Giáo án Hóa học Khối 9 - Tuần 26 - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Ngô Quang Nhã

Ngày soạn: 13-02-2019
Tiết số: 51 Tuần: 26
Bài 40: DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức: 
- Khái niệm, thành phần, trạng thái tự nhiên của dầu mỏ, khí thiên nhiên, khí mỏ dầu và phương pháp khai thác chúng; Một số sản phẩm chế biến từ dầu mỏ
- Ứng dụng: Dầu mỏ, khí thiên nhiên là nguồn nhiên liệu và nguy6en liệu quý trong công nghiệp
- Cần biết thêm dầu mỏ và khí thiên nhiên ở Việt Nam
2. Kĩ năng : 
- Sử dụng có hiệu quả một số sản phẩm dầu mỏ và khí thiên nhiên.
3.Thái độ: Có ý thức tích cực trong học tập.
II. Chuẩn bị:
1. Thầy: Mẫu dầu mỏ, tranh H4.16
2. Trò: Xem bài trước ở nhà
III. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra bài cũ: 
3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: Tìm hiểu Dầu mỏ (18p)
GV: Cho HS quan sát mẫu dầu mỏ về trạng thái, màu sắc?
- Cho dầu mỏ vào nước?
=> Rút kết luận chung
HS: Trả lời
- Chất lỏng sánh, màu đen
- Không tan trong nước, nhẹ hơn nước
I. Dầu mỏ:
1. Tính chất vật lí:
- Chất lỏng , sánh
- Nhẹ hơn nước
 Phát phiếu học tập (số 1)
Dầu mỏ có ở đâu?
Cấu tạo dầu mỏ?
Cách khai thác?
HS: Thảo luận (3p)
2. Trạng thái thiên nhiên, thành phần của dầu mỏ
- Dầu mỏ ở trong lòng đất
- Cấu tạo: có 3 lớp
 + Lớp khí
 + Lớp dầu lỏng
 + Lớp nước mặn
- Cách khai thác: khoan -> khí tự phun lên
Hoạt động 2: Các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ: (7p)
GV: Phát phiếu học tập, yêu cầu HS quan sát H4.16 SGK, trả lời (Phiếu số 2)
- Tại sao phải chế biến dầu mỏ
- So sánh t0 sôi các sản phẩm dầu mỏ
- Người ta chế biến dầu mỏ như thế nào?
- Những sản phẩm chình thu được là gì?
Bổ sung: Người ta crăcking dầu mỏ để thu được lượng xăng lớn hơn
HS: Thảo luận
- Dầu mỏ thô chưa sử dụng được => phải chế biến
- Chưng cất , crăcking
3. Các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ: 
Dùng phương pháp chưng cất
- Xăng
- Dầu mỏ
- Sản phẩm khác crăcking
 (Dầu nặng)
Hoạt đông 3: Tìm hiểu khí thiên nhiên(7p)
GV: Ngoài dầu mỏ, khí thiên nhiên cũng là một hidrocacbon quan trọng.
- Khí thiên nhiên có ở đâu?
- Thành phần chủ yếu chóng khí thiên nhiên?
- Ứng dụng?
- Trong lòng đất
- Mê tan
II. Khí thiên nhiên
- Thành phần chủ yếu: là metan
- Là nhiên liệu, nguyên liệu trong đời sống, công nghiệp
Hoạt động 3: Tìm hiểu dầu mỏ và khí thiên nhiên ở Việt Nam(8p)
GV: Các em đã biết gì về dầu mỏ và khí thiên nhiên ở Việt Nam?
- Vị trí?
- Trữ lượng khai thác?(3-4 tỉ tấn)
- Chất lượng: lưu huỳnh thấp, parapin nhiều
- Triễn vọng công nghiệp dầu mỏ, hóa dầu ở Việt Nam?
HS: Đọc thông tin SGK -> trả lời
- Thềm lục địa phía Nam
- 2002: Khai thác 19,362 triệu tấn dầu quy đổi -> tăng liên tục
- Phát triễn kinh tế đất nước, nhà máy khí điện đạm (Cà Mau), nhà máy lọc dầu Dung Quốc
III. Dầu mỏ và khí thiên nhiên ở Việt Nam
(SGK)
4. Củng cố: (6p) Dùng sơ đồ tóm tắt kiến thức
Dầu mỏ là hỗn hợp tự nhiên 
của nhiều loại hidrocacbon
Khí thiên nhiên là khí mỏ dầu.
Thành phần chủ yếu là metan
Chưng cất thu được
Xăng Dầu hỏa Sản phẩm khác
	(dầu nặng)
 crăcking
Khai thác (khoan)
	Khí tự phun lên
Hướng dẫn làm bài tập: 1: c,e 2, 3
5. Hướng dẫn Hs tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (1p)
- Học phần ghi nhớ, Hoàn thành bài tập 1,2,3 SGK
Xem trước bài nhiên liệu.
IV. RÚT KINH NGHIỆM: 	
GV:
HS:.
Ngày soạn: 13-02-2019
Tiết số: 52 Tuần: 26
Bài 41. NHIÊN LIỆU.
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
 - Nắm được nhiên liệu là những chất cháy được , khi cháy toả nhiệt và phát sáng.
 - Nắm được cách phân loại nhiên liệu, đặc điểm và ứng dụng của một số nhiên liệu thông dụng.
2. Kỹ năng: Nắm được cách sử dụng nhiên liệu hiệu quả.
3.Thái độ: Có ý thức tích cực trong học tập.
II. Chuẩn bị:
1. Thầy: - Tranh ảnh vẽ về các loại nhiên liệu rắn, lỏng, khí.
 - Biểu đồ hàm lượng cacbon trong than, năng suất toả nhiệt của các nhiên liệu.
2. Trò: Đọc trước bài ở nhà
III. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp: (1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (6 phút)
 HS1:Làm bài tập 4(SGK129).
3. Nội dung bài mới.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm nhiên liệu. (8 phút)
+ Em hãy nêu một số ví dụ về nhiên liệu thường dùng trong đời sống?
+ Hãy đưa ra đặc điểm chung của các loại nhiên liệu này?
- GV: Các chất trên cháy được và đều toả nhiệt và phát sáng người ta gọi đó là nhiên liệu .
+ Vậy nhiên liệu là gì?
- GV mở rộng về nhiên liệu: Nhiên liệu đóng vai trò quan trọng trong đời sống và có thể có sẵn trong tự nhiên hoặc phải điều chế.
+ Vậy khi dùng điện để thắp sáng và đun nấu thì điện có phải là một loại nhiên liệu không?
- HS lấy một số VD về các loại nhiên liệu thường dùng.
+ Đều cháy được, toả nhiệt và phát sáng.
- HS ghi nhận.
- 1 HS nêu khái niệm về nhiên liệu.
- HS ghi nhận.
- HS: không vì điện là một dạng năng lượng có thể phát sáng và toả nhiệt nhưng nó không phải là một loại nhiên liệu.
I. Nhiên liệu là gì?
* Kết luận : Nhiên liệu là những chất cháy được , khi cháy toả nhiệt và phát sáng.
VD: Than, củi...
Hoạt động 2.Tìm hiểu về nhiên liệu rắn, nhiên liệu lỏng, nhiên liệu khí. (14 phút)
- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi.
+ Dựa vào trạng thái , em hãy phân loại các nhiên liệu ?
- GV yêu cầu HS đọc mục II.1 SGK
+ Lấy một vài ví dụ về nhiên liệu rắn?
+ Dựa vào chương trình sinh học lớp 6 hãy trình bày quá trình hình thành than đá?
- GV treo tranh H4.21 yêu cầu HS so sánh hàm lượng cacbon trong mỗi loại than?
Nêu ứng dụng của mỗi loại than?
+ Hãy cho biết tình hình khai thác và sử dụng gỗ hiện nay?
+ Hãy lấy một vài ví dụ về nhiên liệu lỏng?
+ Nêu ứng dụng của các nhiên liệu lỏng này?
+ Hãy lấy một vài ví dụ về nhiên liệu khí?
+ Nêu ứng dụng của các nhiên liệu khí này?
- GV treo tranh H4.22 yêu cầu HS rút ra nhận xét về năng suất toả nhiệt của một số nhiên liệu khí thông thường.
- 1 HS trả lời.
- HS đọc mục II.1 SGK
- Than mỏ, gỗ...
- HS tái hiện kiến thức.
- HS thực hiện theo nhóm. Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác nhận xét và bổ sung.
- HS trả lời dựa vào thực tế.
- 1 HS trả lời.
- HS: Dùng chủ yếu cho các động cơ đốt trong, phần nhỏ dùng để đun nấu và thắp sáng.
- 1 HS trả lời.
- Sử dụng trong đời sống và trong công nghiệp.
- HS hoạt động theo nhóm.Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác nhận xét và bổ sung.
II. Nhiên liệu được phân loại như thế nào?
* Dựa vào trạng thái người ta chia nhiên liệu làm 3 loại:
1. Nhiên liệu rắn:
Gồm :
- Than mỏ gồm:
+ Than gầy chứa trên 90%
+ Than mỡ chứa 80%
+ Than non chứa 77%
+ Than bùn chứa 58%
- Gỗ
2. Nhiên liệu lỏng:
- Gồm các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ:xăng, dầu hoả,và rượu.
- Ứng dụng: Dùng chủ yếu cho các động cơ đốt trong, phần nhỏ dùng để đun nấu và thắp sáng.
3. Nhiên liệu khí:
- Gồm các loại khí thiên nhiên , khí dầu mỏ , khí lò cao, khí than..
- Ứng dụng: Sử dụng trong đời sống và trong công nghiệp.
Hoạt động 3.Tìm hiểu cách sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả? (8 phút)
- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:
+ Tại sao phải thổi không khí vào trong 1 số lò VD: bếp than...
+ Tại sao trong quá trình nung vôi kích thước đá vôi và thn đưa vào lò không đập quá nhỏ hay quá to?
+ Khi nấu cơm ta cho thật nhiều củi có được không? Vì sao?
+ Từ nhận xét trên em hãy rút ra kết luận chung: Sử dụng nhiên liệu như thế nàp cho hiệu quả?
- GV nhận xét và kết luận.
- HS trả lời các câu hỏi:
- Cung cấp thêm oxi cho quá trình cháy.
- HS: Để tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với không khí.
- HS: Không, vì chỉ để ngọn lửa ở mức độ cần thiết phù hợp với nhu cầu sử dụng.
- HS rút ra kết luận.
- HS hoàn thiện kiến thức.
III. Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho hiệu quả?
1. Cung cấp đủ ô xi (không khí) cho quá trình cháy .
2. Tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với không khí (ô xi) 
3. Duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết phù hợp với nhu cầu sử dụng.
4. Củng cố: (5 phút)
 HS trả lời các câu hỏi 1,2 SGK132.
5. Hướng dẫn hs tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà: (3 phút)
 - HS học bài và làm bài tập 3,4 SGK132 .
 - Chuẩn bị bài luyện tập chương 4.
IV. RÚT KINH NGHIỆM: 	
GV:
HS:.
Châu Thới, ngày...tháng...năm 2019
TRÌNH DUYỆT TUẦN 26