truyền miệng.
- Tư liệu hiện vật.
- Tư liệu chữ viết.
Củng cố: (5’)
Trình bày một cách ngắn gọn lịch sử là gì?
Giải thích danh ngôn: “Lịch sử là thầy dạy cuộc sống” – Xi-xê-rông 
 5. Hướng dẫn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (2’)
Học thuộc bài + chuản bị bài 2:Cách tính thời gian trong lịch sử.
IV. Rút kinh nghiệm: